NACRT ZAKONA O VOJNOM OBRAZOVANJU - Tekst propisa

I. OSNOVNE ODREDBE

1. Predmet uređivanja

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se vojno obrazovanje, položaj učenika, kadeta, studenata, polaznika i slušalaca, organizacija vojnog obrazovanja, položaj nastavnog osoblja u vojnoškolskim ustanovama, finansiranje vojnoškolskih ustanova, specifičnosti vojnog obrazovanja u odnosu na obrazovni sistem Republike Srbije, kao i druga pitanja od značaja za funkcionisanje i razvoj vojnog obrazovanja.

Termini izraženi u ovom zakonu u gramatičkom muškom rodu podrazumevaju prirodni ženski i muški rod lica na koje se odnose.

2. Pojam vojnog obrazovanja

Član 2.

Vojno obrazovanje predstavlja proces učenja, odnosno sticanja znanja i usavršavanja stečenih znanja i veština, kojim se ostvaruju posebni ciljevi koji proizilaze iz prirode vojne službe i posebnih uslova pod kojima se obavljaju poslovi za potrebe odbrane i Vojske Srbije.

Vojno obrazovanje obuhvata školovanje, usavršavanje i vojnostručno osposobljavanje, koji su prvenstveno namenjeni profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije za vršenje poslova i zadataka iz nadležnosti Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Vojno obrazovanje od posebnog je značaja za odbranu Republike Srbije.

Član 3.

Školovanje, u smislu ovog zakona, predstavlja obrazovni proces čijom se realizacijom stiču opšta i stručna znanja i sposobnosti, veštine i vrednosti kroz savladavanje obrazovnih sadržaja u vojnoškolskim i drugim obrazovnim ustanovama.

Član 4.

Usavršavanje, u smislu ovog zakona, predstavlja obrazovni proces kojim se unapređuju stečena znanja i sposobnosti sa ciljem njihove primene u praksi.

Član 5.

Vojnostručno osposobljavanje, u smislu ovog zakona, predstavlja obrazovni proces kojim se stiču znanja i veštine potrebne za obavljanje dužnosti određenog nivoa u rodu ili službi i uspešno izvršavanje misija i zadataka Vojske Srbije

3. Značenje pojedinih pojmova

Član 6.

 Izrazi koji se koriste u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

1)         vojnoškolska ustanova je ustanova koja obavlja delatnosti u sistemu vojnog obrazovanja u skladu sa zakonom, svojim opštim aktom i ciljevima osnivanja;

2)         učenik je lice koje se školuje u srednjoj vojnoj školi, radi prijema u profesionalnu vojnu službu, odnosno radi daljeg nastavka školovanja i usavršavanja za potrebe Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, a čije troškove školovanja snosi Ministarstvo odbrane;

3)         kadet je lice iz građanstva i lice sa stečenim srednjim vojnim obrazovanjem, koje se školuje na osnovnim ili integrisanim akademskim studijama na Univerzitetu odbrane u Beogradu (u daljem tekstu: Univerzitet) radi prijema u profesionalnu vojnu službu, a čije troškove školovanja snosi Ministarstvo odbrane;

4)         student je lice iz građanstva koje se školuje na studijama koje se realizuju na Univerzitetu u svojstvu samofinansirajućeg studenta, strani državljanin koji se školuje na Univerzitetu i lice koje se školuje na studijama drugog i trećeg stepena koje se realizuju na Univerzitetu;

5)         polaznik je lice koje pohađa opšte programe usavršavanja, programe vojnostručnog osposobljavanja i program obuke za rezervne oficire Vojske Srbije u skladu sa ovim zakonom;

6)         slušalac je lice koje pohađa karijerna usavršavanja u skladu sa ovim zakonom;

7)         školska godina je vremenski period u kome srednje vojne škole ostvaruju obrazovno vaspitni rad, visokoškolske ustanove izvode studije, a Škola nacionalne odbrane realizuje karijerna usavršavanja;

8)         stručne kompetencije predstavljaju stečena znanja, veštine i sposobnosti neophodne za obavljanje dužnosti odnosno zanimanja;

9)         pravila studija predstavljaju skup pravnih normi kojima se bliže uređuje organizacija i izvođenje studija, upis, napredovanje studenata u toku studija, vrednovanje rada u toku studija, kao i druga pitanja od značaja za ostvarivanje studija prvog, drugog i trećeg stepena u skladu sa specifičnostima vojnog obrazovanja;

10)       strani državljanin je lice koje nema državljanstvo Republike Srbije, a školuje se i usavršava primarno za potrebe oružanih snaga stranih zemalja, za potrebe pravnih lica čije je sedište van teritorije Republike Srbije ili za sopstvene potrebe.

4. Načela

Član 7.

Vojno obrazovanje zasniva se na posebnim načelima koja proizilaze iz prirode vojne službe i organizacije i rada vojnoškolskih ustanova uz poštovanje ljudskih prava i građanskih sloboda uključujući i zabranu diskriminacije.

Načelo rukovođenja i organizacije

Član 8.

Rukovođenje vojnoškolskim ustanovama ostvaruje se primenom subordinacije, kroz jedinstveno i usklađeno delovanje pri preduzimanju radnji i mera radi ostvarivanja ciljeva vojnog obrazovanja i unapređenja sistema vojnog obrazovanja.

Organizacija i poslovanje zasniva se na opštim aktima vojnoškolskih ustanova i propisima o organizaciji i materijalnom i finansijskom poslovanju vojnih ustanova.

Načelo autonomije u sistemu obrazovanja

Član 9.

Vojnoškolske ustanove imaju poseban status u sistemu obrazovanja koji se zasniva na unutrašnjem uređenju vojnih ustanova i sistematizaciji formacijskih mesta nastavnog osoblja koje se bira iz reda profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i zaposlenih u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Načelo obezbeđenja kvaliteta i efikasnosti

Član 10.

Kvalitet i efikasnost vojnog obrazovanja obezbeđuje se u skladu sa potrebama sistema odbrane i propisima o odbrani i Vojsci Srbije.

Načelo planiranja, razvoja i usavršavanja vojnog obrazovanja

Član 11.

Vojno obrazovanje, naučnoistraživački i stručni rad od značaja za odbranu i Vojsku Srbije zasnovan je na jedinstvenom i integrisanom planiranju, razvoju i usavršavanju pod uslovima koji su uređeni zakonom kojim se uređuje odbrana i propisima o zaštiti tajnih podataka.

Načelo zakonitosti

Član 12.

Vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije postupaju na osnovu zakona, drugih propisa i opštih akata.

Prava, obaveze i odgovornosti učenika, kadeta, studenata, polaznika i slušalaca uređeni su ovim zakonom, propisima o odbrani i Vojsci Srbije, ugovorima i propisima kojima je uređena vojna služba.

Načelo koordinacije i saradnje

Član 13.

Načelo koordinacije i saradnje ogleda se u organizovanju posrednih i neposrednih kontakata i razmeni informacija i podataka između unutrašnjih jedinica Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, radi zajedničkog delovanja na unapređenju vojnog obrazovanja, kroz spajanje teorije i prakse.

5. Nadležnost u srednjem i visokom vojnom obrazovanju

Član 14.

Poslove u vezi sa planiranjem i organizovanjem vojnog obrazovanja vrše Ministarstvo odbrane, Univerzitet i organi drugih vojnoškolskih ustanova.

Član 15.

Ministarstvo odbrane:

1)         prati razvoj vojnog obrazovanja;

2)         utvrđuje mere za unapređenje vojnog obrazovanja;

3)         planira i organizuje vojno obrazovanje u skladu sa strateškim dokumentima u oblasti odbrane, bezbednosti i obrazovanja;

4)         raspoređuje finansijska sredstva iz budžeta Republike Srbije namenjena vojnoškolskim ustanovama i kontroliše njihovo korišćenje;

5)         utvrđuje potrebu za osnivanjem ili ukidanjem srednjih vojnih škola i vojnih visokoškolskih ustanova;

6)         vodi registar vojnoškolskih ustanova;

7)         obezbeđuje redovnu popunu kadrova u vojnoškolskim ustanovama;

8)         vrši nadzor, odnosno inspekcijski nadzor nad zakonitošću rada vojnoškolskih ustanova;

9)         daje saglasnost na obrazovni profil oficirskog kadra, na osnovu usaglašenog predloga Generalštaba Vojske Srbije i Univerziteta;

10)       daje saglasnost na osnove nastavnog plana i programa kao i na nastavni plan i program, na osnovu usaglašenog predloga Generalštaba Vojske Srbije i Univerziteta;

11)       daje saglasnost na predlog mera za unapređenje sistema vojnog obrazovanja;

12)       daje saglasnost na osnove studijskih programa na osnovu usaglašenog predloga nosioca funkcije obrazovanja, Generalštaba Vojske Srbije i Univerziteta;

13)       daje saglasnost na osnove programa karijernih usavršavanja i odobrava programe karijernih usavršavanja, na osnovu usaglašenog predloga nosioca funkcije obrazovanja, Generalštaba Vojske Srbije i Univerziteta;

14)       donosi plan angažovanja jedinica, sredstava, objekata i poligona za potrebe vojnih škola i centara za usavršavanje;

15)       uređuje planiranje i korišćenje sredstava programske aktivnosti namenjene za unapređenje stanja u oblasti vojnog obrazovanja i vojne naučnoistraživačke delatnosti i utvrđuje pravo na korišćenje sredstava i raspodelu sredstava;

16)       obavlja i druge poslove utvrđene zakonom.

Član 16.

Univerzitet:

1)         integriše obrazovnu i naučnoistraživačku delatnost vojnoškolskih ustanova i naučnoistraživačkih organizacija u svom sastavu i njihovo jedinstveno i usklađeno delovanje;

2)         predlaže Ministarstvu odbrane mere za unapređenje vojnog obrazovanja, na osnovu iskazanih potreba Generalštaba Vojske Srbije;

3)         utvrđuje zajedničku politiku i zajedničke razvojne planove vojnih visokoškolskih ustanova;

4)         obezbeđuje razmenu učenika, kadeta, studenata i nastavnog osoblja sa drugim srednjim školama i univerzitetima;

5)         obezbeđuje kontrolu i unapređenje kvaliteta i konkurentnosti nastavnog, naučnog i stručnog rada;

6)         obezbeđuje upućivanje kadeta, studenata, slušalaca, polaznika i učenika na obuku, kurseve i seminare;

7)         obezbeđuje racionalno korišćenje ljudskih i materijalnih resursa;

8)         uređuje pravila studiranja i usavršavanja;

9)         integriše i druge funkcije, u skladu sa zakonom i svojim opštim aktom.

Član 17.

Na sve što neposredno nije uređeno ovim zakonom primenjivaće se odredbe propisa u oblasti srednjeg obrazovanja i vaspitanja i visokog obrazovanja, ukoliko nisu u suprotnosti sa propisima kojima se uređuje vojna služba i organizacija i rad vojnih ustanova.

II. ŠKOLOVANjE, USAVRŠAVANjE I VOJNOSTRUČNO OSPOSOBLjAVANjE

1. Zajedničke odredbe

Član 18.

Školovanje se ostvaruje kroz srednje obrazovanje i vaspitanje i visoko obrazovanje koje realizuju vojnoškolske ustanove i obrazovne institucije Republike Srbije i drugih država.

Usavršavanje obuhvata opšte programe usavršavanja, karijerna usavršavanja i usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika koje realizuju vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije i obrazovne institucije Republike Srbije i drugih država.

Ministar odbrane ili lice koje on ovlasti zaključuje ugovor o školovanju i usavršavanju sa učenicima, kadetima, studentima, polaznicima, slušaocima i specijalizantima.

Vojnostručno osposobljavanje obuhvata programe obuke koju pohađaju lica koja se školuju radi prijema u profesionalnu vojnu službu, polaznici kursa za rezervne oficire Vojske Srbije i kandidata za prijem u profesionalnu vojnu službu posle završenog školovanja u građanstvu.

Član 19.

U procesu školovanja, usavršavanja i vojnostručnog osposobljavanja pored nosioca realizacije mogu se angažovati i druge jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije u skladu sa iskazanim potrebama.

2. Srednje vojno obrazovanje i vaspitanje i visoko vojno obrazovanje

a) Srednje vojno obrazovanje i vaspitanje

Član 20.

Srednje vojno obrazovanje i vaspitanje ostvaruje se kroz razvijanje motivacije za vojni poziv i školovanje, prvenstveno radi sticanja opšteg ili stručnog obrazovanja u cilju:

1)         nastavka školovanja u vojnim visokoškolskim ustanovama;

2)         prijema u profesionalnu vojnu službu u svojstvu podoficira;

3)         prijema u službu u svojstvu civilnog lica.

Srednje vojno obrazovanje i vaspitanje planira se i razvija u skladu sa potrebama odbrane i Vojske Srbije i od posebnog je značaja za odbranu.

Član 21.

Nastava u srednjim vojnim školama planira se nastavnim planom i programom, koji predlaže srednja vojna škola, a donosi ministar odbrane uz saglasnost Generalštaba Vojske Srbije.

Član 22.

Nastavni plan i program, koji realizuje srednja vojna škola osnovni je dokument kojim se definišu oblici vaspitno-obrazovnog i nastavnog rada.

Član 23.

Oblici obrazovno-vaspitnog i nastavnog rada u vojnoškolskoj ustanovi su:

1)         redovna nastava (teorijska i praktična);

2)         dodatna nastava;

3)         dopunska nastava;

4)         konsultativni rad;

5)         pripremna nastava;

6)         fakultativna nastava.

Obrazovno-vaspitni rad ostvaruje se na srpskom jeziku.

Član 24.

Srednja vojna škola, u skladu sa osnovama nastavnog plana i programa i propisima o srednjem obrazovanju i vaspitanju, predlaže nastavni plan i program.

Član 25.

Osnovama iz člana 24. ovog zakona utvrđuju se:

1)         cilj školovanja;

2)         početak i završetak školske godine;

3)         obavezne obrazovne oblasti i nastavni predmeti;

4)         minimalan broj časova za pojedine obrazovne oblasti;

5)         obrazovno-vaspitni zadaci;

6)         druga pitanja od značaja za nastavni plan i program.

Član 26.

Nastavnim planom i programom iz člana 21. ovog zakona utvrđuju se:

1)         cilj i zadaci školovanja;

2)         nastavne oblasti;

3)         predmeti, njihov raspored i ukupan broj časova po godini školovanja;

4)         drugi oblici nastave i njihov raspored i ukupan broj časova po godini školovanja;

5)         način realizacije predmeta i provere znanja;

6)         druga pitanja od značaja za realizaciju nastavnog procesa.

Član 27.

Način izrade i elemente postupka vrednovanja i usavršavanja nastavnih planova i programa uređuje ministar odbrane, na predlog srednjih vojnih škola.

Član 28.

Na osnovu odobrenog nastavnog plana i programa, pre početka školske godine, srednje vojne škole izrađuju godišnji program rada, na način i u rokovima definisanim statutom škole.

Sadržaj godišnjeg programa rada uređuje se u skladu sa propisom kojim je uređena dokumentacija srednjih vojnih škola.

b) Visoko vojno obrazovanje

Član 29.

 Visoko vojno obrazovanje realizuje se integrisanjem obrazovne i naučnoistraživačke delatnosti radi stalnog unapređenja kvaliteta nastave i usavršavanja naučnoistraživačkog i stručnog rada od značaja za odbranu i Vojsku Srbije.

Visoko vojno obrazovanje ostvaruje se školovanjem na studijama prvog, drugog i trećeg stepena, u okviru obrazovno-naučnih polja, kao i kroz osnovna, primenjena i razvojna istraživanja u naučnim oblastima od značaja za odbranu i Vojsku Srbije.

Vojne visokoškolske ustanove obavljaju i ekspertsko-konsultantsku delatnost i izdavačku delatnost, učestvuju u izradi nastavno-obrazovne literature, a mogu obavljati i druge poslove kojima se komercijalizuju rezultati naučnog i istraživačkog rada, pod uslovom da se navedenim delatnostima ne ugrožava kvalitet nastave i osnovna delatnost vojnih visokoškolskih ustanova.

Član 30.

Studijski program je skup obaveznih i izbornih studijskih predmeta sa okvirnim sadržajem, čijim se savladavanjem obezbeđuju neophodna znanja i veštine za sticanje diplome odgovarajućeg nivoa kvalifikacija i vrste studija.

Studijski program usvaja Senat Univerziteta, na način uređen opštim aktom Univerziteta.

Član 31.

Sporazumom Univerziteta i druge visokoškolske ustanove može se, uz saglasnost Vlade, ustanoviti studijski program za sticanje zajedničke diplome - zajednički studijski program.

Predlog sporazuma o zajedničkom studijskom programu iz stava 1. ovog člana, Ministarstvu odbrane podnosi Univerzitet nakon usaglašavanja sa drugom visokoškolskom ustanovom i pribavljenog mišljenja unutrašnjih organizacionih jedinica Ministarstva odbrane i Vojske Srbije u skladu sa propisom kojim se uređuje način rada i postupanja u izvršavanju poslova iz nadležnosti Ministarstva odbrane.

Član 32.

Izmene i dopune studijskog programa koje se vrše radi njegovog usklađivanja sa organizacijom rada i dostignućima nauke ne smatraju se novim studijskim programom, u skladu sa propisom kojim je uređeno visoko obrazovanje.

O izmeni odnosno dopuni studijskog programa, Univerzitet obaveštava ministarstvo nadležno za poslove prosvete i Ministarstvo odbrane, u roku od 60 dana od dana donošenja odluke o izmeni odnosno dopuni studijskog programa.

3. Školovanje i usavršavanje za potrebe Ministarstva odbrane i Vojske Srbije

a) Školovanje na Univerzitetu i na drugim univerzitetima u Republici Srbiji

Član 33.

Školovanje profesionalnih pripadnika Vojske Srbije na Univerzitetu, obuhvata studije drugog i trećeg stepena i osnovne strukovne studije za podoficire i vojne službenike sanitetske službe.

Školovanje profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i državnih službenika u Ministarstvu odbrane na drugim univerzitetima u Republici Srbiji obuhvata studije drugog i trećeg stepena.

Član 34.

Studije drugog i trećeg stepena iz člana 33. ovog zakona obuhvataju: master, specijalističke i doktorske akademske studije.

Član 35.

Pravila na studijama iz člana 33. stav 1. ovog zakona uređuje Univerzitet na predlog visokoškolskih ustanova u svom sastavu.

Član 36.

Školovanje lica iz člana 33. ovog zakona, vrši se u skladu sa potrebama Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Potrebe za školovanjem iskazuju se u planu školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Odluku o izboru kandidata za upućivanje na školovanje donosi ministar odbrane.

Školovanje lica iz člana 33. ovog zakona uređuje ministar odbrane.

b) Školovanje i usavršavanje u inostranstvu

Član 37.

Školovanje i usavršavanje profesionalnih pripadnika Vojske Srbije u inostranstvu vrši se u skladu sa interesima politike odbrane i potrebama i mogućnostima Ministarstva odbrane.

Izuzetno, kada potrebe službe to zahtevaju, na školovanje i usavršavanje u inostranstvo mogu se uputiti i državni službenici u Ministarstvu odbrane.

Školovanje i usavršavanje u inostranstvu realizuje se prema planu školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije u vojnim i drugim obrazovnim institucijama, čije se javne isprave mogu vrednovati i priznati u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije u skladu sa propisima Republike Srbije.

Školovanje i usavršavanje u inostranstvu lica iz st. 1. i 2. ovog člana uređuje ministar odbrane.

v) Programi usavršavanja

Član 38.

Usavršavanje obuhvata opšte programe usavršavanja i karijerna usavršavanja.

Član 39.

Opšti programi usavršavanja čine jedinstven sistem neprekidnog obrazovanja kojim se vrši dodatno osposobljavanje i neposredna priprema profesionalnih pripadnika Vojske Srbije za vršenje poslova i zadataka iz nadležnosti Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Opšte programe usavršavanja realizuju vojnoškolske ustanove, jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, kao i obrazovne institucije u zemlji i inostranstvu putem kurseva, seminara, radionica, stručnih i naučnih savetovanja i drugo.

Univerzitet može samostalno ili u saradnji sa drugim visokoškolskim ustanovama realizovati opšte programe usavršavanja van okvira studijskih programa za koje ima dozvolu za rad, uz pribavljenu saglasnost ministra odbrane.

Član 40.

Karijerna usavršavanja organizuju se radi osposobljavanja profesionalnih vojnih lica za obavljanje komandnih i štabnih i rukovodećih dužnosti u oblasti bezbednosti i odbrane.

Karijerna usavršavanja organizuju se i izvode na Univerzitetu i obrazovnim institucijama u inostranstvu.

Karijerna usavršavanja realizuju se u skladu sa planom školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije i programima usavršavanja.

Sadržaje karijernih usavršavanja, Univerzitet može vrednovati u realizaciji studijskih programa iz oblasti vojnih nauka.

Član 41.

Karijerna usavršavanja oficira organizuju se i realizuju u tri nivoa.

Osnovno komandno-štabno usavršavanje je prvi nivo karijernog usavršavanja oficira.

Komandno-štabno usavršavanje je drugi nivo karijernog usavršavanja oficira.

Generalštabno usavršavanje je treći nivo karijernog usavršavanja oficira.

Pored karijernih usavršavanja iz st. 2-4. ovog člana u vojnoškolskim ustanovama u zemlji i inostranstvu, organizuju se i realizuju visoke studije bezbednosti i odbrane, a mogu biti organizovani i drugi oblici karijernih usavršavanja.

Na karijerna usavršavanja iz st. 2-5. ovog člana mogu se uputiti strani državljani, prvenstveno pripadnici stranih oružanih snaga.

Na visoke studije bezbednosti i odbrane može se uputiti vojni službenik zaposlen na neodređeno vreme u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, državni službenik zaposlen na neodređeno vreme u državnom organu u Republici Srbiji, na osnovu ugovora o saradnji u oblasti usavršavanja državnih službenika na Univerzitetu, koji državni organ zaključi sa Ministarstvom odbrane i lice koje je na položaju, odnosno funkciji, a koje postavlja, odnosno bira Vlada, drugi državni organ, telo ili Narodna skupština.

Član 42.

Univerzitet, na predlog Škole nacionalne odbrane, uređuje pravila na karijernim usavršavanjima.

Član 43.

Realizaciju opštih programa usavršavanja i karijernih usavršavanja uređuje ministar odbrane.

g) Usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika

Član 44.

Univerzitet organizuje i izvodi programe zdravstvenih specijalizacija i užih specijalizacija zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika zaposlenih u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, kao i programe kontinuirane medicinske edukacije, u skladu sa zakonom i opštim aktom Univerziteta.

Pored poslova iz stava 1. ovog člana, Univerzitet organizuje zdravstvene specijalizacije i uže specijalizacije zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika za lica iz građanstva, kao i programe za inovaciju znanja i kontinuiranu medicinsku edukaciju lica iz građanstva, u skladu sa zakonom i opštom aktom Univerziteta.

Profesionalni pripadnik Vojske Srbije upućuje se, odnosno lice iz građanstva i strani državljanin upisuju se na specijalizacije i uže specijalizacije iz medicinske struke u svojstvu specijalizanata.

Usavršavanje lica iz st. 1. i 2. ovog člana uređuje ministar odbrane.

4.         Školovanje i usavršavanje stranih državljana i lica iz građanstva

Član 45.

Ukoliko postoje prostorne, materijalne i kadrovske mogućnosti na Univerzitetu mogu se školovati i usavršavati strani državljani i lica iz građanstva, odnosno lica iz institucija u zemlji i inostranstvu.

Član 46.

Školovanje i usavršavanje stranih državljana realizuje se na osnovu međunarodnog ugovora koji Vlada ili Ministarstvo odbrane sa jedne strane, zaključi, sa Vladom ili ministarstvom druge države, međunarodnom organizacijom i stranom akademskom institucijom sa druge strane za njihove potrebe.

Izuzetno školovanje i usavršavanje stranih državljana i lica iz građanstva realizuje se na osnovu ugovora koji vojna visokoškolska ustanova zaključi sa stranim državljaninom ili licem iz građanstva za njegove potrebe, odnosno sporazuma jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije i institucije u zemlji i inostranstvu.

Član 47.

Školovanje i usavršavanje lica iz građanstva realizuje se na osnovu ugovora o školovanju, odnosno usavršavanju lica iz građanstva koji zaključuju Ministarstvo odbrane i lice iz građanstva, odnosno ovlašćeni organ pravnog lica.

Školovanje i usavršavanje lica iz stava 1. ovog člana realizuju vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije za potrebe pravnih i fizičkih lica iz građanstva.

Opšti programi usavršavanja realizuju se na osnovu sporazuma jedinice, odnosno ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije i institucije u zemlji i inostranstvu.

Član 48.

 Školovanje i usavršavanje stranih državljana i lica iz građanstva uređuje ministar odbrane.

5. Programi vojnostručnog osposobljavanja

Član 49.

Programe vojnostručnog osposobljavanja pohađaju:

1)         lica koja se školuju u vojnoškolskim ustanovama radi prijema u profesionalnu vojnu službu;

2)         polaznici kursa za rezervne oficire Vojske Srbije;

3)         lica koja su kandidati za prijem u profesionalnu vojnu službu, posle završenog školovanja u građanstvu.

Član 50.

Vojnostručnim osposobljavanjem lica iz člana 49. tačka 1) ovog zakona vrši se osposobljavanje za rad i zanimanje stvaranjem stručnih kompetencija radi prijema u profesionalnu vojnu službu.

Član 51.

Vojnostručnim osposobljavanjem lica iz člana 49. tačka 2) ovog zakona vrši se osposobljavanje radi popune komandi, jedinica i ustanova Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Član 52.

Vojnostručnim osposobljavanjem lica iz člana 49. tačka 3) ovog zakona vrši se osposobljavanje posle završenog školovanja u građanstvu radi prijema u profesionalnu vojnu službu.

Član 53.

Plan i program vojnostručnog osposobljavanja za oficire izrađuje i predlaže Univerzitet uz prethodno pribavljenu saglasnost Generalštaba Vojske Srbije, a odobrava ga ministar odbrane.

Plan i program vojnostručnog osposobljavanja za podoficire izrađuje i predlaže organizaciona jedinica Vojske Srbije nadležna za obuku, a odobrava ga načelnik Generalštaba Vojske Srbije.

Programi vojnostručnog osposobljavanja za lica iz člana 49. ovog zakona organizuju se i realizuju u jedinicama i ustanovama Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Član 54.

Programe vojnostručnog osposobljavanja uređuje ministar odbrane.

III. UČENICI, KADETI, STUDENTI, POLAZNICI I SLUŠAOCI

1.         Zajedničke odredbe

Član 55.

U srednju vojnu školu kandidat koji je ispunio uslove za upis može biti primljen u svojstvu učenika.

Na visokoškolskoj ustanovi Univerziteta, na akreditovane studijske programe, kandidat može da se upiše na:

1) osnovne i integrisane akademske studije u svojstvu kadeta;

2) osnovne i integrisane akademske studije u svojstvu studenta;

3) master akademske studije u svojstvu studenta;

4) specijalističke akademske studije u svojstvu studenta;

 5) doktorske akademske studije u svojstvu studenta.

Na opšte programe usavršavanja iz člana 39. ovog zakona mogu se uputiti profesionalni pripadnici Vojske Srbije u svojstvu polaznika.

Na karijerna usavršavanja iz člana 41. st. 2-4. ovog zakona mogu se uputiti profesionalna vojna lica i lica iz st. 6. i 7. tog člana u svojstvu slušaoca.

Član 56.

U srednju vojnu školu mogu se upisati lica iz građanstva koja ispunjavaju opšte i posebne uslove.

Na studije iz člana 55. stav 2. tačka 1) mogu se upisati lica iz građanstva i učenici srednjih vojnih škola.

Na studije iz člana 55. stav 2. tačka 2) mogu se upisati lica iz građanstva i strani državljani.

 Na studije iz člana 55. stav 2. tač. 3)-5) mogu se upisati lica iz građanstva, strani državljani i profesionalni pripadnici Vojske Srbije koji se školuju uz rad.

Strani državljanin može se upisati na akreditovani studijski program, u skladu sa propisima kojima se uređuje školovanje stranih državljana u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, ako poznaje jezik na kojem se izvodi nastava, što utvrđuje nadležni stručni organ visokoškolske ustanove Univerziteta.

Član 57.

Odluku o broju učenika za upis u srednju vojnu školu, donosi ministar odbrane.

Odluku o broju kadeta i studenta za upis na studijske programe osnovnih i integrisanih akademskih studija i master akademskih, specijalističkih akademskih, doktorskih akademskih studija na visokoškolskim ustanovama Univerziteta donosi ministar odbrane.

Odluku o broju samofinansirajućih studenata, koji se mogu upisati na studijske programe osnovnih akademskih studija i integrisanih akademskih studija, master akademskih, specijalističkih akademskih i doktorskih akademskih studija donosi ministar odbrane.

Broj kadeta i studenta za upis na studije iz st. 2. i 3. ovog člana ne može biti veći od broja utvrđenog u dozvoli za rad.

Odluku o broju polaznika, odnosno slušalaca za upućivanje na opšta, odnosno karijerna usavršavanja donosi ministar obrane.

Član 58.

Konkurs za upis u srednju vojnu školu i na visokoškolske ustanove Univerziteta (u daljem tekstu: Konkurs) raspisuje Ministarstvo odbrane.

Tekst Konkursa priprema srednja vojna škola, odnosno visokoškolska ustanova.

Konkurs se objavljuje na internet stranici Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, srednje vojne škole i Univerziteta najkasnije pet meseci pre početka školske godine.

Informacija o oglašenom Konkursu može se objaviti u dnevnim novinama i drugim medijima.

Član 59.

Kandidat koji se upisuje u srednju vojnu školu odnosno na akreditovane studijske programe na visokoškolskim ustanovama Univerziteta na osnovu Konkursa, mora da ispuni sledeće opšte uslove:

 1) da je državljanin Republike Srbije;

 2) da ima odgovarajuće obrazovanje;

3) da je na osnovu nalaza i mišljenja nadležne vojnolekarske komisije utvrđeno da je zdravstveno sposoban za školovanje;

4) da se protiv kandidata koji se upisuje u srednju vojnu školu ne vodi krivični postupak ili postupak zbog krivičnog dela za koje se goni po službenoj dužnosti, odnosno da mu nije izricana vaspitna mera;

5) da se protiv kandidata koji se upisuje na osnovne i integrisane akademske studije, master, specijalističke i doktorske akademske studije ne vodi krivični postupak za krivično delo za koje se goni po službenoj dužnosti, odnosno da nije osuđivan za krivično delo na bezuslovnu kaznu zatvora od najmanje šest meseci, a kandidat koji se upisuje na osnovne i integrisane akademske studije, da nije osuđivan i kaznom maloletničkog zatvora, odnosno da mu nije izricana zavodska vaspitna mera;

6) da je bezbednosno proveren i da ne postoji bezbednosni rizik za prijem na školovanje, odnosno usavršavanje.

Pored uslova iz stava 1. ovog člana, kandidat mora da ispuni i posebne uslove propisane aktom ministra odbrane.

Član 60.

Uslovi za upis stranih državljana na visokoškolske ustanove Univerziteta uređuju se međunarodnim ugovorom.

Član 61.

Kandidati iz člana 55. stav 1. i stav 2. tač. 1) i 2) polažu prijemni ispit, a za učenike srednjih vojnih škola koji nastavljaju školovanje u Vojnoj akademiji sprovodi se provera znanja i sposobnosti, u skladu sa aktom Vojne akademije.

Kandidati iz člana 55. stav 2. tač. 3)-5) polažu prijemni ispit ako je to u uslovima za školovanje propisano.

Kandidati koji uspešno polože prijemni ispit, do potrebnog broja po posebnom naređenju nadležnog starešine, upućuju se u dalji postupak selekcije koji se vrši na osnovu kriterijuma za izbor kandidata.

Na osnovu kriterijuma iz stava 3. ovog člana srednja vojna škola odnosno visokoškolska ustanova sačinjava rang-listu prijavljenih kandidata, a pravo upisa stiče kandidat koji je na rang-listi rangiran u okviru odobrenog broja kandidata.

Član 62.

Svojstvo učenika, kadeta i studenta prestaje:

1) završetkom školovanja;

2) zbog utvrđene nesposobnosti ili ograničene sposobnosti za vojnu službu;

3) gubitkom prava na upis školske godine;

4) izricanjem vaspitno-disciplinske mere isključenja iz srednje vojne škole, odnosno disciplinske mere isključenja sa studija;

5) na sopstveni zahtev, odnosno uz saglasnost roditelja odnosno drugog zakonskog zastupnika - ispisivanjem iz srednje vojne škole, odnosno raskidom ugovora za kadete i studente visokoškolske ustanove;

6) izricanjem pravnosnažne presude za krivično delo koje po posebnim propisima predstavlja smetnju za prijem u profesionalnu vojnu službu, odnosno nastavak školovanja ili povlači gubitak službe u Vojsci Srbije za lica koja se školuju za potrebe odbrane i Vojske Srbije;

7) zbog drugih slučajeva propisanih zakonom kojim se uređuje srednje obrazovanje i vaspitanje i visoko obrazovanje.

Samofinansirajućem studentu pored razloga iz stava 1. tač. 1), 3), 4), 5) i 6) svojstvo studenta prestaje i u slučajevima ako ne završi studije do isteka roka koji se određuje u dvostrukom broju školskih godina potrebnih za realizaciju studijskog programa, ili zbog neizmirenih troškova školarine precizirane ugovorom o školovanju.

Profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije koji su upisani na studije drugog i trećeg stepena u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije i školuju se uz rad, pored razloga iz stava 1. tač. 1), 3), 4), 5) i 6), svojstvo studenta prestaje ako ne završi studije do isteka roka koji se određuje u trostrukom broju školskih godina potrebnih za realizaciju studijskog programa.

Član 63.

Svojstvo polaznika i slušaoca prestaje:

1)         završetkom školovanja;

2)         raskidom ugovora o usavršavanju;

3)         ako izgubi pravo na dalje usavršavanje u skladu sa ugovorom;

4)         ako ne završi usavršavanje u roku određenom ovim ugovorom;

5)         ako se protiv njega pokrene krivični postupak za krivično delo za koje se goni po službenoj dužnosti;

6)         ako mu prestane služba u Vojsci Srbije njegovom krivicom, ili po njegovom zahtevu;

7)         ako ga nadležna vojnolekarska komisija oceni nesposobnim za profesionalnu službu;

8)         u drugim slučajevima predviđenim ugovorom.

2.         Učenici

Član 64.

Upis učenika u srednju vojnu školu vrši se u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja kadra u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Troškove školovanja učenika u srednjim vojnim školama snosi Ministarstvo odbrane.

Visinu školarine utvrđuju vojnoškolske ustanove svojim opštim aktom, neposredno pre početka školske godine.

Član 65.

Školovanje učenika srednje vojne škole realizuje se na osnovu ugovora o školovanju učenika srednje vojne škole (u daljem tekstu: ugovor o školovanju učenika).

Ugovorom o školovanju učenika uređuju se prava i obaveze ugovornih strana u skladu sa ovim zakonom i opštim aktima srednje vojne škole, kao i način rešavanja eventualnih sporova ugovornih strana.

Po pribavljenom mišljenju organizacione jedinice Ministarstva odbrane nadležne za poslove zaštite imovinskih interesa Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, ugovor o školovanju zaključuju Ministarstvo odbrane sa jedne strane i roditelj odnosno drugi zakonski zastupnik u ime učenika, sa druge strane.

Član 66.

Ugovorom o školovanju učenik ima prava:

1)         na obezbeđivanje udžbenika, školskog pribora, smeštaja, ishrane, odeće i obuće, zdravstvene zaštite, troškova prevoza i mesečnih primanja;

2)         na kvalitetno školovanje i objektivan ocenjivanje;

3)         da bude nagrađen i pohvaljen;

4)         da bira i bude biran u stručne organe ili učeničke organizacije;

5)         i na druga prava koja se utvrde ugovorom.

Član 67.

Ugovorom o školovanju učenik ima obavezu da:

1)         završi sve razrede srednje vojne škole u roku, u skladu sa opštim aktom srednje vojne škole;

2)         nastavi školovanje na Univerzitetu u svojstvu kadeta, ukoliko je srednja vojna škola završena radi sticanja opšteg obrazovanja;

3)         stupi u profesionalnu vojnu službu, odnosno službu u Vojsci Srbije po završetku školovanja, ukoliko je srednja vojna škola završena radi sticanja srednjeg stručnog obrazovanja;

4)         poštuje vojne propise, pravila ponašanja i odluke organa srednje vojne škole;

5)         nadoknadi stvarne troškova školovanja ukoliko svojom krivicom izgubi status učenika ili ukoliko ne ispuni obaveze propisane zakonom i ugovorom o školovanju;

6)         poštuje i druge obaveze koje se utvrde ugovorom.

Roditelj, odnosno zakonski zastupnik učenika srednje vojne škole odgovoran je da na poziv škole uzme aktivno učešće u svim oblicima vaspitnog rada sa učenikom i da poštuje pravila ustanove.

Izuzetno od tačke 3) stav 1. ovog člana, ministar odbrane može svojom odlukom odrediti broj učenika koji će nastaviti školovanje na Univerzitetu, a koji su završili srednju vojnu školu radi sticanja srednjeg stručnog obrazovanja.

Učenik srednje vojne škole može, ukoliko za to postoje uslovi, ponoviti školsku godinu jedanput u toku školovanja, ako nastavničko veće to predloži, a načelnik škole odobri.

Član 68.

Učenici završne godine srednjih vojnih škola, nakon završenog četvrtog razreda polažu opštu maturu u skladu sa programom opšte mature koja se primenjuje u ministarstvu nadležnom za poslove prosvete.

3.         Kadeti

Član 69.

Na studijske programe osnovnih i integrisanih akademskih studija koje se realizuju na visokoškolskim ustanovama Univerziteta upisuju se i školuju radi prijema u profesionalnu vojnu službu lica iz građanstva i učenici srednjih vojnih škola.

Lica iz stava 1. ovog člana upisom stiču status kadeta.

Član 70.

Troškove školovanja lica iz člana 69. ovog zakona na visokoškolskim jedinicama Univerziteta snosi Ministarstvo odbrane.

Troškovi školovanja iz stava 1. ovog člana su ukupni stvarni troškovi koje čine zbir troškova realizacije nastavnog procesa, ostalih troškova školovanja prema odluci Senata Univerziteta koja se donosi za svaku školsku godinu i novčane naknade isplaćene u skladu sa propisima o naknadi putnih i drugih troškova i novčanih primanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Obračun ukupnog iznosa stvarnih troškova vrši se na osnovu evidencije troškova u revalorivozanom iznosu, usklađenom sa mesečnom stopom rasta cena na malo.

Član 71.

Upis lica iz građanstva na studijske programe osnovnih i integrisanih akademskih studija na visokoškolskim ustanovama Univerziteta vrši se na osnovu Konkursa, a učenika srednjih vojnih škola u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja kadra u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, odnosno odlukom ministra odbrane.

Prilikom upisa, lica iz stava 1. ovog člana potpisuju ugovor o školovanju u visokoškolskoj ustanovi Univerziteta sa Ministarstvom odbrane kojim se uređuju prava i obaveze ugovornih strana, kao i način rešavanja eventualnih sporova ugovornih strana.

Član 72.

Ugovorom o školovanju kadet ima prava na:

1)         obezbeđen smeštaj, ishranu, odeću i obuću, zdravstvenu zaštitu, troškove prevoza i mesečna primanja;

2)         korišćenje literature, nastavnog materijala i drugih nastavnih sredstava potrebnih za praćenje nastavnih sadržaja;

3)         redovno i kvalitetno izvođenje nastave i svih drugih oblika nastave utvrđenih studijskim programom, a prema utvrđenom planu i programu izvođenja nastave;

4)         kontinuirano organizovanje konsultacija sa predmetnim nastavnicima i saradnicima;

5)         blagovremeno i tačno informisanje o pitanjima koja se odnose na školovanje;

6)         mogućnost aktivnog učestvovanja u radu organa vojne visokoškolske ustanove;

7)         i druga prava koja se utvrde ugovorom.

Član 73.

Ugovorom o školovanju kadet ima obavezu da:

1)         uspešno završi osnovnu vojnu obuku;

2)         redovno pohađa nastavu, izvršava nastavne i ispitne obaveze u roku, određenom studijskim programom;

3)         položi sve ispite predviđene studijskim programom vojne visokoškolske ustanove i školovanje završi u roku predviđenom statutom vojne visokoškolske ustanove;

4)         izvršava zadatke i obaveze predviđene za kadete u skladu sa Zakonom o Vojsci Srbije i Pravilom službe Vojske Srbije;

5)         da po završetku školovanja stupi u profesionalnu vojnu službu u Vojsci Srbije, da prihvati raspored po potrebi službe i da ostane u profesionalnoj vojnoj službi dvostruko vreme trajanja školovanja;

6)         nadoknadi troškove školovanja Ministarstvu odbrane, u jednokratnom revalorizovanom iznosu, ukoliko mu njegovom krivicom prestane svojstvo kadeta u slučajevima predviđenim članom 62. stav 1. tač. 3)-6) ovog zakona, kao i slučajevima da ne izvrši obaveze iz tač. 1)-5) ovog stava.

4.         Studenti

Član 74.

U svojstvu studenta na visokoškolskoj ustanovi Univerziteta kandidat se može upisati na osnovne i integrisane akademske studije, master akademske studije, specijalističke akademske studije i doktorske akademske studije.

Prilikom upisa na visokoškolsku ustanovu Univerziteta iz stava 1. ovog člana, samofinansirajući studenti potpisuju ugovor kojim se preciziraju prava i obaveze.

a) Osnovne i integrisane akademske studije

Član 75.

Na studijske programe osnovnih i integrisanih akademskih studija koje se realizuju na visokoškolskim ustanovama Univerziteta mogu se upisati lica iz građanstva i strani državljani.

Član 76.

Upis na studijske programe iz člana 75. ovog zakona za lica iz građanstva vrši se na osnovu Konkursa.

Lica iz stava 1. ovog člana školuju se kao samofinansirajući studenti.

Član 77.

Školovanje stranih državljana na studijskim programima iz člana 75. ovog zakona realizuje se na osnovu međunarodnog ugovora.

b) Master akademske studije, specijalističke akademske studije

 i doktorske akademske studije

Član 78.

Na studijske programe master akademskih studija, specijalističkih akademskih studija i doktorskih akademskih studija koje se realizuju na visokoškolskim jedinicama Univerziteta mogu se upisati profesionalni pripadnici Vojske Srbije, lica iz građanstva i strani državljani.

Profesionalni pripadnici Vojske Srbije na studije iz stava 1. ovog člana mogu se školovati uz rad, a u skladu sa odlukom ministra odbrane.

Član 79.

Upis na studijske programe iz člana 78. ovog zakona za profesionalne pripadnike Vojske Srbije realizuje se u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja kadra u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Upis na studijske programe iz člana 78. ovog zakona za lica iz građanstva vrši se na osnovu Konkursa.

Lica iz stava 2. ovog člana školuju se kao samofinansirajući studenti.

Član 80.

Školovanje stranih državljana na studijskim programima iz člana 78. ovog zakona realizuje se na osnovu međunarodnog ugovora odnosno ugovora koji vojna visokoškolska ustanova zaključi sa stranim državljaninom za njegove potrebe.

5.         Polaznici i slušaoci

Član 81.

Na opšte programe usavršavanja i vojnostručno osposobljavanje koje realizuju vojnoškolske ustanove, jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, kao i obrazovne institucije u zemlji i inostranstvu izabrana lica se upućuju u svojstvu polaznika.

Na karijerna usavršavanja koja se organizuju i izvode na Univerzitetu i obrazovnim institucijama u inostranstvu, izabrana lica se upućuju u svojstvu slušalaca.

Lica iz st. 1. i 2. ovog člana upisuju se na programe usavršavanja u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Lica iz st. 1 i 2. ovog člana, potpisuju ugovor sa Ministarstvom odbrane kojim se uređuju prava i obaveze ugovornih strana.

Član 82.

Ugovorom iz člana 81. stav 4. ovog zakona uređeno je sledeće:

1)         obezbeđivanje literature, smeštaja, ishrane, zdravstvene zaštite, troškova prevoza, mesečnih primanja;

2)         obaveze slušaoca, odnosno polaznika prema Ministarstvu odbrane;

3)         poštovanje vojnih propisa, pravila ponašanja, odnosno propisa i odluka institucije u kojoj se realizuje usavršavanje;

4)         troškovi usavršavanja;

5)         prestanak svojstva slušaoca, odnosno polaznika predviđen članom 63. ovog zakona;

6)         način rešavanja eventualnih sporova ugovornih strana;

7)         kao i druga pitanja od značaja za usavršavanje.

6.         Disciplinska odgovornost učenika, kadeta, studenata, polaznika i slušalaca

Član 83.

Učenici srednjih vojnih škola odgovaraju za povredu školskih obaveza i školskog reda i discipline.

Vrste povreda školskih obaveza i školskog reda i discipline, vrste vaspitno-disciplinskih mera, nadležnosti i postupak izricanja vaspitno-disciplinskih mera licima iz stava 1. ovog člana urediće vojnoškolske ustanove opštim aktom.

Član 84.

Kadeti, studenti, polaznici i slušaoci odgovaraju za povredu školskih obaveza i discipline.

Vrste povreda školskih obaveza i discipline i vrste disciplinskih mera, nadležnost i postupak izricanja disciplinskih mera licima iz stava 1. ovog člana urediće vojnoškolske ustanove opštim aktom.

Član 85.

Učenici, kadeti, studenti, polaznici i slušaoci koji se školuju i usavršavaju za potrebe Ministarstva odbrane i Vojske Srbije pored odgovornosti za povredu školskih obaveza i discipline odgovaraju i za povredu pravila vojne discipline, u skladu sa propisima o disciplinskoj odgovornosti u Vojsci Srbije.

7.         Bliže uređenje upisa učenika, kadeta i studenata na vojnoškolske ustanove i upućivanja polaznika i slušalaca na programe usavršavanja

Član 86.

Upis kandidata u srednju vojnu školu, na visokoškolske ustanove Univerziteta, upućivanje na opšte programe usavršavanja i karijerna usavršavanja, uređuje ministar odbrane.

IV. ORGANIZACIJA VOJNOG OBRAZOVANjA

1.         Vojnoškolske ustanove

Član 87.

Vojnoškolske ustanove jesu: srednje vojne škole, vojne visokoškolske ustanove i Škola nacionalne odbrane.

a) Srednja vojna škola

Član 88.

Srednja vojna škola može biti: Vojna gimnazija, Srednja stručna vojna škola i mešovita vojna škola.

Vojna gimnazija je obrazovno-vaspitna ustanova u kojoj se stiče opšte srednje obrazovanje i vaspitanje u trajanju od četiri godine prvenstveno za nastavak školovanja u vojnoj visokoškolskoj ustanovi.

Srednja stručna vojna škola je obrazovno-vaspitna ustanova u kojoj se stiče opšte srednje, opšte vojno i vojnostručno obrazovanje i vaspitanje u trajanju od četiri godine, i sprovodi vojnostručno osposobljavanje u trajanju od jedne godine, za obavljanje poslova podoficira Vojske Srbije i vojnih službenika i nameštenika, prema smerovima, odnosno, potrebnim profilima zanimanja koje u skladu sa potrebama Vojske Srbije odredi Ministarstvo odbrane.

Mešovita vojna škola je obrazovno-vaspitna ustanova koja obezbeđuje obrazovanje i vaspitanje u trajanju od četiri godine.

Ministarstvo odbrane, u skladu sa iskazanim potrebama, može formirati organizacionu jedinicu koja integriše srednje vojne škole.

Javne isprave izdate od srednje vojne škole punovažne su na teritoriji Republike Srbije.

b) Vojne visokoškolske ustanove

Član 89.

Vojne visokoškolske ustanove utvrđuju i sprovode jedinstvenu politiku popunjavanja formacijskih mesta, polazeći od potrebe da se nastavni proces organizuje na kvalitetan, racionalan, efikasan i efektivan način.

Vojne visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana su Univerzitet, Vojna akademija i Medicinski fakultet Vojnomedicinske akademije.

Vojna akademija i Medicinski fakultet Vojnomedicinske akademije su vojne visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta.

Član 90.

Univerzitet je samostalna visokoškolska ustanova koja obavlja delatnost visokog vojnog obrazovanja kroz studije prvog, drugog i trećeg stepena iz više naučnih oblasti u okviru obrazovno-naučnih polja, u skladu sa dozvolom za rad, osnivačkim aktom i Zakonom o visokom obrazovanju.

Radi unapređenja naučnoistraživačkog i stručnog rada za potrebe odbrane i Vojske Srbije, Univerzitet u svom sastavu može imati akreditovane naučnoistraživačke organizacije i biblioteku.

Univerzitet u svom sastavu može imati visokoškolsku ustanovu sa svojstvom ili bez svojstva pravnog lica pod uslovima propisanim zakonom i statutom visokoškolske ustanove i vojnoškolsku ustanovu koja realizuje karijerna usavršavanja oficira.

Član 91.

Vojna akademija je visokoškolska ustanova u sastavu Univerziteta koja izvodi studijske programe u skladu sa dozvolom za rad, programe usavršavanja i programe vojnostručnog osposobljavanja, u skladu sa osnivačkim aktom i ovim zakonom.

Član 92.

Medicinski fakultet Vojnomedicinske akademije je visokoškolska ustanova u sastavu Univerziteta koja izvodi studijske programe u polju medicinskih nauka, u skladu sa dozvolom za rad, i programe vojnostručnog osposobljavanja u skladu sa osnivačkim aktom i zakonom.

Studijski programi iz stava 1. ovog člana realizuju se u okviru jedinstvenog procesa rada u kojem se nastavnici i saradnici istovremeno bave obrazovnim, naučnoistraživačkim i zdravstvenim radom.

Nastavna baza visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana su klinike i instituti Vojnomedicinske akademije kao vojnozdravstvene i naučnoistraživačke jedinice u kojima su obezbeđeni uslovi za ostvarivanje dela naučnoistraživačkog i obrazovnog procesa, kao i zdravstvene delatnosti.

v) Škola nacionalne odbrane

Član 93.

Škola nacionalne odbrane je vojnoškolska ustanova u sastavu Univerziteta koja realizuje karijerna usavršavanja profesionalnih vojnih lica za obavljanje najviših komandnih i štabnih i rukovodećih dužnosti u oblasti bezbednosti i odbrane, kao i drugih poslova u komandama operativnog nivoa i organizacionim jedinicama Generalštaba Vojske Srbije i Ministarstva odbrane u okviru misija i zadataka koji proističu iz doktrinarnih i normativnih dokumenata u oblasti odbrane Republike Srbije.

2.         Organi vojnoškolskih ustanova

a) Organi srednje vojne škole

Član 94.

Srednja vojna škola ima organ poslovođenja, upravljanja i stručne organe, a može imati i druge organe u skladu sa zakonom.

Član 95.

Organ poslovođenja srednje vojne škole je načelnik.

Načelnika srednje vojne škole postavlja nadležni organ, u skladu sa propisima koji se odnose na sistematizaciju radnih mesta u vojnim jedinicama i vojnim ustanovama Ministarstva odbrane, iz reda profesionalnih oficira sa stečenim visokim obrazovanjem.

Načelnik srednje vojne škole je samostalan u obavljanju poslova iz svog delokruga i za svoj rad odgovara Savetu srednje vojne škole i pretpostavljenom starešini u skladu sa propisom iz stava 2. ovog člana.

Član 96.

Načelnik srednje vojne škole:

1) rukovodi školom;

2) donosi godišnji program rada škole;

3) stara se o primenjivanju ovog zakona i drugih propisa kojima se reguliše rad škole;

4) odgovoran je za realizaciju nastavnog plana i programa;

5) organizuje obrazovno-vaspitni rad i stara se o njegovom unapređivanju;

6) organizuje i ostvaruje pedagoško-instruktivni nadzor;

7) preduzima mere za unapređenje rada nastavnika, odnosno saradnika;

8) izrađuje predlog statuta škole;

9) saziva i rukovodi sednicama nastavničkog veća;

10) usmerava i usklađuje rad stručnih organa u školi;

11) sarađuje sa jedinicama odnosno ustanovama za koje se školuju učenici i sa roditeljima učenika;

12) potpisuje diplome i druge javne isprave;

13) obavlja i druge poslove određene statutom škole.

Član 97.

Organ upravljanja srednje vojne škole je Savet srednje vojne škole.

Predsednika i šest članova Saveta srednje vojne škole predlaže načelnik Generalštaba Vojske Srbije, jednog člana predlaže organizaciona jedinica Ministarstva odbrane nadležna za funkciju obrazovanja, dva člana predlaže Univerzitet iz svog sastava, dok nastavničko veće škole predlaže devet članova iz redova zaposlenih u školi i punoletnih učenika.

Predsednika Saveta srednje vojne škole i njegove članove imenuje ministar odbrane.

 Mandat članova Saveta srednje vojne škole traje tri godine, osim učenika kojima mandat traje jednu godinu.

Predsednik i članovi Saveta srednje vojne škole obavljaju poslove iz svoje nadležnosti, bez naknade.

Član 98.

Savet srednje vojne škole:

1)         usvaja statut škole;

2)         usvaja program rada škole;

3)         odlučuje o osnivanju i ukidanju stručnih organa škole;

4)         razmatra usklađenost nastavnih planova i programa smerova i specijalnosti;

5)         usvaja plan stručnog usavršavanja nastavnika, odnosno saradnika;

6)         dostavlja izveštaje o radu Saveta srednje vojne škole, organizacionoj jedinici Ministarstva odbrane nadležnoj za funkciju obrazovanja.

Savet srednje vojne škole usvaja predloge većinom glasova od ukupnog broja članova.

Član 99.

Stručni organi srednje vojne škole su:

1)         Nastavničko veće;

2)         Veće godine (klase);

3)         odeljenjsko veće;

4)         stručni aktiv nastavnika;

5)         drugi stručni organi.

Član 100.

Stručni organi srednje vojne škole:

1) staraju se o osiguranju i unapređivanju kvaliteta obrazovno-vaspitnog rada ustanove;

2) prate ostvarivanje programa obrazovanja i vaspitanja;

3) staraju se o ostvarivanju ciljeva i standarda postignuća;

4) vrednuju rezultate rada nastavnika i stručnih saradnika;

5) prate i utvrđuju rezultate rada učenika;

6) preduzimaju mere za jedinstven i usklađen rad sa učenicima u procesu obrazovanja i vaspitanja i rešavaju druga stručna pitanja obrazovno-vaspitnog rada.

b) Organi vojnih visokoškolskih ustanova i obrazovne jedinice Univerziteta

Član 101.

Vojne visokoškolske ustanove imaju organ upravljanja, poslovođenja i stručne organe, a mogu imati i druge organe u skladu sa zakonom.

Član 102.

Organ upravljanja vojne visokoškolske ustanove je Savet.

Savet ima ukupno 17 članova, od kojih 11 članova biraju visokoškolske ustanove, tri člana bira Kadetski parlament i tri člana u ime osnivača imenuje Vlada, na predlog Ministarstva odbrane.

Član 103.

Postupak izbora, odnosno imenovanja i razrešenja članova Saveta, način rada Saveta i odlučivanja uređuje se statutom vojne visokoškolske ustanove.

Član Saveta može biti član organa upravljanja samo jedne vojne visokoškolske ustanove.

Mandat članova Saveta traje tri godine i to počev od dana održavanja konstitutivne sednice, osim predstavnicima kadeta i studenata čiji mandat traje jednu godinu, u skladu sa Zakonom.

Član 104.

Predsednika Saveta imenuje ministar odbrane. Predsednik i članovi Saveta obavljaju poslove iz svoje nadležnosti, bez naknade.

Član 105.

Savet:

1) donosi statut;

2) donosi finansijski plan, na predlog stručnog organa;

3) usvaja izveštaj o poslovanju i godišnji obračun, na predlog stručnog organa;

4) usvaja plan korišćenja sredstava za investicije, na predlog stručnog organa;

5) daje saglasnost na odluke o upravljanju imovinom visokoškolske ustanove;

6) daje saglasnost na raspodelu finansijskih sredstava;

7) donosi odluku o visini školarine, na predlog stručnog organa;

8) podnosi osnivaču izveštaj o poslovanju najmanje jedanput godišnje;

9) vrši izbor eksternog revizora finansijskog poslovanja visokoškolske ustanove;

10) na godišnjem nivou analizira stanje i dostignuti stepen u visokom vojnom obrazovanju i daje stručne predloge ministru odbrane;

11) daje stručno mišljenje na predloge strategije razvoja visokog vojnog obrazovanja;

12) daje stručno mišljenje na propise iz oblasti visokog vojnog obrazovanja;

13) obavlja i druge poslove u skladu sa ovim zakonom i Statutom visokoškolske ustanove.

O pitanjima iz stava 1. ovog člana Savet odlučuje većinom glasova ukupnog broja članova. Statutom Univerziteta određuje se stručni organ koji utvrđuje predloge iz stava 1. ovog člana.

 Savet visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta:

1)         donosi Statut Univerziteta, na predlog Nastavno-naučnog veća vojne visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta;

2)         razmatra i predlaže izmenu akta o osnivanju, donošenje akta o statusnoj promeni i promeni naziva vojne visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta;

3)         posredstvom Ministarstva odbrane, podnosi Vladi izveštaj o poslovanju (najmanje jedanput godišnje);

4)         donosi druge opšte akte vojne visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta u skladu sa Statutom Univerziteta;

5)         obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i Statutom Univerziteta.

Član 106.

Organ poslovođenja Univerziteta je rektor.

Organ poslovođenja Vojne akademije je dekan.

Organ poslovođenja Medicinskog fakulteta Vojnomedicinske akademije je dekan.

Nadležnosti organa poslovođenja iz st. 1-3. ovog člana propisane su opštim aktom vojne visokoškolske ustanove i aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta.

Organ poslovođenja iz st. 1-3. ovog člana postavlja nadležni starešina na osnovu propisa kojima je regulisana služba profesionalnih vojnih lica u skladu sa aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta iz reda nastavnika visokoškolske ustanove.

Mandat organa poslovođenja traje tri godine, sa mogućnošću jednog ponovnog imenovanja.

 Organ poslovođenja iz stava 1. ovog člana samostalan je u obavljanju poslova iz svog delokruga i za svoj rad odgovara Savetu Univerziteta i starešini iz stava 5. ovog člana.

Organ poslovođenja iz st. 2. i 3. ovog člana samostalan je obavljanju poslova iz svog delokruga i za svoj rad odgovara rektoru Univerziteta.

Član 107.

Vojna akademija pored organa poslovođenja iz člana 106. stav 2. ovog zakona ima i načelnika koji se postavlja iz reda profesionalnih oficira.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, ukoliko ispunjava uslove propisane aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta, načelnik Vojne akademije može vršiti i dužnost organa poslovođenja iz člana 106. stav 2. ovog zakona.

Načelnika Vojne akademije postavlja nadležni starešina u skladu sa propisima kojima je regulisana služba profesionalnih vojnih lica, a njegove nadležnosti propisane su aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta.

Načelnik Vojne akademije, u vršenju poslova iz svog delokruga, samostalan je i za svoj rad odgovara nadležnom starešini u skladu sa propisima iz stava 3. ovog člana i rektoru Univerziteta.

Član 108.

Senat Univerziteta je najviši stručni organ Univerziteta.

Senat Univerziteta ima 17 članova.

Senat Univerziteta čine rektor, prorektori, predsednici veća jedinica Univerziteta i nastavnici iz redova vanrednih i redovnih profesora, i to tri nastavnika iz polja društveno-humanističkih nauka, tri nastavnika iz polja tehničko- -tehnoloških nauka, jedan nastavnik iz prirodno-matematičkih nauka, četiri nastavnika iz polja medicinskih nauka i predsednik Naučnog veća.

Član 109.

Kadetski parlament Univerziteta je organ kojim kadeti i studenti ostvaruju prava i štite svoje interese na Univerzitetu.

Kadetski parlament Univerziteta ima 15 članova.

Kadetski parlamenti visokoškolskih ustanova u sastavu Univerziteta, svake godine, tajnim glasanjem, biraju 12 predstavnika Vojne akademije i tri predstavnika Medicinskog fakulteta Vojnomedicinske akademije u Kadetski parlament Univerziteta.

Član 110.

Univerzitet može imati i stručna veća obrazovno-naučnih polja, kao stručne organe.

Član 111.

Stručni organi visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta su:

1)         nastavno-naučno veće;

2)         veća obrazovno-naučnih polja;

3)         Komisija za obezbeđenje kvaliteta.

Visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana mogu imati i katedre kao stručne organe.

Pored stručnih organa iz st. 1. i 2. ovog člana visokoškolska ustanova u sastavu Univerziteta ima i Kadetski parlament, kao organ kojim kadeti i studenti ostvaruju prava i štite svoje interese.

Član 112.

Škola nacionalne odbrane ima organ rukovođenja i stručni organ.

Član 113.

Školom nacionalne odbrane rukovodi i komanduje načelnik.

Načelnika Škole nacionalne odbrane postavlja nadležni starešina.

Načelnik Škole nacionalne odbrane u obavljanju poslova iz svog delokruga i za svoj rad odgovara rektoru Univerziteta.

Član 114.

Načelnik Škole nacionalne odbrane:

1)         rukovodi školom;

2)         donosi godišnji program rada škole;

3)         stara se o primenjivanju propisa kojima se reguliše rad škole;

4)         odgovoran je za realizaciju karijernih usavršavanja;

5)         organizuje realizaciju karijernih usavršavanja;

6)         preduzima mere za unapređenje rada nastavnog osoblja;

7)         izrađuje predlog statuta Škole nacionalne odbrane;

8)         izrađuje predlog pravilnika o radu Škole nacionalne odbrane;

9)         saziva i rukovodi sednicama stručnog organa;

10)       imenuje komisije za sprovođenje postupka priznanja strane visokoškolske isprave;

11)       rešava statusna pitanja profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije upućenim na usavršavanje;

12)       potpisuje isprave o završenim karijernim usavršavanjima;

13)       obavlja i druge poslove u skladu sa propisima.

Član 115.

Nastavno veće kao stručni organ Škole nacionalne odbrane ima predsednika i deset članova.

Predsednik nastavnog veća Škole nacionalne odbrane je načelnik Škole nacionalne odbrane.

Mandat članova nastavnog veća Škole nacionalne odbrane traje tri godine.

Član 116.

Nastavno veće Škole nacionalne odbrane:

1)         usvaja statut Škole nacionalne odbrane;

2)         usvaja program rada škole;

3)         donosi odluku o priznavanju strane visokoškolske isprave i njihovoj ekvivalenciji sa karijernim usavršavanjima;

4)         bira nastavnike veština iz užih naučnih oblasti za koje su nadležne katedre u sastavu Škole nacionalne odbrane;

5)         propisuje merila za vrednovanje opisnih ocena prilikom ekvivalencije programa karijernih usavršavanja;

6)         razmatra izmene i dopune programa karijernih usavršavanja;

7)         usvaja plan stručnog usavršavanja osoblja;

8)         usvaja teme za završne radove slušaoca;

9)         utvrđuje kriterijume za rangiranje slušaoca.

Veće Škole nacionalne odbrane usvaja predloge većinom glasova od ukupnog broja članova.

3.         Osnivanje i ukidanje vojnoškolskih ustanova

Član 117.

Vojnoškolske ustanove osniva i ukida Vlada.

Potrebu za osnivanjem ili ukidanjem vojnoškolske ustanove utvrđuje Ministarstvo odbrane.

Pre donošenja akta o osnivanju vojnoškolske ustanove Vlada usvaja elaborat koji izrađuje Ministarstvo odbrane.

Elaborat iz stava 3. ovog člana sadrži dokaze o opravdanosti osnivanja vojnoškolske ustanove i o obezbeđivanju zakonom propisanih uslova za njeno osnivanje.

Aktom o osnivanju vojnoškolske ustanove određuju se: naziv, zadaci i sedište ustanove, potrebe za kadrom određenog profila, dostignuti nivo kvalifikacija koji stiču učenici, kadeti odnosno studenti, polaznici i slušaoci koji završe školovanje, odnosno usavršavanje, kao i drugi zadaci i elementi neophodni za početak rada vojnoškolske ustanove.

Aktom o ukidanju vojnoškolske ustanove određuju se: rok prestanka rada vojnoškolske ustanove, način završetka školovanja učenika, kadeta odnosno studenata, polaznika i slušalaca čije je školovanje odnosno usavršavanje u toku, preuzimanje imovine, kao i druga pitanja u vezi sa prestankom rada vojnoškolske ustanove.

4.         Rad vojnoškolskih ustanova

Član 118.

Vojna visokoškolska ustanova može da počne sa radom po dobijanju dozvole za rad od ministarstva nadležnog za poslove prosvete.

Srednja vojna škola može da počne sa radom po dobijanju dozvole za rad od Ministarstva odbrane.

Postupak za dobijanje dozvole za rad Srednje vojne škole urediće ministar odbrane.

Član 119.

Na rad vojnoškolskih ustanova primenjuju se propisi kojima se uređuje organizacija, unutrašnje uređenje i sistematizacija formacijskih mesta.

U vojnoškolskim ustanovama nije dozvoljeno političko, stranačko ili versko organizovanje i delovanje.

Član 120.

Autonomija Univerziteta zasniva se na Ustavu Republike Srbije, zakonu kojim se uređuje visoko obrazovanje i u skladu sa ovim zakonom, propisima o odbrani i Vojsci Srbije i pravilima vojne službe podrazumeva pravo na:

1) utvrđivanje studijskih programa, na osnovu potreba sistema odbrane i stručnih profila vidova, rodova i službi Vojske Srbije koje određuju nadležni organi;

2) predlaganje unutrašnje organizacije, u skladu sa načelima propisanim za unutrašnje uređenje i sistematizaciju formacijskih mesta u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije;

3) donošenje statuta i izbor organa upravljanja i drugih organa, u skladu sa ovim zakonom i aktom o osnivanju;

4) izbor nastavnika i saradnika iz sastava profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i van Vojske Srbije njihovo angažovanje u nastavi na osnovu izbora u zvanje i saglasnosti nadležnog starešine;

5) izdavanje javnih isprava;

6) raspolaganje finansijskim sredstvima, u skladu sa zakonom, aktom o osnivanju, statutom i opštim aktima Univerziteta;

7) korišćenje imovine, u skladu sa zakonom, aktom o osnivanju, statutom i opštim aktima Univerziteta;

8) odlučivanje o prihvatanju projekata i o međunarodnoj saradnji sa stranim visokoškolskim ustanovama, u skladu sa zakonom i međunarodnim ugovorima u oblasti odbrane i vojne saradnje.

5.         Opšti akti

Član 121.

Vojnoškolska ustanova donosi opšte akte za koje je ovlašćena ovim zakonom, aktom o osnivanju i statutom.

Osnovni opšti akt vojnoškolske ustanove je statut.

Član 122.

Statutom vojnoškolske ustanove uređuju se: delatnost i poslovanje vojnoškolske ustanove; pravni položaj i status vojnoškolskih ustanova; nastavni plan i program odnosno studije i studijski programi; upis na školovanje i pravila školovanja; zvanja nastavnika i saradnika i uslovi za njihov izbor; sastav, delokrug, broj članova, način izbora, trajanje mandata i način odlučivanja stručnih organa vojnoškolske ustanove u skladu sa ovim zakonom, kao i druga pitanja od značaja za organizaciju i rad vojnoškolske ustanove.

Osim pitanja iz stava 1. ovog člana, statutom se uređuju i: organizovanje i sprovođenje obrazovno-vaspitnog rada; prijem, prava, obaveze i organizovanje učenika; angažovanje nastavnog osoblja; obezbeđivanje prava, zaštite i bezbednosti učenika i zaposlenih; način obaveštavanja učenika, roditelja i zaposlenih, kao i druga pitanja od značaja za rad škole.

Statutom Škole nacionalne odbrane, u skladu sa ovim zakonom, utvrđuju se nadležnost, način rada i odlučivanja organa rukovođenja i stručnih organa Škole nacionalne odbrane.

 Statut i opšta akta vojnoškolske ustanove objavljuju se u "Službenom vojnom listu”.

6.         Registar vojnoškolskih ustanova

Član 123.

Ministarstvo odbrane, u skladu sa ovim zakonom, vodi registar (evidenciju) vojnoškolskih ustanova.

Sadržaj i način vođenja registra iz stava 1. ovog člana propisuje ministar odbrane.

V. NASTAVNO OSOBLjE U VOJNOŠKOLSKIM USTANOVAMA

Član 124.

Nastavu i druge oblike obrazovno-vaspitnog rada u vojnoškolskim ustanovama ostvaruje nastavno osoblje.

Nastavno osoblje prima se u službu u skladu sa propisima o Vojsci Srbije.

Bliže uslove i način ostvarivanja stalnog stručnog usavršavanja nastavnog osoblja propisuje ministar odbrane, u skladu sa ciljevima vojnog obrazovanja i prioritetima Ministarstva odbrane.

1.         Nastavno osoblje u srednjim vojnim školama

Član 125.

Nastavno osoblje u srednjim vojnim školama čine nastavnik, vaspitač, stručni saradnik i saradnik u nastavi.

Lice iz stava 1. ovog člana je državljanin Republike Srbije koji ispunjava uslove u pogledu kvalifikacije i uslove propisane Zakonom o Vojsci Srbije.

Zadatak lica iz stava 1. ovog člana jeste da svojim kompetencijama osigura postizanje ciljeva obrazovanja i vaspitanja i standarda postignuća, uvažavajući principe obrazovanja, predznanja, potrebe, interesovanja i posebne mogućnosti učenika.

Član 126.

Ministar odbrane uređuje bliže uslove u pogledu kvalifikacije lica iz člana 125. stav 1. ovog zakona.

Član 127.

Nastavno osoblje u srednjoj vojnoj školi ima nedeljnu normu od 20 nastavnih časova neposredne nastave, a najviše 24 nastava časa za period ne duži od jednog polugodišta.

Za nastavnike iz predmeta matematika, srpski jezik i književnost i strani jezici angažovanje na neposrednoj nastavi iznosi 18 časova sedmično i dva časa za ispravak pismenih zadataka.

Do ispunjenja nedeljne norme od 40 časova, nastavno osoblje u srednjoj vojnoj školi angažuje se na obrazovno-vaspitnim aktivnostima na način propisan statutom škole.

Član 128.

Nastavno osoblje u obavezi je da se stalno stručno usavršava radi uspešnijeg ostvarivanja i unapređivanja obrazovno-vaspitnog rada i sticanja kompetencija potrebnih za rad.

2.         Nastavno osoblje u vojnim visokoškolskim ustanovama i Školi nacionalne odbrane

Član 129.

Nastavno osoblje na Univerzitetu čine lica koja ostvaruju nastavu i naučnoistraživačku delatnost.

Nastavno osoblje u vojnim visokoškolskim ustanovama i Školi nacionalne odbrane čine nastavnici, istraživači, nastavnici stranog jezika, nastavnici veština i saradnici.

a) Nastavnik

Član 130.

Zvanja nastavnika na Univerzitetu jesu: redovni profesor, vanredni profesor i docent.

Redovni profesor, vanredni profesor i docent mogu da izvode nastavu na svim vrstama studija.

Član 131.

Nastavnik se bira u zvanje za užu naučnu oblast, koju usvaja Senat Univerziteta na predlog nastavno-naučnog veća vojnoškolske ustanove.

U zvanja nastavnika može biti izabrano lice koje ispunjava uslove propisane Zakonom, odnosno bliže uslove utvrđene opštim aktom o uslovima i kriterijumima za izbor u zvanja nastavnika, koji donosi Senat Univerziteta, u skladu sa podzakonskim aktima i utvrđenim minimalnim uslovima za izbor u zvanja nastavnika od strane Nacionalnog saveta za visoko obrazovanje.

Lice izabrano u naučno zvanje na način i po postupku kojim je uređena naučnoistraživačka delatnost može da realizuje nastavu na master i doktorskim akademskim studijama, u skladu sa zakonom kojim se uređuje visoko obrazovanje i opštim aktom Univerziteta.

Član 132.

Izbor u zvanje nastavnika vrši Univerzitet.

Način i postupak sticanja zvanja nastavnika bliže se uređuju opštim aktom Univerziteta, u skladu sa zakonom kojim se uređuje visoko obrazovanje.

Član 133.

Odluku o izboru u zvanje nastavnika donosi Senat Univerziteta.

Odluka iz stava 1. ovog člana konačna je.

Član 134.

Visokoškolska ustanova može na predlog stručnog organa angažovati u delu aktivne nastave, uključujući predavanja i vežbe, na prvom i drugom stepenu studija, najviše do trećine časova nastave na predmetu u toku semestra, predavača van radnog odnosa koji ima stečeno visoko obrazovanje najmanje master akademskih studija i koji ima neophodna znanja i veštine u odgovarajućoj oblasti i pokazuje smisao za nastavni rad, zaključivanjem ugovora o angažovanju za izvođenje nastave.

Opštim aktom Univerziteta bliže se uređuju način izbora i vreme na koje se angažuje predavač van radnog odnosa.

Član 135.

Nastavu stranih jezika odnosno veština u visokoškolskim ustanovama u sastavu Univerziteta mogu izvoditi i nastavnici u zvanju nastavnika stranog jezika i nastavnika veština, u skladu sa vrstom studija za koju je ustanova akreditovana.

Nastavu stranih jezika, odnosno veština može, osim lica koje ima stečeno zvanje: docent, vanredni profesor i redovni profesor, izvoditi i nastavnik stranog jezika, odnosno nastavnik veština koji ima stečeno visoko obrazovanje prvog stepena, objavljene stručne radove u odgovarajućoj oblasti i sposobnost za nastavni rad.

 Nastavnik veština iz stava 2. ovog člana može se birati samo u onim užim naučnim oblastima naučne oblasti vojne nauke koje na predlog visokoškolskih ustanova u sastavu Univerziteta usvoji Senat Univerziteta.

U smislu odredaba ovog zakona, uzimajući u obzir specifičnosti vojnog obrazovanja, nastavnik veština se izuzetno može birati i u naučnim oblastima za koje postoje doktorske studije u Republici Srbiji.

Član 136.

Izbor u zvanje nastavnika stranog jezika, odnosno veština vrši vojna visokoškolska ustanova, odnosno Škola nacionalne odbrane, u skladu sa svojim opštim aktom.

Način i postupak sticanja zvanja nastavnika stranih jezika, odnosno veština uređuju se opštim aktom iz stava 1. ovog člana.

Način i postupak sticanja zvanja nastavnika veština iz užih naučnih oblasti za koje je nadležna Škola nacionalne odbrane uređuju se opštim aktom Škole nacionalne odbrane.

Član 137.

Nastavnici, nastavnici stranog jezika i nastavnici veština imaju pravo da:

1)         budu birani i ponovo birani u zvanje nastavnika;

2)         izvode nastavu u skladu sa izbornim zvanjem i stečenim referencama, na osnovu opšteg akta visokoškolske ustanove i Škole nacionalne odbrane;

3)         izvode nastavu sa licima iz građanstva koja su stekla status studenta i stranim državljanima i budu mentori i članovi komisija pri izradi završnih radova i disertacija u skladu sa ugovorima sklopljenim na komercijalnoj osnovi;

4)         organizuju, izvode i učestvuju u naučnoistraživačkom radu za potrebe visokoškolske ustanove, Ministarstva odbrane i Vojske Srbije;

5)         organizuju, izvode i učestvuju u naučnoistraživačkom radu kojim se komercijalizuje rezultat rada;

6)         izrađuju i preporučuju udžbenike i priručnike za nastavni predmet za koji su izabrani;

7)         predlažu usavršavanje i preispitivanje nastavnog plana i programa i programa usavršavanja.

Za ostvareno pravo iz stava 1. tač. 3) i 5) ovog člana nastavniku pripada naknada u skladu sa propisom koji donosi ministar odbrane uz saglasnost Vlade.

Član 138.

Nastavnici, nastavnici stranog jezika i nastavnici veština imaju obavezu da:

1)         u potpunosti održe nastavu prema sadržaju i u predviđenom broju časova, utvrđenim studijskim programom i planom izvođenja nastave;

2)         obezbeđuje izvore savremenih naučnih i stručnih informacija i samostalno, ili u saradnji sa drugim nastavnicima i stručnjacima pripremaju, izrađuju i preporučuju udžbenike za nastavni predmet za koji su izabrani;

3)         učestvuju u izradi nastavnog plana i programa i programa usavršavanja;

4)         vode evidenciju o prisustvu nastavi, obavljenim ispitima i postignutom uspehu na način predviđen opštim aktom;

5)         redovno održavaju ispite za kadete, studente, slušaoce i polaznike prema rasporedu u propisanim ispitnim rokovima;

6)         drže konsultacije sa kadetima, studentima, slušaocima i polaznicima radi savladavanja nastavnog programa i programa usavršavanja;

7)         budu mentori kadetima, studentima i slušaocima pri izradi završnih radova i disertacija;

8)         razvijaju kolegijalne odnose sa drugim članovima akademske zajednice;

9)         proveravaju uspešnost svog rada u nastavi, u skladu sa opštim aktom koji donosi Senat Univerziteta;

10)       obavljaju i druge poslove utvrđene zakonom i opštim aktima vojnih visokoškolskih ustanova i Škole nacionalne odbrane.

b) Istraživač

Član 139.

Naučna zvanja istraživača na Univerzitetu jesu: naučni savetnik, viši naučni saradnik i naučni saradnik.

Lice izabrano u naučno zvanje može da izvodi nastavu na master i doktorskim studijama, pod uslovima i na način propisan zakonom i opštim aktom koji donosi Senat Univerziteta.

Ukoliko lice iz stava 2. ovog člana nije radno angažovano u sastavu Univerziteta sa njim se zaključuje ugovor o angažovanju za izvođenje nastave.

Član 140.

Izbor u zvanja istraživača sprovodi se na način i pod uslovima predviđenim zakonom kojim se uređuje naučnoistraživačka delatnost.

v) Saradnik

Član 141.

Zvanja saradnika na Univerzitetu jesu: saradnik u nastavi, asistent i asistent sa doktoratom.

Opštim aktom visokoškolskih ustanova u sastavu Univerziteta mogu se utvrditi i druga zvanja saradnika.

Saradnik se bira u zvanje za užu naučnu oblast, koju usvaja Senat Univerziteta na predlog nadležnog veća visokoškolske ustanove.

U zvanje saradnika može biti izabrano lice koje ispunjava uslove propisane Zakonom, odnosno bliže uslove utvrđene opštim aktom o uslovima za izbor u zvanja saradnika, koji donosi nadležno veće visokoškolske ustanove.

Član 142.

Izbor u zvanje saradnika vrši visokoškolska ustanova u sastavu Univerziteta.

Način i postupak sticanja zvanja saradnika uređuje se opštim aktom visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana.

Član 143.

Saradnici imaju pravo da:

1)         budu birani u zvanje saradnika;

2)         učestvuju u realizaciji nastave u skladu sa izbornim zvanjem i stečenim referencama, na osnovu opšteg akta visokoškolske ustanove i Škole nacionalne odbrane;

3)         učestvuju u realizaciji nastave sa licima iz građanstva koja su stekla status studenta i stranim državljanima u skladu sa ugovorima sklopljenim na komercijalnoj osnovi;

4)         učestvuju u realizaciji naučnoistraživačkog rada za potrebe visokoškolske ustanove, Ministarstva odbrane i Vojske Srbije;

5)         učestvuju u naučnoistraživačkom radu kojim se komercijalizuje rezultat rada;

6)         učestvuju u izradi pomoćnih udžbenika za nastavni predmet za koji su izabrani.

Za ostvareno pravo iz stava 1. tač. 3) i 5) ovog člana saradniku pripada naknada u skladu sa propisom koji donosi ministar odbrane uz saglasnost Vlade.

Član 144.

Saradnici su u obavezi da:

1)         pripremaju i izvode vežbe pod stručnim nadzorom nastavnika;

2)         pomažu nastavniku u pripremi naučno-nastavnog procesa;

3)         učestvuju u održavanju ispita u skladu sa studijskim programom i planom izvođenja nastave;

4)         obavljaju konsultacije sa kadetima, studentima i slušaocima;

5)         budu mentori pri izradi završnih radova na osnovnim i integrisanim akademskim studijama;

6)         rade na sopstvenom stručnom usavršavanju radi pripremanja za samostalan naučnoistraživački rad, u svrhu sticanja višeg akademskog stepena odnosno doktorata;

7)         razvijaju kolegijalne odnose sa drugim članovima akademske zajednice;

8)         proveravaju uspešnost svoga rada u nastavi, u skladu sa opštim aktom koji donosi Senat Univerziteta;

9)         obavljaju i druge poslove u skladu sa zakonom, Statutom i opštim aktima.

3.         Posebna prava i obaveze nastavnog osoblja

Član 145.

Ministar odbrane ili lice koje on ovlasti može da zaključi ugovor o izvođenju nastave sa zaposlenim profesionalnim pripadnikom Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, sa nezaposlenim licem ili sa zaposlenim u drugoj ustanovi, prema zakonskim uslovima radi:

1)         zamene odsutnog zaposlenog preko 60 dana;

2)         privremene popune upražnjenog radnog mesta nastavnika ili

3)         izvođenja nastave iz nastavnog predmeta koji je odobren nastavnim planom i programom, a formacijsko mesto sa tom specijalnošću nije predviđeno formacijom škole.

Lice iz stava 1. ovog člana učestvuje u radu stručnih organa škole bez prava odlučivanja, osim u radu odeljenjskog veća.

Član 146.

Profesionalni pripadnik Vojske Srbije koji je postavljen ili raspoređen u vojnoškolskoj ustanovi i ima odgovarajuće nastavno, naučno ili saradničko zvanje, odnosno ispunjava uslove u pogledu kvalifikacija, može izvoditi nastavu u toj vojnoškolskoj ustanovi i van redovnog radnog vreme zaključivanjem ugovora o dopunskom radu u ukupnom trajanju do 1/3 punog radnog vremena.

Saglasnost za obavljanje dopunskog rada kod svog poslodavca profesionalnom pripadniku Vojske Srbije iz stava 1. ovog člana na period od godinu dana daje rektor Univerziteta.

Sa licem iz stava 1. ovog člana, ugovor o dopunskom radu zaključuje starešina određen opštim aktom vojnoškolske ustanove.

Član 147.

Profesionalni pripadnik Vojske Srbije koji ima odgovarajuće nastavno, naučno ili saradničko zvanje, odnosno ispunjava uslove u pogledu kvalifikacija, može izvoditi nastavu u vojnoškolskoj ustanovi i ako nije postavljen ili raspoređen na formacijsko mesto u toj vojnoškolskoj ustanovi, na osnovu ugovora o angažovanju.

Izuzetno, u realizaciji karijernih usavršavanja mogu se angažovati i profesionalni pripadnici Vojske Srbije koji nisu postavljeni u vojnoškolskoj ustanovi i ne poseduju odgovarajuće nastavno ili naučno zvanje, na osnovu ugovora o stručnom angažovanju.

Član 148.

Dopunski rad profesionalnih pripadnika Vojske Srbije iz člana 146. ovog zakona uređuje ministar odbrane

Način, postupak, bliže uslove, kao i druga pitanja od značaja za angažovanje lica iz člana 147. ovog zakona uređuje ministar odbrane na predlog samostalne visokoškolske ustanove.

Član 149.

Radi sprečavanja sukoba interesa, nastavnik odnosno saradnik Univerziteta koji je angažovan u nastavnom procesu može zaključiti ugovor kojim se radno angažuje u drugoj visokoškolskoj ustanovi van Univerziteta, na osnovu mišljenja stručnog organa Univerziteta i odobrenja ministra odbrane ili starešine koga on ovlasti.

Nastavnici odnosno saradnici postavljeni odnosno raspoređeni na formacijska mesta sa punim radnim vremenom na vojnoj visokoškolskoj ustanovi, odnosno Školi nacionalne odbrane, mogu se radno angažovati u drugoj visokoškolskoj ustanovi van Univerziteta samo van radnog vremena.

Uslovi i postupak davanja saglasnosti za angažovanje nastavnika odnosno saradnika u drugoj visokoškolskoj ustanovi van Univerziteta uređuju se opštim aktom Univerziteta.

Član 150.

Nastavnom osoblju iz člana 129. stav 2. ovog zakona, osim istraživačima, izborni period se produžava u slučajevima:

1)         porodiljskog odsustva;

2)         odsustva radi nege deteta;

3)         odsustva radi posebne nege deteta ili drugog lica prema kojem postoji zakonska obaveza izdržavanja;

4)         privremene sprečenosti za rad duže od šest meseci.

Nastavnom osoblju iz člana 129. stav 2. ovog zakona osim istraživačima, izborni period miruje u slučajevima:

1)         upućivanja u vojno predstavništvo u inostranstvu;

2)         upućivanja u mirovnu misiju;

3)         upućivanja na karijerna usavršavanja;

4)         drugim aktivnostima u skladu sa zakonom.

Licima iz stava 1. ovog člana izborni period se produžava za to vreme, a licima iz stava 2. ovog člana izborni period miruje u slučaju kada se upućuju na period duži od šest meseci.

U slučaju produženja, odnosno mirovanja izbornog perioda iz st. 1. i 2. ovog člana vojna visokoškolska ustanova i Škola nacionalne odbrane u obavezi su da obezbede nesmetano izvođenje nastave i održavanje ispita.

Član 151.

Ukoliko nastavnik, saradnik, odnosno nastavnik veština ne bude izabran u isto ili više zvanje nakon isteka perioda na koji je izabran, gubi zvanje, prestaje mu radno angažovanje u vojnoj visokoškolskoj ustanovi i Školi nacionalne odbrane i raspoređuje se na rad u jedinicu ili ustanovu Ministarstva odbrane odnosno Vojske Srbije, u skladu sa propisima kojima se reguliše služba profesionalnih pripadnika Vojske Srbije.

Član 152.

Nastavniku - profesionalnom vojnom licu koji ispunjava uslove za prestanak profesionalne vojne službe, sa pravom na penziju može biti produžena služba u skladu sa propisima kojima se uređuje služba u Vojsci Srbije.

Član 153.

Nastavnik kome je prestala profesionalna vojna služba, sa pravom na penziju u skladu sa zakonom, zadržava zvanje koje je imao u trenutku prestanka službe.

Nastavnik iz stava 1. ovog člana može biti radno angažovan na svim nivoima studija i usavršavanja, najduže dve školske godine nakon odlaska u penziju.

Nastavnik iz stava 1. ovog člana može zadržati preuzete obaveze na master i doktorskim akademskim studijama kao mentor ili član komisija u postupku izrade i odbrane završnih radova odnosno disertacija na tim studijama i kao član komisije za izbor nastavnika.

Odluku o angažovanju nastavnika iz stava 1. ovog člana donosi Senat Univerziteta.

Prava i obaveze nastavnika iz stava 1. ovog člana uređuju se ugovorom.

VI. FINANSIRANjE VOJNOŠKOLSKIH USTANOVA

Član 154.

Vojnoškolske ustanove stiču sredstva iz sledećih izvora:

1)         budžeta Republike Srbije u okviru sredstava opredeljenih Ministarstvu odbrane;

2)         prihoda od pružanja usluga koji, u skladu sa zakonom, imaju karakter sopstvenih prihoda;

3)         donacija, poklona i zaveštanja;

4)         drugih izvora, u skladu sa zakonom.

Sredstvima iz stava 1. ovog člana vojnoškolske ustanove upravljaju samostalno.

Sredstva za obavljanje delatnosti u toku jedne školske godine obezbeđuju se u skladu sa programom rada vojnoškolske ustanove.

Organ poslovođenja vojnoškolske ustanove, odnosno organ rukovođenja Škole nacionalne odbrane, odgovara Ministarstvu odbrane za namensko i ekonomično trošenje sredstava dodeljenih iz budžeta Republike Srbije.

Sredstva iz stava 1. ovog člana iskazuju se i evidentiraju u skladu sa jedinstvenom budžetskom klasifikacijom.

Sredstva programske aktivnosti namenjene za unapređenje stanja u oblasti vojnog obrazovanja i vojne naučnoistraživačke delatnosti iz člana 15. tačka 15) ovog zakona predstavljaju sredstva iz budžeta, sredstva od pružanja usluga koja, u skladu sa zakonom imaju karakter sopstvenih prihoda, sredstva iz neraspoređenih viškova prihoda iz ranijih godina i sredstva iz donacija.

Član 155.

Sredstva koja ostvari vojnoškolska ustanova mogu se koristiti za finansiranje:

1) isplate naknade nastavnom osoblju za dopunsko angažovanje u nastavnom procesu i naučno - istraživačkoj delatnosti;

2) nabavke usluga i roba;

3) nabavke osnovnih sredstava;

4) međunarodne saradnje;

5) izdavačke delatnosti;

6) za izvore informacija i informacione sisteme;

7) nabavke bibliotečke građe;

8) obavljanje naučnoistraživačkog i stručnog rada koji je u funkciji podizanja kvaliteta nastave;

9) naučno i stručno usavršavanje zaposlenih;

10) razvoja nastavno-naučnog podmlatka i materijalne baze nastave;

11) rada sa darovitim kadetima i studentima;

12) rada Kadetskog parlamenta i vannastavnu delatnost kadeta i učenika;

13) troškove prezentacije;

14) druge namene u skladu sa zakonom.

Član 156.

Sredstva koja vojna visokoškolska ustanova i Škola nacionalne odbrane ostvare, izuzev sredstava koja obezbeđuje osnivač, čine sopstveni prihod (školarina, pružanje usluga trećim licima, donacija, poklon i drugi izvori sticanja).

Sredstvima iz stava 1. ovog člana vojna visokoškolska ustanova i Škola nacionalne odbrane raspolažu samostalno, u skladu sa zakonom.

Član 157.

Vojna visokoškolska ustanova i Škola nacionalne odbrane stiču sredstva iz školarine na osnovu odluke o visini školarine za lica iz građanstva i strane državljane, u skladu sa zakonom.

Odluku iz stava 1. ovog člana za svaku školsku godinu donosi organ upravljanja Univerziteta, uz prethodno pribavljeno mišljenje Ministarstva odbrane.

Merila za utvrđivanje školarine i obračun troškova školovanja utvrđuju se opštim aktom Univerziteta.

VII. EVIDENCIJA I JAVNE ISPRAVE

Član 158.

Srednje vojne škole i vojne visokoškolske ustanove vode evidencije u skladu sa propisima o srednjem obrazovanju i vaspitanju i visokom obrazovanju.

Pored evidencija iz stava 1. ovog člana, vojnoškolske ustanove vode i evidencije i dokumentaciju koje proizilaze iz prirode vojne službe i organizacije i rada vojnih ustanova, u skladu sa propisima o odbrani i Vojsci Srbije.

Evidencije i dokumentacija iz st. 1. i 2. ovog člana deo su jedinstvenog informacionog sistema vojnoškolske ustanove.

Na osnovu podataka iz evidencije i dokumentacije, srednje vojne škole i vojne visokoškolske ustanove izdaju javne isprave, u skladu sa propisima o srednjem obrazovanju i vaspitanju i visokom obrazovanju.

Član 159.

Podaci upisani u evidencije iz člana 158. ovog zakona, u skladu sa propisom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti, prikupljaju se, obrađuju, koriste i čuvaju za potrebe vojnog obrazovanja i za potrebe Ministarstva odbrane za obavljanje zakonom utvrđenih poslova.

VIII. PRIZNAVANjE STRANIH ISPRAVA

Član 160.

Lice koje je završilo prethodni nivo školovanja ili deo školovanja u inostranstvu može se upisati, odnosno nastaviti školovanje u vojnoškolskim ustanovama po nastavnom planu i programu, odnosno na studijskom programu, ukoliko je izvršeno priznavanje stečenog obrazovanja u nadležnom ministarstvu.

Lice koje je završilo prethodni nivo karijernog usavršavanja ili deo karijernog usavršavanja u inostranstvu može nastaviti obrazovanje u Školi nacionalne odbrane ukoliko je izvršeno priznavanje stečenog obrazovanja, odnosno usavršavanja.

 Priznavanje prethodnog nivoa školovanja, odnosno usavršavanja iz st. 1. i 2. ovog člana dokazuje se aktom nadležnog ministarstva.

 U slučaju nastavka školovanja, odnosno usavršavanja akt iz stava 3. ovog člana, mora se dostaviti najkasnije poslednjeg dana određenog Konkursom za dostavljane dokumentacije za prijem na školovanje, odnosno usavršavanje.

Postupak vrednovanja i priznavanja stranih javnih isprava radi nastavka školovanja, odnosno usavršavanja uređuje ministar odbrane.

Član 161.

Priznavanje strane visokoškolske isprave radi zapošljavanja vrši se u skladu sa odredbama zakona kojima se uređuje oblast visokog obrazovanja i nacionalni okvir kvalifikacija u Republici Srbiji.

IX. IZDAVAČKA DELATNOST

Član 162.

Pripremanje, odobravanje, izdavanje i izbor nastavno-obrazovne literature za potrebe srednjeg vojnog obrazovanja i vaspitanja, kao i njeno praćenje i vrednovanje tokom korišćenja u obrazovno-vaspitnom radu vrši se u skladu sa propisima kojima se uređuje izdavanje udžbenika i nastavnih sredstava u Vojsci Srbije uz poštovanje prava na ravnopravnost i nediskriminaciju.

Nastavno-obrazovna literatura iz stava 1. ovog člana štampa se u skladu sa propisima kojima se uređuje izdavačka delatnost u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Član 163.

Pripremanje, odobravanje i izdavanje nastavno-obrazovne literature za potrebe visokog vojnog obrazovanja i naučnoistraživačkog rada od značaja za odbranu, kao i standardi kvaliteta i postupci za praćenje i vrednovanje nastavno-obrazovne literature uređuju se opštim aktom Univerziteta, u skladu sa zakonom i opštim principima ravnopravnosti i nediskriminacije.

Član 164.

Izrada nastavno-obrazovne i vojno-naučne literature planira se u skladu sa propisima kojima se uređuje izdavačka delatnost u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

X. NADZOR I OCENjIVANjE EFIKASNOSTI

Član 165.

Nadzor nad sprovođenjem odredaba ovog zakona u vojnoškolskim ustanovama vrši Ministarstvo odbrane.

Inspekcijski nadzor nad radom vojnoškolskih ustanova vrši Inspektorat odbrane.

Stručno pedagoški nadzor nad radom vojnoškolskih ustanova vrši nosilac funkcije obrazovanja u Ministarstvu odbrane.

 Vojnoškolske ustanove sprovode postupak ocenjivanja efikasnosti (samoevaluacije) kvaliteta programa, nastave i uslova rada na kraju svake studijske, odnosno školske godine, u skladu sa statutom ustanove.

U postupku ocenjivanja efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada vrši se anonimno anketiranje učenika, kadeta, studenata, polaznika i slušalaca na svim nivoima, najmanje jednom godišnje o programima, nastavi, uslovima i radu nastavnog osoblja.

Učešće učenika kadeta, studenata, polaznika i slušalaca u anketiranju iz stava 5. ovog člana obavezno je.

Rezultati anketiranja dostavljaju se nadležnom rukovodiocu vojnoškolske ustanove.

Član 166.

Izveštaje o ocenjivanju efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada, koje priprema vojnoškolska ustanova iz člana 165. stav 4. ovog zakona, usvaja organ upravljanja vojnoškolske ustanove.

Izveštaj iz stava 1. ovog člana, vojnoškolska ustanova dostavlja ministru odbrane.

Način i kriterijumi ocenjivanja efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada za programe, nastavne opreme, kvalifikacija nastavnog osoblja, načina obavljanja nastave, upisa na školovanje i studije, procenta prolaznosti na ispitima, procenta diplomiranih lica i sadržaja ankete bliže se uređuju opštim aktom visoke vojnoškolske ustanove.

XI. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 167.

Postupci po zahtevu za vrednovanje i priznavanje javnih isprava započeti prema propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po tim propisima, u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 168.

Odredba člana 74. stav 1. Zakona o Vojsci Srbije (“Službeni glasnik RS”, br. 116/07, 88/09, 101/10 - dr. zakon, 10/15, 88/15 - US, 36/18, 94/19 i 74//21 - US) prestaje da važi sa danom stupanja na snagu podzakonskog akta iz člana 36. stav 4, člana 44. stav 3. i člana 86. ovog zakona.

Stupanjem na snagu ovog zakona, prestaje da važi odredba člana 80. stav 5. Zakona o Vojsci Srbije, u delu koji se odnosi na zaključivanje ugovora o školovanju, specijalizaciji, odnosno usavršavanju.

Član 169.

Vojnoškolske ustanove nastavljaju da rade u skladu sa ovim zakonom, i u obavezi su da svoju organizaciju usklade sa odredbama ovog zakona, u roku od devet meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Vojne naučnoistraživačke ustanove nastavljaju da rade u skladu sa ovim zakonom, i u obavezi su da svoju organizaciju usklade sa zakonom kojim se uređuje naučnoistraživačka delatnost, u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 170.

Podzakonski akti koji se donose na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona doneće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Propisi doneti za izvršenje Zakona o vojnim školama i vojnim naučnoistraživačkim ustanovama nastavljaju da se primenjuju ukoliko nisu suprotni odredbama ovog zakona, do donošenja odgovarajućih podzakonskih akata za izvršenje ovog zakona.

Član 171.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o vojnom obrazovanju (“Službeni glasnik RS”, broj 36/18).

Član 172.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srbije”.

IZ OBRAZLOŽENJA

2. RAZLOZI ZA DONOŠENjE PROPISA

Nakon izvršene evaluacije odredaba važećeg Zakona o vojnom obrazovanju (u daljem tekstu: važeći Zakon) i uočenih problema u primeni istog, zaključeno je da je donošenje novog zakona, a ne izmena i dopuna važećeg, celishodnije rešenje, imajući u vidu da bi izmene i dopune obuhvatile više od polovine odredaba. U tom smislu, rukovodili smo se odredbom člana 47. stav 2. Jedinstvenih metodoloških pravila, kojom je propisano da ako se više od polovine članova osnovnog propisa menja, odnosno dopunjuje, treba doneti novi propis, pa je u skladu sa navedenim izrađen novi zakon.

Prioritetni razlog za izradu predmetnog propisa i pokretanje procedure za njegovo donošenje, jeste potreba da se norme koje se odnose na organizaciju i rad vojnoškolskih ustanova usaglase sa propisima u oblasti obrazovanja u Republici Srbiji, ali i da se normativno uredi specifičnost vojnog obrazovanja.

Prilikom izrade propisa, uzeto je u obzir da je u isti, kao akt najviše pravne snage, prvenstveno neophodno implementirati odredbe, odnosno konkretna materijalna rešenja koja predstavljaju zakonsku materiju, a koja su do sada bila predviđena podzakonskim propisima.

Takođe, zaključeno je da je neophodno predvideti i odgovarajuće pravne osnove za donošenje podzakonskih propisa, iz razloga što za jedan broj podzakonskih propisa nije predviđen pravni osnov u važećem zakonu, dalje, nomotehnički jasnije i preciznije formulisani određeni pojmovi i materijalna rešenja, da bi se izbegle nejasnoće u pogledu tumačenja pojedinih odredbi, a samim tim i potencijalni problema u primeni.

Dakle, novim zakonom prvenstveno je izvršeno odgovarajuće preciziranje i unapređivanje važećih zakonskih rešenja, ali i uvođenje novih, sa ciljem rešavanja uočenih problema.

Struktura propisa i ciljevi koji se postižu donošenjem ovog propisa

Odredbe zakona su na sveobuhvatan i precizan način razvrstane u okviru XI glava, čiji nazivi odgovaraju sadržini materijalnih rešenja koja su njima predviđena.

U okviru glave “I. Osnovne odredbe”, definisani su predmet uređenja, pojmovi: vojno obrazovanje, školovanje, usavršavanje i vojnostručno osposobljavanje i implementirane su odredbe koje se odnose na značenje pojedinih pojmova, što važećim zakonom nije bilo uređeno. Dalje, predloženi koncept zakona, uslovio je propisivanje načela na kojima se zasniva vojno obrazovanje, a koja proizilaze iz prirode vojne službe i organizacije i rada vojnih ustanova uz poštovanje ljudskih prava i građanskih sloboda uključujući i zabranu diskriminacije. Takođe, u okviru ove glave, regulisana je i materija nadležnosti za obavljanje poslova organizovanja i planiranja srednjeg i visokog vojnog obrazovanja.

Cilj koji je postignut ovakvim načinom sistematizovanja uvodnih odredbi, je izrada i donošenje, modernog i nomotehnički jasno i precizno normiranog propisa, koji je sa jedne strane usklađen sa propisima u oblasti obrazovanja u Republici Srbiji, dok se sa druge strane jasno definisanim normama oslikava specifičnost vojnog obrazovanja, iz razloga što je ovaj propis prvenstveno namenjen obrazovanju profesionalnih pripadnika Vojske Srbije.

Materijalna rešenja koja se tiču školovanja, usavršavanja i vojnostručnog osposobljavanja, za razliku od sada važećeg zakona, kao zaokružena celina koja se bavi obrazovnim procesima, sistematizovana su u okviru glave - “II. Školovanje, usavršavanje i vojnostručno osposobljavanje”. Ovakvom pristupu u normiranju ove oblasti pristupilo se iz razloga što u dosadašnjim materijalnim rešenjima, ova materija nije bila jasno determinisana, a delom nisu bili predviđeni, niti regulisani, svi modaliteti obrazovanja, naročito u materiji usavršavanja i vojnostručnog osposobljavanja. Posebno su izdvojena i normirana usavršavanja, koja su predloženim zakonom, sada predviđena kao opšti programi usavršavanja i karijerna usavršavanja, a takođe je posebno izdvojena i detaljnije izložena materija vojnostručnog osposobljavanja. Cilj ovakvog načina regulisanja navedene materije, jeste sveobuhvatno normiranje svih obrazovnih procesa u jednu glavu u okviru koje bi svaki obrazovni proces bio detaljno uređen, bilo da se on realizuje u zemlji ili inostranstvu. Takođe normirana je i nadležnost za potpisivanje ugovora o školovanju, odnosno usavršavanju svih kategorija lica, koje se upisuju, odnosno upućuju na sve oblike školovanja i usavršavanja, čime se stekao i uslov za prestanak važenja odredbe člana 80. stav 5. Zakona o VS, a što će za svoju posledicu imati i posebnu odluku o ovlašćenjima za slučaj da ministar odrane kao ovlašćeni lice ispred Ministarstva odbrane, prene se deo svojih ovlašćenja na druga lica u OJ MO i VS.

Celokupna materija koja se tiče kategorija lica koja mogu biti upisana, odnosno upućena na školovanje i usavršavanje, predviđena je glavom - “III. Učenici, kadeti, studenti, polaznici i slušaoci”. Konkretnim odredbama prezentovanim u ovoj glavi, za razliku od važećih materijalnih rešenja, kojim brojna pitanja nisu definisana, a trebalo je da budu definisana, s obzirom da je u pitanju zakonska materija, dat je odgovor, prvenstveno u materiji koja se odnosi na vrste studijskih programa koji se realizuju u vojnim školama, a na koje kandidat može da se upiše, definisani su opšti i posebni uslovi za upis u vojnoškolske ustanove i to kako državljana Republike Srbije, tako i stranih državljana. Definisana je nadležnost za donošenje odluke o broju kandidata koji se mogu upisati u vojnoškolske ustanove, kao materija raspisivanja konkursa.

Materijalnim rešenjima u okviru ove glave, decidno i adekvatno je uređena svaka od kategorija lica (učenik, kadet, student, polaznik, slušalac), i to kako je već navedeno, kako u pogledu uslova za upis, tako i u pogledu svojstva i ugovornih obaveza. Takođe, novina je normativno uređenje polaznika i slušaoca kao kategorije lica koja se upućuju na programe usavršavanja. U okviru ove glave, uređena je materija disciplinske odgovornosti učenika srednjih vojnih škola, kadeta, studenata, polaznika i slušaoca, uz odrednicu da će opštim aktima vojnoškolskih ustanova biti određene vrste povreda školskih obaveza i discipline i vrste disciplinskih mera, kao i nadležnost i postupak izricanja predmetnih mera.

Takođe, propisana je supsidarna primena propisa o disciplinskoj odgovornosti u Vojsci Srbije, pored odgovornosti za povredu školskih obaveza i discipline.

Odredbe koje se odnose na organizaciju vojnog obrazovanja predviđene su u okviru posebne, odnosno nove glave - “IV. Organizacija vojnog obrazovanja”, gde je na ovaj način napravljena jasna podela između srednjih i visokih vojnoškolskih ustanova, i jasno su određeni organi koji deluju u okviru navedenih ustanova, kao i njihove nadležnosti. Važno je istaći da je za razliku od sada važećih materijalnih rešenja, novim zakonom, Škola nacionalne odbrane prepoznata je kao vojnoškolska ustanova u sastavu Univerziteta odbrane koja realizuje karijerna usavršavanja. Navedenim odredbama propisana je nadležnost za osnivanje, odnosno ukidanje vojnoškolskih ustanova, kao i sadržina akta o osnivanju, a definisan je i uslov za početak rada vojnoškolskih ustanova. Takođe, predviđeno je kao osobenost vojnog obrazovanja, da se autonomija Univerziteta zasniva kako na Ustavu, tako i na republičkim propisima iz oblasti obrazovanja ali i na propisima o odbrani i Vojsci Srbije i pravilima vojne službe. Pored navedenog, propisana je nadležnost i sadržina opštih akata koje donose vojnoškolske ustanove, kao i nadležnost za vođenje i donošenje akta kojim se uređuju evidencija odnosno registar vojnoškolskih ustanova.

Specifičnost predloženih materijalnih rešenja a i samog zakona, ogleda se i u tome što materiju srednjeg obrazovanja i vaspitanja, kao i materiju visokog obrazovanja integriše u jedan propis, dok je republičkim propisima ova materija regulisana sa više propisa ranga zakona.

Odredbe koje se nalaze u glavi “V. Nastavno osoblje u vojnoškolskim ustanovama”, redefinisane su i uređene na detaljniji način u odnosu na odredbe važećeg zakona. Naime, predloženim normama novog zakona jasno je definisano ko čini nastavno osoblje u srednjim i visokim vojnoškolskim ustanovama, način na koji se bira nastavno osoblje, a detaljno su regulisana materijalna rešenja koja se tiču prava i obaveza nastavnog osoblja.

Materijalna rešenja koja se odnose na finansiranje vojnoškolskih ustanova, precizirana su i redefinisana u određenom obimu, u odnosu na važeće odredbe, i ista su predviđena u okviru glave “VI. Finansiranje vojnoškolskih ustanova”. U pogledu normi kojim je regulisana materija koja se odnosi na izvore iz kojih vojnoškolske ustanove i Škola nacionalne odbrane, stiču sredstva, kao novina, predviđeni su prihodi od pružanja usluga, koji u skladu sa zakonom imaju karakter sopstvenih prihoda. Naime, na osnovu izvršenih analiza, procenjeno je, da je ovako sveobuhvatno definisanje kategorije prihoda, celishodnije od pojedinačnog nabrajanja.

Takođe, izvršena je izmena u odnosnu na važeće zakonsko rešenje u pogledu organa vojnoškolske ustanove koji je odgovoran za namensko i ekonomično trošenje sredstava, pa je umesto organa upravlja, predloženo da to bude organ poslovođenja, odnosno rukovođenja kada je u pitanju Škola nacionalne odbrane. Naime, nakon izvršene analize zaključeno je, i kroz novu normu predviđeno celishodnije rešenje, da za utrošak novčanih sredstava iz budžeta, bude odgovoran organ poslovođenja, koji bi kroz svakodnevni rad donosio odluke o utrošku sredstava iz budžeta, a ne kako je predviđeno važećim materijalnim rešenjem, organ upravljanja (Savet), koji se sastaje nekoliko puta godišnje.

Pored navedenog važno je istaći da je novim zakonom i u ovom segmentu, kao i u prethodnim glavama, Škola nacionalne odbrane prepoznata kao vojnoškolska ustanova u sastavu Univerziteta odbrane, koja može sticati i koristiti navedena sredstva.

U okviru glave “VII. Evidencija i javne isprave”, uređeno je pitanje shodne primene republičkih propisa u oblasti srednjeg obrazovanja i vaspitanja i visokog obrazovanja, kao i u materiji vođenja evidencija, baza podataka, javnih isprava i zaštiti podataka o ličnosti. U ovom segmentu zakona, nije vršeno redefinisanje odredaba važećeg Zakona, niti je bilo potrebe za predlaganje novih materijalnih rešenja.

Odredbe koje se nalaze u glavi “VIII. Priznavanje stranih isprava”, su dale novi prikaz, odnosno predložena su nova materijalna rešenja koja su preciznije uredila ovu oblast. U tom smislu, propisani su uslovi pod kojima lice može nastaviti školovanje ili usavršavanje na vojnoškolskim ustanovama, nakon završenog prethodnog nivoa ili dela školovanja, odnosno usavršavanja u inostranstvu. Takođe, kao nova materijalna rešenja predviđena je nadležnost za priznavanja prethodnog nivoa školovanja, odnosno usavršavanja, kao i nadležnost za donošenje podzakonskog akta koji će regulisati ovu oblast.

Pored navedenog, predviđena je i supsidijerna primena odredaba zakona kojima se uređuje oblast visokog obrazovanja i nacionalni okvir kvalifikacija u Republici Srbiji prilikom priznavanja strane visokoškolske isprave radi zapošljavanja.

U pogledu materijalnih rešenja koja su normirana u glavi “IX. Izdavačka delatnost”, nije vršeno redefinisanje odredaba važećeg Zakona, niti je bilo potrebe za predlaganje novih materijalnih rešenja, pa su u tom smislu zadržana važeća materijalna rešenja.

Materijalnim rešenjima, predviđenim u okviru glave “X. Nadzor i ocenjivanje efikasnosti”, uređena je nadležnost za vršenje upravnog, inspekcijskog i stručno pedagoškog nadzora nad radom vojnoškolskih ustanova kao i postupak ocenjivanja efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada na kraju svake studijske, odnosno školske godine. Razlika u odnosu na važeće odredbe, je ta, da inspekcijski nadzor nad radom vojnoškolskih ustanova vrši Inspektorat odbrane a u zakonske okvire uveden je i postupak ocenjivanja efikasnosti.

U okviru glave “XI. Prelazne i završne odredbe”, sadržane su prelazne i završne odredbe, odnosno odredbe kojima su propisani rokovi za usaglašavanje sa odredbama ovog zakona kao i prestanak važenja propisa koji će biti na snazi do stupanja na snagu ovog zakona.

3. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA

Uz član 1.

Ovim članom definisan je predmet uređivanja, koji se ogleda u uređenju vojnog obrazovanja, položaja učenika, kadeta, studenata, polaznika i slušaoca, organizacije vojnog obrazovanja, položaja nastavnog osoblja u vojnoškolskim ustanovama, finansiranja vojnoškolskih ustanova, specifičnosti vojnog obrazovanja u odnosu na obrazovni sistem Republike Srbije, kao i druga pitanja od značaja za funkcionisanje i razvoj vojnog obrazovanja, na koji način su u propisu najviše pravne snage predviđen sva potrebna materijalna rešenja, koja će služiti nesmetanom funkcionisanju jedne specifične oblasti, kao što je vojno obrazovanje.

Uz član 2.

Stavom 1. ovog člana definisan je pojam vojnog obrazovanja kao proces učenja, odnosno sticanja znanja i usavršavanja stečenih znanja i veština, kojim se ostvaruju posebni ciljevi koji proizilaze iz prirode vojne službe i posebnih uslova pod kojima se obavljaju poslovi za potrebe odbrane i Vojske Srbije,

Stavom 2. i 3. definisano je da vojno obrazovanje obuhvata školovanje, usavršavanje i vojnostručno osposobljavanje koji su prvenstveno namenjeni profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije za vršenje poslova i zadataka iz nadležnosti Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, kao i da je vojno obrazovanje od posebnog značaja za odbranu Republike Srbije.

Uz član 3.

Ovim članom data je definicija školovanja koje predstavlja obrazovni proces čijom se realizacijom stiču opšta i stručna znanja i sposobnosti, veštine i vrednosti kroz savladavanje obrazovnih sadržaja u vojnoškolskim i drugim obrazovnim ustanovama. Na ovaj način školovanje predstavlja samo obrazovni proces u okviru vojnog obrazovanja.

Uz član 4.

Ovim članom definisano je usavršavanje koje predstavlja obrazovni proces u okviru vojnog obrazovanja kojim se unapređuju stečena znanja i sposobnosti sa ciljem njihove primene u praksi.

Uz član 5.

Ovim članom data je definicija vojnostručnog osposobljavanja koje predstavlja obrazovni proces kojim se stiču znanja i veštine potrebne za obavljanje dužnosti određenog nivoa u rodu ili službi i uspešno izvršavanje misija i zadataka Vojske Srbije.

Uz član 6.

Ovim članom predviđena je bitna novina u vidu određivanja značenja pojedinih pojmova. Naime, sistem vojnog obrazovanja, predstavlja specifičan sistem u kome pojedini korišćeni pojmovi, dobijaju drugačije značenje, od onog uobičajenog, pa je iste potrebno definisati u uvodnim odredbama.

Uz član 7.

            Ovim članom predviđeno je da se vojno obrazovanje zasniva na posebnim načelima koja proizilaze iz prirode vojne službe i organizacije i rada vojnoškolskih ustanova uz poštovanje ljudskih prava i građanskih sloboda uključujući i zabranu diskriminacije. Za razliku od važećeg Zakona koji kroz jedan član propisuje posebne principe vojnog obrazovanja, ovim zakonom svako od posebnih načela vojnog obrazovanja se reguliše posebnim članom.

Uz član 8.

Ovim članom regulisano je načelo rukovođenja i organizacije. Stavom 1. ovog člana propisuje se da se rukovođenje vojnoškolskim ustanovama ostvaruje primenom subordinacije kroz jedinstveno i usklađeno delovanje pri preduzimanju radnji i mera radi ostvarivanja ciljeva vojnog obrazovanja i unapređenja sistema vojnog obrazovanja, dok je stavom 2. regulisano da se organizacija i poslovanje zasniva se na opštim aktima vojnoškolskih ustanova i propisima o organizaciji i materijalnom i finansijskom poslovanju vojnih ustanova.

Uz član 9.

Ovim članom, kao posebno načelo vojnog obrazovanja, predviđeno je načelo autonomije u sistemu obrazovanja. Ovim članom propisuje se da vojnoškolske ustanove imaju poseban status u sistemu obrazovanja koji se zasniva na unutrašnjem uređenju vojnih ustanova i sistematizaciji formacijskih mesta nastavnog osoblja koje se bira iz reda profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i zaposlenih u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Uz član 10.

Ovim članom se normira načelo obezbeđenja kvaliteta i efikasnosti vojnog obrazovanja, u smislu da se ono obezbeđuje u skladu sa potrebama sistema odbrane i propisima o odbrani i Vojsci Srbije.

Uz član 11.

Ovim članom, kao posebno načelo vojnog obrazovanja predviđa se načelo planiranja, razvoja i usavršavanja vojnog obrazovanja, te je u tom smislu vojno obrazovanje, naučnoistraživački i stručni rad od značaja za odbranu i Vojsku Srbije zasnovan na jedinstvenom i integrisanom planiranju, razvoju i usavršavanju pod uslovima koji su uređeni zakonom kojim se uređuje odbrana i propisima o zaštiti tajnih podataka.

Uz član 12.

Ovim članom propisuje se načelo zakonitosti, kao posebno načelo vojnog obrazovanja kojim je regulisano da vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije postupaju na osnovu zakona, drugih propisa i opštih akata, kao i da su prava, obaveze i odgovornosti učenika, kadeta, studenata, polaznika i slušaoca uređeni ovim zakonom, propisima o odbrani i Vojsci Srbije, ugovorima i propisima kojima je uređena vojna služba.

Uz član 13.

Ovim članom normira se načelo koordinacije i saradnje, kao posebno načelo vojnog obrazovanja koje se ogleda u organizovanju posrednih i neposrednih kontakta i razmeni informacija i podataka između unutrašnjih jedinica Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, radi zajedničkog delovanja na unapređenju vojnog obrazovanja kroz spajanje teorije i prak

Uz član 14.

Ovim članom propisuje se da nadležnost za vršenje poslova u vezi sa planiranjem i organizovanjem vojnog obrazovanja i obrazovanja za potrebe odbrane i bezbednosti, vrše Ministarstvo odbrane, Univerzitet odbrane u Beogradu i organi drugih vojnoškolskih ustanova.

Uz član 15.

Ovim članom taksativno su nabrojane nadležnosti Ministarstva odbrane u okviru srednjeg i visokog vojnog obrazovanja. Predložena rešenja zasnovana su na propisima o odbrani, propisima o Vojsci Srbije i harmonizovana su sa odgovarajućim rešenjima opštih propisa kojima su uređene nadležnost resornog ministarstva, organa srednjih i visokoškolskih ustanova u Republici Srbije, čime se obezbeđuje jedinstveno vođenje politike i razvoj vojnog obrazovanja koje je u nadležnosti Ministarstva odbrane, kao i Ustavom utvrđena autonomija univerziteta.

Uz član 16.

Ovim članom reguliše se nadležnost Univerziteta odbrane kojim se propisuju sledeće nadležnosti: integriše obrazovnu i naučnoistraživačku delatnost vojnoškolskih ustanova i naučnoistraživačkih organizacija u svom sastavu i njihovo jedinstveno i usklađeno delovanje; predlaže Ministarstvu odbrane mere za unapređenje vojnog obrazovanja, na osnovu iskazanih potreba Generalštaba Vojske Srbije; utvrđuje zajedničku politiku i zajedničke razvojne planove vojnih visokoškolskih ustanova obezbeđuje razmenu učenika, kadeta, studenata i nastavnog osoblja sa drugim srednjim školama i univerzitetima; obezbeđuje kontrolu i unapređenje kvaliteta i konkurentnosti nastavnog, naučnog i stručnog rada; obezbeđuje upućivanje kadeta, studenata, slušaoca i polaznika i učenika na obuku, kurseve i seminare; obezbeđuje racionalno korišćenje ljudskih i materijalnih resursa; uređuje pravila studiranja i usavršavanja; integriše i druge funkcije, u skladu sa zakonom i svojim opštim aktom.

Uz član 17.

Ovim članom predviđena je shodna primena republičkih propisa koji se odnose na srednje i visoko obrazovanja ukoliko nisu u suprotnosti sa propisima kojima se uređuje vojna služba i organizacija i rad vojnih ustanova i to samo u delu, odnosno oblasti koja nije uređena ovim zakonom.

Uz član 18.

Navedenom odredbom propisuje se značenje pojmova školovanje, usavršavanje i vojnostručno osposobljavanje za vršenje vojnih i drugih dužnosti i rad na poslovima odbrane i bezbednosti iz nadležnosti Vojske, koji su važećim Zakonom drugačije definisani. Tako je ovim zakonom definisano da se školovanje ostvaruje kroz srednje obrazovanje i vaspitanje i visoko obrazovanje koje realizuju vojnoškolske ustanove i obrazovne institucije Republike Srbije i drugih država, dok je važećim Zakonom propisano da srednje obrazovanje i vaspitanje i visoko obrazovanje realizuju vojnoškolske ustanove.

Takođe, za razliku od važećeg Zakona koji pod usavršavanjem podrazumeva sve oblike obrazovanja tokom života profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i državnih službenika koje realizuju vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, novim zakonom se propisuje da usavršavanje obuhvata opšte programe usavršavanja, karijerna usavršavanja i usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika koje realizuju vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije i obrazovne institucije Republike Srbije i drugih država. Definisana je i nadležnost za potpisivanje ugovora o školovanju, odnosno usavršavanju svih kategorija lica, koje se upisuju, odnosno upućuju na oblike školovanja i usavršavanja koji su predmet regulisanja ovog zakona i mogućnost prenosa ovlašćenja na druge nadležne starešine iz sastava OJ MO i VS.

Pored toga, vojnostručno osposobljavanje obuhvata programe obuke lica koja se školuju radi prijema u profesionalnu vojnu službu, polaznike kursa za rezervne oficire Vojske Srbije i kandidata za prijem u profesionalnu vojnu službu posle završenog školovanja u građanstvu, dok je važećim Zakonom propisano da vojnostručno osposobljavanje podrazumeva programe obuke za rezervne oficire Vojske Srbije, kandidata za prijem u profesionalnu vojnu službu i stranih državljana.

Uz član 19.

Ovim članom predviđeno je da se u procesu školovanja, usavršavanja i vojnostručnog osposobljavanja pored nosioca realizacije mogu angažovati i druge jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije u skladu sa iskazanim potrebama.

Naime, u praksi se često javlja problem davanja saglasnosti licima sa završenim odgovarajućim nivoima školovanja, za prelazak (prekomandu) u organizacione celine Univerziteta odbrane. Navedeno utiče na (ne)zadovoljenje standarda u vezi sa nastavnim osobljem, a konkretno sa brojem kompetentnih nastavnika za pojedine naučne oblasti, pa su vojne visokoškolske ustanove prinuđene da za potrebe akreditacije angažuju i nastavno osoblje sa drugih akreditovanih fakulteta u Republici Srbiji, što utiče na povećanja troškova koji se pokrivaju iz sopstvenih sredstava koje vojna visokoškolska ustanova obezbedi. U cilju prevazilaženja problema nastavnog osoblja, potrebno je iskoristiti izmenu zakona i ugraditi makar stav koji će dozvoliti da se urede način i uslovi premeštaja kompetentnih lica zbog realizacije nastavnog procesa, bez saglasnosti pretpostavljenih starešina i po prioritetu, a u cilju stvaranja standarda akreditacije vojnih visokoškolskih ustanova. Sve ovo posebno imajući u vidu da je Univerzitet odbrane organizaciona jedinica Ministarstva odbrane koja se bavi školovanjem i usavršavanjem za potrebe sistema odbrane, tako da proces realizacije nastave ne sme da bude ugrožen.

Uz član 20.

Ovim članom se reguliše srednje vojno obrazovanje i vaspitanja koje se ostvaruje kroz razvijanje motivacije za vojni poziv i školovanje, prvenstveno radi sticanja opšteg ili stručnog obrazovanja u cilju: nastavka školovanja u vojnim visokoškolskim ustanovama; vojnostručnog osposobljavanja radi prijema u profesionalnu vojnu službu u svojstvu podoficira i stručnog osposobljavanja radi prijema u službu u svojstvu civilnog lica. Stavom 2. istog člana predviđeno je da se srednje vojno obrazovanje i vaspitanje planira i razvija u skladu sa potrebama odbrane i Vojske Srbije i da je od posebnog značaja za odbranu.

Uz član 21.

Ovim članom regulisano je da se nastava u srednjim vojnim školama planira nastavnim planom i programom koji predlažu srednje vojne škole, a donosi ministar odbrane uz saglasnost Generalštaba vojske Srbije.

Uz član 22.

Ovim članom regulisan je nastavni plan i program srednje vojne škole kao osnovni dokument kojim se definišu oblici vaspitno-obrazovnog i nastavnog rada.

Uz član 23.

Ovim članom zakona definisani su oblici obrazovno-vaspitnog i nastavnog rada u vojnoškolskim ustanova, gde su za razliku od važećih materijalnih rešenja, novim materijalnim rešenjima preciznije definisani kao: redovna nastava (teorijska i praktična); dodatna nastava; dopunska nastava; konsultativni rad; pripremna nastava i fakultativna nastava. Istim članom propisuje se da se obrazovno-vaspitni rad ostvaruje na srpskom jeziku.

Uz član 24.     

Ovim članom propisuje se nadležnost srednje vojne škole da predlaže nastavni plan i program u skladu sa osnovama nastavnog plana i programa i propisima o srednjem obrazovanju i vaspitanju.

Uz član 25.

Ovim članom reguliše se šta se utvrđuje osnovama nastavnog plana i programa. Za razliku od važećih materijalnih rešenja, novim materijalnim rešenjima preciznije je definisana navedena materija, te je u tom smislu predviđeno da se osnovama nastavnog plana i programa utvrđuje: cilj školovanja; početak i završetak školske godine; obavezne obrazovne oblasti i nastavni predmeti; minimalan broj časova za pojedine obrazovne oblasti; obrazovno-vaspitni zadaci i druga pitanja od značaja za nastavni plan i program.

Uz član 26.

Ovim članom preciznije je regulisano šta se utvrđuje nastavnim planom i programom srednjih vojnih škola a to su: cilj i zadaci školovanja; nastavne oblasti; predmeti, njihov raspored i ukupan broj časova po godini školovanja; drugi oblici nastave njihov raspored i ukupan broj časova po godini školovanja; način realizacije predmeta i provere znanja i druga pitanja od značaja za realizaciju nastavnog procesa.

Uz član 27.

 Ovim članom dat je pravni osnov da ministar odbrane, na predlog srednjih vojnih škola uredi način izrade i elemente postupka vrednovanja i usavršavanja nastavnih planova i programa.

Uz član 28.

Ovim članom uređena je izrada godišnjeg programa rada u skladu sa odobrenim nastavnim planom i programom, pre početka školske godine, na način i u rokovima definisanim statutom škole, a čija se sadržina uređuje u skladu sa propisom kojim je uređena dokumentacija srednjih vojnih škola.

Uz član 29.

St. 1. i 2. ovog člana reguliše se propisivanje visokog vojnog obrazovanja koje se realizuje integrisanjem obrazovne i naučnoistraživačke delatnosti radi stalnog unapređenja kvaliteta nastave i usavršavanja naučnoistraživačkog i stručnog rada od značaja za odbranu i Vojsku Srbije, koje se ostvaruje školovanjem na studijama prvog, drugog i trećeg stepena, u okviru obrazovno-naučnih polja, kao i kroz osnovna, primenjena i razvojna istraživanja u naučnim oblastima od značaja za odbranu i Vojsku Srbije.

Stavom 3. predmetnog člana definisano je i da Vojne visokoškolske ustanove obavljaju i ekspertsko-konsultantsku delatnost i izdavačku delatnost, učestvuju u izradi nastavno-obrazovne literature, a mogu obavljati i druge poslove kojima se komercijalizuju rezultati naučnog i istraživačkog rada, pod uslovom da se navedenim delatnostima ne ugrožava kvalitet nastave i osnovna delatnost vojnih visokoškolskih ustanova.

Uz član 30.

Ovim članom zakona propisana je sadržina studijskog programa i nadležnost za usvajanje, odnosno da isti usvaja Senat Univerziteta, na način uređen opštim aktom Univerziteta odbrane.

Uz član 31.

Predloženim materijalnim rešenjem, definisano je da se sporazumom Univerziteta i druge visokoškolske ustanove može se, uz saglasnost Vlade, ustanoviti studijski program za sticanje zajedničke diplome - zajednički studijski program, kao i način njegovog ustanovljavanja, na koji način je preciznije definisana ova materija u odnosu na važeću normu, kao rezultata saradnje sa drugim visokoškolskim ustanovama.

Uz član 32.

 Ovim članom regulisane su izmene i dopune studijskih programa.

Uz član 33.

Stavom 1. ovog člana propisuje se da školovanje profesionalnih pripadnika Vojske Srbije na Univerzitetu obuhvata studije drugog i trećeg stepena i osnovne strukovne studije za podoficire i vojne službenike sanitetske službe, a stavom 2. reguliše se da školovanje na drugim univerzitetima u Republici Srbiji, obuhvata studije drugog i trećeg stepena, gde je za razliku od važećeg Zakona ova mogućnost data i državnim službenicima u Ministarstvu odbrane.

Uz član 34.

Ovim članom definisano je da studije drugog i trećeg stepena iz člana 33. ovog zakona obuhvataju master, specijalističke i doktorske akademske studije.

Uz član 35.

Odredbom ovog člana zakona dat je pravni osnov za regulisanje pravila studija iz člana 33. stav 1. ovog zakona.

Uz član 36.

Ovim članom definisano je da se školovanje na Univerzitetu i na drugim univerzitetima u Republici Srbiji vrši u skladu sa potrebama Ministarstva odbrane i Vojske Srbije koje se iskazuju u planu školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije. Takođe, istim članom regulisana je nadležnost ministra odbrane da donosi odluku o izboru kandidata za upućivanje na školovanje, kao i da uredi školovanje profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i državnih službenika na Univerzitetu i na drugim univerzitetima u Republici Srbiji.

Uz član 37.

Ovim članom reguliše se školovanje i usavršavanje u inostranstvu, pa se stavom 1. ovog člana propisuje mogućnost da se profesionalni pripadnici Vojske Srbije mogu školovati i usavršavati u inostranstvu u skladu sa interesima politike odbrane i potrebama i mogućnostima Ministarstva odbrane, dok se stavom 2. istog člana, za razliku od važećeg Zakona, ova mogućnost izuzetno daje i državnim službenicima u Ministarstvu odbrane, kada potrebe službe to zahtevaju.

Takođe, istim članom stavom 3. regulisano je da se školovanje i usavršavanje u inostranstvu realizuje prema planu školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije i u kojim vojnim i drugim obrazovnim institucijama.

U stavu 4. ovog člana dat je pravni osnov da ministar odbrane uredi školovanje i usavršavanje u inostranstvu profesionalnih pripadnika Vojske Srbije i državnih službenika u Ministarstvu odbrane.

Uz član 38.

Ovim članom, predviđeno je da usavršavanje obuhvata opšte programe usavršavanja i karijerna usavršavanja što je novina u odnosu na važeći Zakon, s obzirom da isti propisuje programe obrazovanja tokom života i posebne programe usavršavanja.

Uz član 39.

Predloženim materijalnim rešenjem data je definicija opšteg programa usavršavanja koji čini jedinstven sistem neprekidnog obrazovanja kojim se vrši dodatno osposobljavanje i neposredna priprema profesionalnih pripadnika Vojske Srbije za vršenje poslova i zadataka iz nadležnosti Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Istim članom stavom 2. propisuje se da opšte programe usavršavanja realizuju vojnoškolske ustanove, jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, kao i obrazovne institucije u zemlji i inostranstvu putem kurseva, seminara, radionica, stručnih i naučnih savetovanja i drugo, a stavom 3. propisuje se mogućnost da Univerzitet odbrane samostalno, ili u saradnji sa drugim visokoškolskim ustanovama, realizuje opšte programe usavršavanja van okvira studijskih programa za koje ima dozvolu za rad uz pribavljenu saglasnost ministra odbrane.

Uz član 40.

Ovom odredbom definisano je da se karijerna usavršavanja organizuju radi osposobljavanja profesionalnih vojnih lica za obavljanje komandnih i štabnih i rukovodećih dužnosti u oblasti bezbednosti i odbrane.

Stavom 2. istog člana reguliše se da se karijerna usavršavanja organizuju i izvode na Univerzitetu i obrazovnim institucijama u inostranstvu, a stavom 3. da se realizuju u skladu sa planom školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije i programima usavršavanja.

Kao bitna novina, predviđen je stav 4. ovog člana koji daje mogućnost da se sadržaji karijernih usavršavanja mogu vrednovati u realizaciji studijskih programa iz oblasti vojnih nauka, iz razloga što se pojedini sadržaji, odnosno predmeti koje slušalac savladava na nekom od karijernih usavršavanja mogu pojaviti u njegovom daljem obrazovanju na nekom od studijskih programa (master, doktorske studije).

Uz član 41.

Ovim članom za razliku od materijalnih rešenja važećeg Zakona, predviđeni su nivoi karijernog usavršavanja oficira, odnosno predviđena su tri nivoa karijernog usavršavanja oficira i to: osnovno komandno-štabno usavršavanje (prvi nivo), komandno-štabno usavršavanje (drugi nivo), generalštabno usavršavanje (treći nivo).

Dalje, istim članom definisano je i da se pored karijenih usavršavanja i školovanja iz st. 2-4. ovog člana u vojnoškolskim ustanovama u zemlji i inostranstvu, organizuju i realizuju visoke studije bezbednosti i odbrane, a mogu biti organizovani i drugi oblici karijernih usavršavanja.

Takođe, predviđeno je da se na karijerna usavršavanja iz st. 2-4. ovog člana mogu uputiti strani državljani, prvenstveno pripadnici stranih oružanih snaga, a definisan je i krug lica koji može biti upućen na visoke studije bezbednosti i odbrane.

Uz član 42.

Predloženim materijalnim rešenjem u ovom članu dat je pravni osnov za uređenje karijernog usavršavanja, odnosno dato je ovlašćenje Univerzitetu odbrane da na predlog Škole nacionalne odbrane uredi pravila na karijernim usavršavanjima.

Uz član 43.

            Predmetnim članom predviđena je nadležnost ministra odbrane da uredi realizaciju opštih programa usavršavanja i karijernih usavršavanja.

Uz član 44.

Ovim članom reguliše se usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, te se propisuje da Univerzitet organizuje i izvodi programe zdravstvenih specijalizacija i užih specijalizacija zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika pripadnika Vojske Srbije i Ministarstva odbrane, programe kontinuirane medicinske edukacije, kao i zdravstvene specijalizacije i uže specijalizacije zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika za lica iz građanstva i programe za inovaciju znanja i kontinuiranu medicinsku edukaciju lica iz građanstva, pod uslovima propisanim zakonom i opštom aktom Univerziteta odbrane. Ovakvo materijalno rešenje sadrži i važeći Zakon, s tim što je novina predviđena u stavu 3. ovog člana kojim je dat pravni osnov da ministar odbrane uredi usavršavanje ovih lica.

Uz član 45.

Odredbama čl. 45-48. uređena je materija školovanja i usavršavanja stranih državljana i lica iz građanstva, pri čemu je konkretno članom 45. predviđeno da ukoliko postoje prostorne, materijalne i kadrovske mogućnosti na Univerzitetu mogu se školovati i usavršavati strani državljani i lica iz građanstva, odnosno lica iz institucija u zemlji i inostranstvu.

Davanje mogućnosti i licima iz građanstva za školovanje i usavršavanje u vojnoškolskim ustanovama i jedinicama i ustanovama Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, predstavlja novinu u odnosu na odredbe važećeg Zakona.

Uz član 46.

Ovim članom propisan je način realizacije školovanja i usavršavanja stranih državljana koji se prema predloženom materijalnom rešenju realizuje na osnovu međunarodnog ugovora koji Vlada ili Ministarstvo odbrane Republike Srbije sa jedne strane, zaključi, sa Vladom ili ministarstvom druge države, međunarodnom organizacijom i stranom akademskom institucijom sa druge strane za njihove potrebe.

Takođe, istim članom se predviđa i izuzetak prema kome se školovanje i usavršavanje stranih državljana i lica iz građanstva može realizovati na osnovu ugovora koji vojna visokoškolska ustanova zaključi sa stranim državljaninom ili licem iz građanstva za njegove potrebe, odnosno sporazuma jedinice ili ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije i institucije u zemlji i inostranstvu.

Uz član 47.

Stavom 1. ovog člana propisan je način realizacije školovanja i usavršavanja lica iz građanstva koji se realizuje se na osnovu ugovora o školovanju, odnosno usavršavanju lica iz građanstva koji zaključuju Ministarstvo odbrane i lice iz građanstva, odnosno ovlašćeni organ pravnog lica, a stavom 2. istog člana regulisano je da školovanje i usavršavanje navedene kategorije lica realizuju vojnoškolske ustanove i jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije za potrebe pravnih i fizičkih lica iz građanstva.

Stavom 3. propisano je da se opšti programi usavršavanja realizuju na osnovu sporazuma jedinice ili ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije i institucije u zemlji i inostranstvu.

Uz član 48.

Ovim članom predviđen je pravni osnov za donošenje propisa, odnosno predviđena je nadležnost ministra odbrane da uredi, kako pitanje školovanja i usavršavanja stranih državljana, tako i lica iz građanstva, koje je po sada važećem Zakonu regulisano posebnim pravilnicima.

Uz član 49.

Odredbama ovog člana određen je krug lica koja mogu pohađati programe vojnostručnog osposobljavanja a to su: lica koja se školuju u vojnoškolskim ustanovama radi prijema u profesionalnu vojnu službu, polaznici kursa za rezervne oficire Vojske Srbije, lica koja su kandidati za prijem u profesionalnu vojnu službu, posle završenog školovanja u građanstvu. Novina u odnosu na važeći Zakon je što su ovim zakonom predviđena i lica koja se školuju u vojnoškolskim ustanovama radi prijema u profesionalnu vojnu službu.

Uz član 50.

            Ovim članom koji predstavlja novinu u odnosu na važeći Zakon, predviđeno je za koje potreba se vrši vojnostručno osposobljavanje lica koja se školuju u vojnoškolskim ustanovama radi prijema u profesionalnu vojnu službu, a to je osposobljavanje za rad i zanimanje stvaranjem stručnih kompetencija radi prijema u profesionalnu vojnu službu.

Uz član 51.

Ovim članom je dato materijalno rešenje koje nije regulisano važećim Zakonom, a odnosi se na definisanje potreba za koje se vrši vojnostručno osposobljavanje polaznika kursa za rezervne oficire Vojske Srbije, a to je popuna komanda, jedinica i ustanova Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Uz član 52.

            Materijalno rešenje u predviđeno ovim članom takođe predstavlja novinu u odnosu na važeći Zakon, a kojim se reguliše da se vojnostručno osposobljavanje lica koja su kandidati za prijem u profesionalnu vojnu službu, posle završenog školovanja u građanstvu vrši radi prijema u profesionalnu vojnu službu.

Uz član 53.

Odredbom ovog člana reguliše se plan i program vojnostručnog osposobljavanja čija materija nije regulisana odredbama važećeg Zakona, te je tako stavom 1. definisano ko izrađuje, predlaže i odobrava plan i program vojnostručnog osposobljavanja za oficire

 Stavom 2. regulisano je ko izrađuje, predlaže i odobrava plan i program vojnostručnog osposobljavanja za podoficire.

Stavom 3. istog člana regulisano da se programi vojnostručnog osposobljavanja realizuju u jedinicama i ustanovama Ministarstva odbrane i Vojske Srbije.

Uz član 54.

Ovim članom predviđen je pravni osnov, odnosno nadležnost ministra odbrane za donošenje akta, kojim će biti uređeni programi vojnostručnog osposobljavanja.

Uz član 55.

Ovim članom definisano je koje se svojstvo stiče prilikom upisa na školovanje ili usavršavanje, pa je u tom smislu regulisano da kandidat koji je ispunio uslove i bude primljen u srednju vojnu školu stiče svojstvo učenika, dok se kandidat na akreditovane studijske programe na visokoškolskoj ustanovi Univerziteta može upisati u svojstvu kadeta ako se upisuje na osnovne i integrisane akademske studije, a u svojstvu studenta ako se upisuje na osnovne i integrisane akademske studije, master akademske studije, specijalističke akademske studije i doktorske akademske studije.

Takođe, istim članom propisano je da profesionalni pripadnici Vojske Srbije upućeni na opšte programe usavršavanja stiču svojstvo polaznika, dok profesionalna vojna lica, strani državljani, vojni službenici i državni službenici upućeni na karijerna usavršavanja stiču svojstvo slušaoca, gde ova kategorija lica predstavlja novinu u odnosu važeća materijalna rešenja.

Uz član 56.

Predloženim materijalnim rešenjem određen je krug lica koja se mogu upisati u srednju vojnu školu i na konkretne studijske programe.

Uz član 57.

Navedenim članom regulisana je nadležnost za donošenje odluke o broju učenika za upis u srednju vojnu školu, broju kadeta i studenata na akreditovanim studijskim programima, kao i o broju polaznika, odnosno slušalaca za upućivanje na opšta, odnosno karijerna usavršavanja.

Uz član 58.

Ovim članom propisane su odredbe koje se odnose na konkurs za upis u srednju vojnu školu i na visokoškolske ustanove Univerziteta. Naime, predviđeno je da konkurs raspisuje Ministarstvo odbrane, da tekst konkursa priprema srednja vojna škola, odnosno visokoškolska ustanova, da se konkurs objavljuje na internet stranici Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, srednje vojne škole i Univerziteta najkasnije pet meseci pre početka školske godine i da se informacija o oglašenom konkursu može objaviti u dnevnim novinama i drugim medijima.

Uz član 59.

Odredbama ovog člana, taksativno su propisani opšti uslovi koje kandidat koji se upisuje u srednju vojnu školu odnosno na akreditovane studijske programe na visokoškolskim ustanovama Univerziteta na osnovu konkursa, mora da ispuni, a takođe je predviđeno da kandidat mora da ispuni i posebne uslove propisane aktom ministra odbrane. Ovako normirano materijalno rešenje, predstavlja novinu u odnosu na odredbe važećeg zakona, i isto je bilo potrebno implementirati, s obzirom da predstavlja zakonsku materiju.

Uz član 60.

Ovim članom predviđen je način uređenja uslova za upis stranih državljana na visokoškolske ustanove Univerziteta, odnosno, propisano je da se navedeni uslovi uređuju međunarodnim ugovorom.

Uz član 61.

Predloženim materijalnim rešenjima, regulisana je obaveza polaganja prijemnog ispita za kandidate koji se upisuju u srednju vojnu školu i na visokoškolsko ustanovu Univerziteta, na akreditovane studijske programe (osnovne i integrisane akademske studije), Pored navedenog predviđeno je da se za učenike srednjih vojnih škola koji nastavljaju školovanje u Vojnoj akademiji sprovodi provera znanja i sposobnosti, u skladu sa aktom Vojne akademije.

Takođe odredbom ovog člana, definisan je postupak selekcije i rangiranja, odnosno, propisano je da se kandidati koji uspešno polože prijemni ispit upućuju u dalji postupak selekcije koji se vrši na osnovu kriterijuma za izbor kandidat, kao i da srednja vojna škola odnosno visokoškolska ustanova na osnovu kriterijuma sačinjava rang listu prijavljenih kandidata, s tim da pravo upisa stiče kandidat koji je na rang listi rangiran u okviru odobrenog broja kandidata.

Uz član 62.

Ovim članom, u odnosu na važeća materijalna rešenja, jasnije i preciznije su definisani razlozi na osnovu kojih prestaje svojstvo učenika, kadeta i studenta.

Takođe definisani su i posebni razlozi za prestanak svojstva samofinansirajućim studentima i profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije koji su upisani na studije drugog i trećeg stepena u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije i školuju se uz rad.

Uz član 63.

Ovaj član je novina u odnosu na važeće zakonske odredbe, a istim su propisani razlozi za prestanka svojstva polaznika i slušaoca, kao kategorije lica koja se upućuju na programe usavršavanja.

Uz član 64.

Odredbama ovog člana predviđeno je da se upis učenika u srednju vojnu školu vrši u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja kadra u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, a određena je i nadležnost vojnoškolske ustanove, da neposredno pre početka školske godine, svojim opštim aktom utvrdi visinu školarine. Takođe, propisano je da troškove školovanja učenika u srednjim vojnim školama, snosi Ministarstvo odbrane, gde je na ovaj način, stvoren zakonski osnov za potraživanje uloženih sredstava i resursa od učenika, u određenim slučajevima prekida školovanja.

Uz član 65.

Ovim članom propisano je da se školovanje učenika srednje vojne škole realizuje na osnovu ugovora o školovanju kojim se uređuju prava i obaveze ugovornih strana i način rešavanja eventualnih sporova, koji po pribavljenom mišljenju organizacione jedinice Ministarstva odbrane koja vrši poslove zaštite imovinskih interesa Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, zaključuju Ministarstvo odbrane sa jedne strane i roditelj odnosno drugi zakonski zastupnik u ime učenika, sa druge strane.

Uz član 66.

Odredbama ovog člana propisana su prava koja učenik ima na osnovu ugovora o školovanju.

Uz član 67.

Ovim članom jasno su definisane obaveze učenika na osnovu ugovora o školovanju, a predviđena je i odgovornost roditelja, odnosno zakonskog zastupnika učenika srednje vojne škole. Takođe, data je mogućnost određenom broju učenika koji su završili srednju vojnu školu radi sticanja srednjeg stručnog obrazovanja da na osnovu odluke ministra odbrane nastave školovanje na Univerzitetu. Pored navedenog, predviđeno je da učenik srednje vojne škole može, ukoliko za to postoje uslovi, ponoviti školsku godinu jedanput u toku školovanja, ako Nastavničko veće to predloži, a načelnik škole odobri.

Uz član 68.

Navedenim članom propisana je obaveza učenika završne godine srednjih vojnih škola, da nakon završenog četvrtog razreda polažu opštu maturu u skladu sa programom opšte mature koja se primenjuje u ministarstvu nadležnom za poslove prosvete.

Uz član 69.

Ovim članom propisano je da se lica iz građanstva i učenici srednjih vojnih škola upisuju i školuju na studijskim programima osnovnih i integrisanih akademskih studija koje se realizuju na visokoškolskim ustanovama Univerziteta, radi prijema u profesionalnu vojnu službu, kao i da upisom stiču svojstvo kadeta.

Uz član 70.

Predloženim materijalnim rešenjem, regulisani su troškovi školovanja lica u svojstvu kadeta. Naime, za razliku od važećih materijalnih rešenja u ovoj oblasti, precizirano je ko snosi troškove školovanja ove kategorije lica, šta čini troškove školovanja, kao i način na koji se isti obračunavaju.

Uz član 71.

Ovim članom definisan je način upisa na studijske programe osnovnih i integrisanih akademskih studija na visokoškolskim ustanovama Univerziteta, u svojstvu kadeta, odnosno, predviđeno je da se upis lica iz građanstva vrši na osnovu konkursa, a učenika srednjih vojnih škola u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja kadra u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, odnosno odlukom Ministra odbrane. Takođe, propisano je da prilikom upisa, ova lica potpisuju ugovor o školovanju, sa Ministarstvom odbrane, a kojim se uređuju prava i obaveze ugovornih strana kao i način rešavanja eventualnih sporova.

Uz član 72.

Navedenim članom jasno je definisano koja prava kadeti imaju na osnovu ugovora o školovanju. Predloženim materijalnim rešenjem predviđeno je da kadeti imaju pravo na: obezbeđen smeštaj, ishranu, odeću i obuću, zdravstvenu zaštitu, troškove prevoza i mesečna primanja; korišćenje literature, nastavnog materijala i drugih nastavnih sredstava potrebnih za praćenje nastavnih sadržaja; redovno i kvalitetno izvođenje nastave i svih drugih oblika nastave utvrđenih studijskim programom, a prema utvrđenom planu i programu izvođenja nastave; kontinuirano organizovanje konsultacija sa predmetnim nastavnicima i saradnicima; blagovremeno i tačno informisanje o svim pitanjima koja se odnose na školovanje; mogućnost aktivnog učestvovanja u radu organa vojne visokoškolske ustanove kao i druga prava koja se utvrde ugovorom.

Uz član 73.

Ovim članom detaljnije su određene obaveze kadeta na osnovu ugovora o školovanju. Predviđeno je da kadet ima obavezu da: uspešno završi osnovnu vojnu obuku; redovno pohađa nastavu, izvršava nastavne i ispitne obaveze u roku, određenom studijskim programom; položi sve ispite predviđene studijskim programom vojne visokoškolske ustanove i školovanje završi u roku predviđenom statutom vojne visokoškolske ustanove; izvršava zadatke i obaveze predviđene za kadete u skladu sa Zakonom o Vojsci Srbije i Pravilom Službe Vojske Srbije; da po završetku školovanja stupi u profesionalnu vojnu službu u Vojsci Srbije, da prihvati raspored po potrebi službe i da ostane u profesionalnoj vojnoj službi dvostruko vreme trajanja školovanja; nadoknadi troškove školovanja Ministarstvu odbrane Republike Srbije, u jednokratnom revalorizovanom iznosu, ukoliko mu njegovom krivicom prestane svojstvo kadeta u tačno određenim slučajevima.

Uz član 74.

Ovim članom, propisane su vrste i stepeni studija na koje se može upisati kandidat u svojstvu studenta, što predstavlja novinu u odnosu na važeći Zakon, pa je tako predviđeno da se isti može upisati na osnovne i integrisane akademske studije, master akademske studije, specijalističke akademske studije i doktorske akademske studije. Takođe, predviđeno je i da samofinansirajući studenti prilikom upisa, potpisuju ugovor sa visokoškolskom ustanovom Univerziteta odbrane.

Uz član 75.

Predloženim materijalnim rešenjima ovog člana predviđeno je da se na studijske programe osnovnih i integrisanih akademskim studija koje se realizuju na visokoškolskim ustanovama Univerziteta, u svojstvu studenta, mogu upisati lica iz građanstva i strani državljani. Ovakvo materijalno rešenje je novina u odnosu na pravne norme važećeg Zakona.

Uz član 76.

Predmetnim članom, koji takođe predstavlja novinu u odnosu na važeći Zakon, definisano je da se upis lica iz građanstva vrši na osnovu konkursa, čime ova lica stiču status samofinansirajućih studenata.

Uz član 77.

            Odredbama ovog člana predviđeno je da se školovanje stranih državljana na studijskim programima osnovnih i integrisanih akademskim studija koja se realizuju na visokoškolskim ustanovama Univerziteta realizuje se na osnovu međunarodnog ugovora.

Uz član 78.

Predloženim materijalnim rešenjem regulisano je da se na studijske programe master akademskih studija, specijalističkih akademskih studija, doktorskih akademskih studija koje se realizuju na visokoškolskim jedinicama Univerziteta mogu upisati profesionalni pripadnici Vojske Srbije, lica iz građanstva i strani državljani, a da se profesionalni pripadnici Vojske Srbije mogu školovati uz rad.

Uz član 79.

Ovom odredbom propisano je da se upis na studijske programe master akademskih studija, specijalističkih akademskih studija, doktorskih akademskih studija za profesionalne pripadnike Vojske Srbije realizuje u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja kadra u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, a za lica iz građanstva na osnovu konkursa koji se školuju kao samofinansirajući studenti.

Uz član 80.

Ovim članom regulisano je školovanje stranih državljana na osnovu međunarodnog ugovora odnosno ugovora koji vojna visokoškolska ustanova zaključi sa stranim državljaninom za njegove potrebe.

Uz član 81.

Ovim članom pravi se jasna razlika između lica u svojstvu polaznika i lica u svojstvu slušaoca, što je novina u odnosu na važeći Zakon, s obzirom da ova materija nije ni regulisana važećim zakonskim normama. Odredbama ovog člana regulisano je da izabrano lice koje se upućuje na opšte programe usavršavanja i vojnostručno osposobljavanje koje realizuju vojnoškolske ustanove, jedinice i ustanove Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, kao i obrazovne institucije u zemlji i inostranstvu ima svojstvo polaznika, a izabrano lice koje se upućuje na karijerna usavršavanja koja se organizuju i izvode na Univerzitetu i obrazovnim institucijama u inostranstvu ima svojstvo slušaoca.

Istim članom reguliše se da se ova lica upisuju na programe usavršavanja u skladu sa odobrenim planom školovanja i usavršavanja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije i da potpisuju ugovor sa Ministarstvom odbrane kojim se uređuju prava i obaveze ugovornih strana.

Uz član 82.

            Ovim članom propisuje se šta se uređuje ugovorom koji potpisuju polaznici, odnosno slušaoci sa Ministarstvom odbrane, a to su: obezbeđivanje literature, smeštaja, ishrane, zdravstvene zaštite, troškova prevoza, mesečnih primanja; obaveze slušaoca, odnosno polaznika prema Ministarstvu odbrane; poštovanje vojnih propisa, pravila ponašanja, odnosno propisa i odluka institucije u kojoj se realizuje usavršavanje; troškovi usavršavanja; prestanak svojstva slušaoca, odnosno polaznika; način rešavanja eventualnih sporova ugovornih strana, kao i druga pitanja od značaja za usavršavanje. Ovo materijalno rešenje je takođe novina u odnosu na važeće odredbe Zakona.

Uz član 83.

Stavom 1. ovog člana regulisana je disciplinska odgovornost učenika srednjih vojnih škola za povredu školskih obaveza, školskog reda i discipline, a stavom 2. istog člana propisuje se pravni osnov da se opštim aktom vojnoškolske ustanove odrede vrste povreda školskih obaveza i školskog reda i discipline, vrste vaspitno-disciplinskih mera, nadležnost i postupak izricanja vaspitno-disciplinskih mera

Uz član 84.

Ovim članom stavom 1. regulisano je da kadeti, studenti, polaznici i slušaoci odgovaraju za povredu školskih obaveza i discipline, kojim je data opšta odredba disciplinske odgovornosti, za razliku od važećeg Zakona koji pravi razliku između lakših i težih povreda školskih obaveza navedenih kategorija lica.

Stavom 2. istog člana dat je pravni osnov da se opštim aktom vojnoškolske ustanove odrede vrste povreda školskih obaveza i discipline i vrste disciplinskih mera, nadležnost i postupak izricanja disciplinskih mera licima, što predstavlja novinu u odnosu na važeći Zakon kojim je predviđeno da se ova oblast uređuje pravilnikom o disciplinskoj odgovornosti visokoškolske jedinice u sastavu Univerziteta.

Uz član 85.

Predloženim članom se propisuje da učenici, kadeti, studenti, polaznici i slušaoci koji se školuju i usavršavaju za potrebe Ministarstva odbrane i Vojske Srbije pored odgovornosti za povredu školskih obaveza i discipline odgovaraju i za povredu pravila vojne discipline, u skladu sa propisima o disciplinskoj odgovornosti u Vojsci Srbije, što je identično materijalno rešenje sa važećim Zakonom.

Uz član 86.

Navedenim članom dat je pravni osnov da ministar odbrane uredi upis kandidata u srednju vojnu školu, na visokoškolske ustanove Univerziteta upućivanje na opšte programe usavršavanja i karijerna usavršavanja, čime će se jednim podzakonskim aktom regulisati navedena materija, što predstavlja novinu u odnosu na važeći Zakon.

Uz član 87.

Odredbom ovog člana predviđena je mreža vojnoškolskih ustanova u oblasti srednjeg i visokog vojnog obrazovanja. Predloženo rešenje zasnovano je na postojećoj mreži vojnih škola kao vojnih ustanova i posebnih pravnih lica čiji je osnivač Republika Srbija, a koja su sastavni deo mreže srednjih i visokih škola Republike Srbije. Ovim članom regulisano je da su vojnoškolske ustanove srednje vojne škole, vojne visokoškolske ustanove i Škola nacionalne odbrane.

Uz član 88.

Ovim članom stavom 1. propisuje se da se srednje vojne škole mogu osnivati kao Gimnazija, Srednja stručna vojna škola i mešovita vojna škola (koja je i gimnazija i srednja stručna vojna škola), u skladu sa propisima u oblasti obrazovanja, a takođe je data mogućnost u stavu 5. ovog člana da Ministarstvo odbrane u skladu sa iskazanim potrebama može formirati i organizacionu jedinicu koja će integrisati srednje vojne škole.

Stavom 2. ovog člana regulisano je da je Vojna gimnazija obrazovno-vaspitna ustanova u kojoj se stiče opšte srednje obrazovanje i vaspitanje u trajanju od četiri godine prvenstveno za nastavak školovanja u vojnoj visokoškolskoj ustanovi.

Stavom 3. istog člana definisana je Srednja stručna vojna škola kao obrazovno-vaspitna ustanova u kojoj se stiče opšte srednje, opšte vojno i vojnostručno obrazovanje i vaspitanje u trajanju od četiri godine, i sprovodi vojnostručno osposobljavanje u trajanju od jedne godine, za obavljanje poslova podoficira Vojske Srbije i vojnih službenika i nameštenika, prema smerovima, odnosno, potrebnim profilima zanimanja koje u skladu sa potrebama Vojske Srbije odredi Ministarstvo odbrane.

Mešovita vojna škola definisana je stavom 4. kao obrazovno-vaspitna ustanova koja obezbeđuje obrazovanje i vaspitanje u trajanju od četiri godine.

            Pored navedenog, ovim članom se propisuje da su javne isprave izdate od srednje vojne škole punovažne na teritoriji Republike Srbije.

Uz član 89.

Ovim članom definisano je da su vojne visokoškolske ustanove Univerzitet odbrane, Vojna akademija i Medicinski fakultet VMA koji su u sastavu Univerziteta odbrane. Ovako definisane vojnoškolske ustanove utvrđuju i sprovode jedinstvenu politiku popunjavanja formacijskih mesta, polazeći od potrebe da se nastavni proces organizuje na kvalitetan i efikasan način.

Uz član 90.

Ovim članom, definisan je položaj Univerziteta odbrane u Beogradu, kao nosioca funkcije visokog vojnog obrazovanja u Republici Srbiji. Naime, Univerzitet je osnovan kao samostalna visokoškolska ustanova koja obavlja delatnost visokog vojnog obrazovanja kroz strukovne studije i akademske studije prvog, drugog i trećeg stepena iz više naučnih oblasti u okviru obrazovno-naučnih polja a sve u skladu sa dozvolom za rad, osnivačkim aktom i Zakonom o visokom obrazovanju. Predloženim rešenjem obezbeđuje se integrativna funkcija Univerziteta odbrane i obezbeđuje jedinstveno i usklađeno realizovanje visokog vojnog obrazovanja u skladu sa potrebama razvoja sistema odbrane i profesionalizacija i razvoj Vojske Srbije.

Takođe, predviđena je mogućnost da u sastavu Univerziteta odbrane mogu biti i akreditovane naučnoistraživačke organizacije kao i vojne biblioteke. Na ovaj način stvara se osnov za unapređenje naučnoistraživačkog i stručnog rada, odnosno obrazovanje i negovanje nastavnog i naučnog kadra u skladu sa potrebama razvoja sistema odbrane i nacionalnim i međunarodnim standardima u ovoj oblasti kao i ostvarivanje međunarodne saradnje u oblasti vojnog obrazovanja.

Uz član 91.

Predmetnim članom propisan je položaj Vojne akademije kao visokoškolske ustanove obrazovane u sastavu Univerziteta koja izvodi kako studijske programe u skladu sa dozvolom za rad, tako i programe usavršavanja i vojnostručnog osposobljavanja u skladu sa osnivačkim aktom i ovim zakonom. Dakle, na ovaj način stvorena je mogućnost da Univerzitet odbrane pored izvođenja studijskih programa kao osnovnog zadatka i delatnosti svakog univerziteta, izvodi i druge obrazovne procese svojstvene vojnom obrazovanju u smislu usavršavanja i vojnostručnog osposobljavanja.

Uz član 92.

Ovim članom propisan je položaj Medicinskog fakulteta VMA kao visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta odbrane koja izvodi studijske programe u polju medicinskih nauka, u skladu sa dozvolom za rad, i programe vojnostručnog osposobljavanja u skladu sa osnivačkim aktom i zakonom.

Takođe, predviđeno je da se studijski programi realizuju u okviru jedinstvenog procesa rada u kome se nastavnici istovremeno bave obrazovnim, naučnoistraživačkim i zdravstvenim radom, a da nastavnu bazu predmetne ustanove čine klinike i instituti Vojnomedicinske akademije. Dakle, nastavnici i saradnici koji izvode nastavu na kliničkim predmetima i praktičnu nastavu na Vojnomedicinskoj akademiji i drugim zdravstvenim ustanovama, u skladu sa izdatom dozvolom za rad, istovremeno obavljaju i naučnoistraživački rad i pružaju zdravstvene usluge na Vojnomedicinskoj akademiji kao nastavnoj bazi Medicinskog fakulteta VMA.

Uz član 93.

Ovim članom predviđena je Škola nacionalne odbrane kao vojnoškolska ustanova u sastavu Univerziteta odbrane koja realizuje karijerna usavršavanja radi osposobljavanja profesionalnih vojnih lica za obavljanje najviših komandnih i štabnih i rukovodećih dužnosti u oblasti bezbednosti i odbrane, kao i drugih poslova u komandama operativnog nivoa i organizacionim jedinicama Generalštaba Vojske Srbije i Ministarstva odbrane u okviru misija i zadataka koji proističu iz doktrinarnih i normativnih dokumenata u oblasti odbrane Republike Srbije. Ovako predviđenim materijalnim rešenjem, za razliku od važećeg zakona, Škola nacionalne odbrane prepoznata je kao vojnoškolska ustanova Univerziteta odbrane čime je dobila svoju legitimnost i moći će da u skladu sa zakonom vrši svoju ulogu u procesu ostvarivanja vojnog obrazovanja.

Uz član 94.

Predmetnim članom predviđeno je da srednja vojna škola ima organ upravljanja, poslovođenja i stručne organe, a može imati i druge organe u skladu sa zakonom.

Uz član 95.

            Ovim članom regulisano je da je organ poslovođenja srednje vojne škole načelnik. Takođe, istim članom propisano je da načelnika srednje vojne škole postavlja nadležni organ, u skladu sa propisima koji se odnose na sistematizaciju radnih mesta u vojnim jedinicama i vojnim ustanovama Ministarstva odbrane, iz reda profesionalnih oficira sa stečenim visokim obrazovanjem i da je samostalan u obavljanju poslova iz svog delokruga i za svoj rad odgovara Savetu srednje vojne škole i pretpostavljenom starešini u skladu sa propisom koji se odnose na sistematizaciju radnih mesta.

Uz član 96.

           

Ovim članom taksativno su nabrojane nadležnosti načelnika srednje vojne škole.

Uz član 97.

Ovim članom regulisano je da je organ upravljanja srednje vojne škole Savet srednje vojne škole koji ima ukupno 19 članova. Istim članom određen je sastav Saveta srednje vojne škole, nadležnost ministra odbrane za imenovanje predsednika i članova Saveta srednje vojne škole, mandat članova Saveta, kao i da predsednik i članovi Saveta srednje vojne škole obavljaju poslove iz svoje nadležnosti, bez naknade.

Uz član 98.

Stavom 1. ovog člana taksativno su nabrojane nadležnosti Saveta srednje vojne škole, dok je stavom 2. regulisano da Savet srednje vojne škole usvaja predloge većinom glasova od ukupnog broja članova.

Uz član 99.

            Ovim članom regulisano je da su Stručni organi srednje vojne škole Nastavničko veće, Veće godine (klase), odeljenjsko veće, stručni aktiv nastavnika i drugi stručni organi (po odluci načelnika i ukazanim potrebama).

Uz član 100.

Ovim članom taksativno su nabrojane nadležnosti Stručnih organa srednje vojne škole.

Uz član 101.

Ovom odredbom predviđena je organizaciona struktura visokoškolskih ustanova i organizacionih jedinica Univerziteta odbrane, te u tom smislu visokoškolske ustanove imaju organ upravljanja, poslovođenja i stručne organe, s tim da mogu imati i druge organe ukoliko za to postoji mogućnost u skladu sa zakonom.

Uz član 102.

            Ovim članom propisuje se da je organ upravljanja visokoškolske ustanove Savet koji ima ukupno 17 članova. Istim članom određen je i sastav Sveta visokoškolske ustanove.

Uz član 103.

            Ovim članom propisuje se da se postupak izbora, odnosno imenovanja i razrešenja članova Saveta, način rada saveta i odlučivanja uređuje statutom visokoškolske ustanove. Istim članom reguliše se da član Saveta može biti član organa upravljanja samo jedne visokoškolske ustanove i da mandat članova Saveta traje tri godine i to počev od dana održavanja konstitutivne sednice, osim predstavnicima kadeta i studenata čiji mandat traje jednu godinu, u skladu sa Zakonom.

 

Uz član 104.

           

Ovim članom propisuje se da predsednika Saveta visokoškolske ustanove imenuje ministar odbrane i da predsednik i članovi Saveta obavljaju poslove iz svoje nadležnosti, bez naknade.

Uz član 105.

            Ovim članom reguliše se nadležnost Saveta univerziteta, kao i da o svim pitanjima Savet odlučuje većinom glasova ukupnog broja članova, a da se statutom Univerziteta određuje stručni organ koji utvrđuje predloge iz nadležnosti Saveta.

Takođe, stavom 3. navedenog člana pravi se razlika između nadležnosti Saveta Univerziteta odbrane i Saveta visokoškolskih ustanova u sastavu Univerziteta odbrane.

Ovako definisan član 105. podrazumeva da na primer i Univerzitet odbrane, ali i Vojna akademija i Medicinski fakultet VMA mogu doneti različite odluke o visini školarine, ali i da se druge nadležnosti ne mogu poklopiti.

Uz član 106.

            Ovim članom regulisano je da je organ poslovođenja Univerziteta rektor, a Vojne akademije i Medicinskog fakulteta Vojnomedicinske akademije dekan. Takođe, bliže je regulisana nadležnost i delokrug rada, način postavljenja, mandat, samostalnost u radu i odgovornost.

Uz član 107.

Ovim članom propisano je da je u Vojnoj akademiji pored organa poslovođenja iz člana 106. stav 2, predviđen i načelnik koji se postavlja iz reda profesionalnih oficira, a da izuzetno, ukoliko ispunjava uslove propisane aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta, može vršiti i dužnost organa poslovođenja iz člana 106. stav 2. (dekan). Takođe, uređeno je ko postavlja načelnika, na koji način su uređenje njegove nadležnosti i kome odgovara za svoj rad.

Uz član 108.

            Ovim članom propisuje se da je Senat Univerziteta najviši stručni organ Univerziteta i da ima 17 članova. Takođe istim članom određen je i sastav Senata.

Uz član 109.

            Ovim članom regulisan je Kadetski parlament Univerziteta, kao organ kojim kadeti i studenti ostvaruju prava i štite svoje interese na Univerzitetu. Takođe, istim članom određeno je da Kadetski parlament Univerziteta ima 15 članova, koji se bira tajnim glasanjem svake godine, a određen je i sastav kadetskog parlamenta Univerziteta.

Uz član 110.

Ovim članom propisuje se da Univerzitet, može imati i stručna veća obrazovno-naučnih polja, kao stručne organe.

Uz član 111.

            Ovim članom određuje se koje organe imaju visokoškolske ustanove u sastavu Univerziteta, pa se tako propisuje da imaju nastavno-naučno veće, veća obrazovno-naučnih polja, Komisiju za obezbeđenje kvaliteta, a mogu imati i katedre kao stručne organe, kao i Kadetski parlament kao organ kojim kadeti i studenti ostvaruju prava i štite svoje interese.

Uz član 112.

            Ovim članom zakona reguliše se da Škola nacionalne odbrane ima organ rukovođenja i stručni organ.

Uz član 113.

            Ovim članom se propisuje da Školom nacionalne odbrane rukovodi i komanduje načelnik, koga postavlja nadležni starešina i da je načelnik u obavljanju poslova iz svog delokruga i za svoj rad odgovara rektoru Univerziteta odbrane.

Uz član 114.

            Ovim članom određuju se nadležnosti načelnika Škole nacionalne odbrane, pa je tako određeno da: rukovodi školom; donosi godišnji program rada škole; stara se o primenjivanju propisa kojima se reguliše rad škole; odgovoran je za realizaciju karijernih usavršavanja; organizuje realizaciju karijernih usavršavanja; preduzima mere za unapređenje rada nastavnog osoblja; izrađuje predlog statuta Škole nacionalne odbrane; izrađuje predlog pravilnika o radu Škole nacionalne odbrane; saziva i rukovodi sednicama stručnog organa; imenuje komisije za sprovođenje postupka priznanja strane visokoškolske isprave; rešava statusna pitanja profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije upućenim na usavršavanje; potpisuje isprave o završenim karijernim usavršavanjima i obavlja i druge poslove u skladu sa propisima.

Uz član 115.

           

            Predmetnim članom zakona reguliše se Nastavno veće kao stručni organ Škole nacionalne odbrane koji ima predsednika i 10 članova. Istim članom određeno je da je predsednik nastavnog veća Škole nacionalne odbrane načelnik Škole nacionalne odbrane i da mandat članova Nastavnog veća Škole nacionalne odbrane traje tri godine.

Uz član 116.

            Ovim članom određuje se nadležnost Nastavnog veća Škole nacionalne odbrane, te je tako određeno da: usvaja statut Škole nacionalne odbrane; usvaja program rada škole; donosi odluku o priznavanju strane visokoškolske isprave i njihovoj ekvivalenciji sa karijernim usavršavanjima; bira nastavnike veština iz užih naučnih oblasti za koje su nadležne katedre u sastavu Škole nacionalne odbrane; propisuje merila za vrednovanje opisnih ocena prilikom ekvivalencije programa karijernih usavršavanja; razmatra izmene i dopune programa karijernih usavršavanja i usvaja plan stručnog usavršavanja osoblja; usvaja teme za završne radove slušaoca i utvrđuje kriterijume za rangiranje slušaoca.

Takođe istim članom stavom 2. je propisano da Nastavno veće Škole nacionalne odbrane usvaja predloge većinom glasova od ukupnog broja članova.

Uz član 117.

Ovim članom propisana je nadležnost Vlade za osnivanje, odnosno ukidanje vojnoškolskih ustanova kao i nadležnost Ministarstva odbrane da ceni potrebu za osnivanjem, odnosno ukidanje vojnoškolskih ustanova.

Takođe, istim članom propisana je sadržina akta o osnivanju, odnosno ukidanju vojnoškolske ustanove, uz obavezu da pre donošenja akata o osnivanju, Vlada mora usvojiti elaborat koji izrađuje Ministarstvo odbrane čija je sadržina takođe uređena ovom odredbom.

Uz član 118.

Navedenim odredbama ovog člana propisano je da vojnoškolske ustanove mogu otpočeti sa radom samo po dobijanju dozvole za rad, u tom smislu određena je i nadležnost za davanje dozvole pri čemu je za visokoškolske ustanove to Ministarstvo nadležno za poslove prosvete, a za srednje vojne škole Ministarstvo odbrane.

Takođe, istim članom je dat pravni osnov za donošenje propisa kojim će ministar odbrane urediti postupak za dobijanje dozvole za rad Srednje vojne škole.

Uz član 119.

Predložena rešenja u ovom članu usaglašena su sa zakonom kojim se uređuje srednje i visoko obrazovanje, a propisana je i shodna primena propisa kojima se uređuje organizacija, unutrašnje uređenje i sistematizacija formacijskih mesta u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Takođe, istim članom propisana je i zabrana političkog i stranačkog organizovanja i delovanja, koja je zasnovana na specifičnostima vojne službe.

Uz član 120.

Odredbama ovog člana regulisana je autonomija Univerziteta odbrane i u tom smislu predviđen je delokrug prava kroz koja se navedena autonomija ostvaruje.

Uz član 121.

Navedenim članom propisano je ovlašćenje da vojnoškolske ustanove u skladu sa zakonom odnosno aktom o osnivanju i statutom mogu donositi opšte akte.

Takođe, propisano je da je statut osnovni opšti akt vojnoškolske ustanove.

Uz član 122.

Ovim članom definisana je sadržina statuta vojnoškolskih ustanova kao i način objavljivanja predmetnog akta.

Uz član 123.

Odredbom ovog člana, propisana je nadležnost Ministarstva odbrane u pogledu vođenja registra (evidencije) vojnoškolskih ustanova, kao i pravni osnov za donošenje propisa kojim će biti uređen sadržaj i način vođenja iste.

Uz član 124.

            St. 1. i 2. ovog člana regulisano je da nastavu i druge oblike obrazovno-vaspitnog rada u vojnoškolskim ustanovama ostvaruje nastavno osoblje i predlaže se shodna primena propisa o Vojsci Srbije na prijem nastavnika u službu iz reda profesionalnih vojnih lica.

Takođe, stavom 3. ovog člana stvoren je odgovarajući pravni osnov za stručno usavršavanje nastavnog osoblja, odnosno definisano je da bliže uslove i način ostvarivanja stalnog stručnog usavršavanja nastavnog osoblja propisuje ministar odbrane, u skladu sa ciljevima vojnog obrazovanja i prioritetima Ministarstva odbrane.

Uz član 125.

Materijalnim rešenjima u ovom članu predviđen je poseban status nastavnog osoblja u srednjim vojnim školama koga čine nastavnik, vaspitač, stručni saradnik i saradnik u nastavi. Odredbama ovog člana određuje se da navedena lica moraju da budu državljani Republike Srbije, koji ispunjavaju uslove u pogledu kvalifikacija i uslova propisanih Zakonom o Vojsci Srbije, a da ministar odbrane uređuje bliže uslove u pogledu kvalifikacije ovih lica.

Predložena rešenja usaglašena su sa odgovarajućim rešenjima iz zakona kojim se uređuje srednje obrazovanje i vaspitanje, i posebnim statusom nastavnog osoblja koje se bira iz redova profesionalnih pripadnika Vojske Srbije.

Istim članom regulisano je da je zadatak ovih lica da svojim kompetencijama osigura postizanje ciljeva obrazovanja i vaspitanja i standarda postignuća, uvažavajući principe obrazovanja, predznanja, potrebe, interesovanja i posebne mogućnosti.

Uz član 126.

Ovim članom definisano je da ministar odbrane uređuje bliže uslove u pogledu kvalifikacije lica iz člana 125. stav 1. ovog zakona.

Uz član 127.

            Ovim članom propisana je nedeljna norma časova nastavnog osoblja, sa posebnim akcentom za nastavnike iz predmeta, matematika, srpski jezik, književnost i strani jezik.

Uz član 128.

Ovim članom, stavom 1. propisana je obaveza nastavnog osoblja da se stalno stručno usavršava radi uspešnijeg ostvarivanja i unapređivanja obrazovno-vaspitnog rada.

Uz član 129.

Za razliku od važećeg zakona, ovim članom normirano je da nastavno osoblje čine lica koja ostvaruju kako nastavu tako i naučno istraživačku delatnost, kao i da su to nastavnici, istraživači, nastavnici stranog jezika, nastavnici veština i saradnici.

Uz član 130.

Ovim članom precizirana su zvanja nastavnika na Univerzitetu odbrane i to: redovni profesor, vanredni profesor i docent. Takođe, regulisano je da isti mogu da izvode nastavu na svim vrstama studija.

Uz član 131.

            Predmetnim članom regulisano je da se nastavnik bira u zvanje za užu naučnu oblast, koju usvaja Senat Univerziteta na predlog nastavno-naučnog veća vojnoškolske ustanove.

            Stavom 2. istog člana propisano je da u zvanja nastavnika može biti izabrano lice koje ispunjava uslove propisane Zakonom, odnosno bliže uslove utvrđene opštim aktom o uslovima i kriterijumima za izbor u zvanja nastavnika, koji donosi Senat Univerziteta, u skladu sa podzakonskim aktima i utvrđenim minimalnim uslovima za izbor u zvanja nastavnika od strane Nacionalnog saveta za visoko obrazovanje.

            Istim članom, stavom 3. predviđeno je da lice izabrano u naučno zvanje na način i po postupku kojim je uređena naučnoistraživačka delatnost može da realizuje nastavu na master i doktorskim akademskim studijama, u skladu sa zakonom kojim se uređuje visoko obrazovanje i opštim aktom Univerziteta.

Uz član 132.

            Ovim članom regulisano je da izbor u zvanje nastavnika vrši Univerzitet i da se način i postupak sticanja zvanja nastavnika bliže uređuju opštim aktom Univerziteta, u skladu sa zakonom kojim se uređuje visoko obrazovanje.

Uz član 133.

Ovim članom zakona propisana je nadležnost za donošenje odluke o izboru u zvanje nastavnika, te je tako regulisano da odluku donosi Senat i da je ona konačna.

Uz član 134.

Ovim članom, za razliku od sada važećih materijalnih rešenja predviđena je mogućnost da visokoškolske ustanove mogu na predlog stručnog organa, zaključivanjem ugovora o angažovanju, u delu aktivne nastave, uključujući predavanja i vežbe, na prvom i drugom stepenu studija, najviše do trećine časova nastave na predmetu u toku semestra, mogu angažovati predavača van radnog odnosa koji ima stečeno visoko obrazovanje najmanje master akademskih studija i koji ima neophodna znanja i veštine u odgovarajućoj oblasti i pokazuje smisao za nastavni rad, zaključivanjem ugovora o angažovanju za izvođenje nastave.

Takođe, propisano je da se način izbora i vreme na koje se angažuju navedeni predavači, bliže uređuje opštim aktom Univerziteta.

Uz član 135.

Za razliku od do sada važećih materijalnih rešenja gde nije bila precizno regulisana oblast angažovanja nastavnika veština u visokoškolskim ustanovama i jedinicama u sastavu Univerziteta odbrane, na ovaj način normirana je oblast izvođenja nastave, kategorija lica i uslova za izvođenja nastave stranih jezika, odnosno veština, kao i nivoi studija na kojima ta lica mogu biti angažovana.

Uz član 136.

Materijalnim rešenjima iz ovog člana definisani su nadležnost, postupak i način izbora u zvanja nastavnika stranog jezika i veština.

Naime, predviđeno je da izbor u zvanje nastavnika stranog jezika, odnosno veština vrši vojna visokoškolska ustanova, odnosno Škola nacionalne odbrane, u skladu sa svojim opštim aktom, kao i da se način i postupak sticanja zvanja nastavnika stranih jezika i veština, uređuje opštim aktom vojne visokoškolske ustanove, odnosno Škole nacionalne odbrane. Takođe, propisano je i da se način i postupak sticanja zvanja nastavnika veština iz užih naučnih oblasti za koje je nadležna Škola nacionalne odbrane uređuju opštim aktom Škole nacionalne odbrane.

Uz član 137.

Ovim članom, za razliku od sada važeće zakonske materije, decidno su determinisana prava nastavnika, nastavnika stranog jezika i nastavnika veština. Takođe, istim članom propisuje se, da za izvođenje nastave sa licima iz građanstva koja su stekla status studenta i stranim državljanima, mentorstvo i članstvo u komisija pri izradi završnih radova i disertacija u skladu sa ugovorima sklopljenim na komercijalnoj osnovi, kao i za organizovanje, izvođenje i učestvovanje u naučnoistraživačkom radu kojim se komercijalizuje rezultat rada, nastavniku pripada naknada u skladu sa propisom koji donosi ministar odbrane uz saglasnost Vlade.

 Uz član 138.

Članom 138, za razliku od važećeg Zakona, decidno su determinisane obaveze nastavnika, nastavnika stranog jezika i nastavnika veština.

Uz član 139.

Ovim članom su za razliku od važećeg Zakona, propisana naučna zvanja na Univerzitetu za istraživače, kao jedne od kategorija lica koja čine nastavno osoblje u vojnim visokoškolskim ustanovama, te su tako predviđena sledeća naučna zvanja: naučni savetnik, viši naučni saradnik i naučni saradnik.

Takođe, predviđeno je da ova kategorija nastavnog osoblja može izvoditi nastavu na master i doktorskim studijama, pod uslovima i na način propisan zakonom i opštim aktom koji donosi Senat Univerziteta, kao i da ukoliko lice nije radno angažovano u sastavu Univerziteta sa njim se zaključuje ugovor o angažovanju za izvođenje nastave.

Uz član 140.

Ovim članom definisano je da se izbor u zvanja istraživača sprovodi na način i pod uslovima predviđenim zakonom kojim se uređuje naučnoistraživačka delatnost.

Uz član 141.

Ovim članom su za razliku od važećeg Zakona, propisana naučna zvanja saradnika na Univerzitetu, kao jedne od kategorija lica koja čine nastavno osoblje u vojnim visokoškolskim ustanovama, te su tako predviđena sledeća naučna zvanja: saradnik u nastavi, asistent i asistent sa doktoratom s tim što je data mogućnost da se opštim aktom visokoškolskih ustanova u sastavu Univerziteta utvrde i druga zvanja saradnika.

Takođe, determinisan je izbor u zvanje saradnika, te je tako predviđeno da se saradnik bira u zvanje za užu naučnu oblast, koju usvaja Senat Univerziteta na predlog nadležnog veća visokoškolske ustanove, a predviđeni su uslovi za izbor u zvanje saradnika, odnosno propisuje se da izabrano lice mora da ispunjava uslove propisane Zakonom, odnosno bliže uslove utvrđene opštim aktom o uslovima za izbor u zvanja saradnika, koji donosi nadležno veće visokoškolske ustanove.

Uz član 142.

            Ovim članom zakona određuje se nadležnost za izbor u zvanje saradnika, te je propisano da izbor vrši visokoškolska ustanova u sastavu Univerziteta.

Takođe, istim članom stavom 2. propisano je da se način i postupak sticanja zvanja saradnika uređuje opštim aktom visokoškolske ustanove.

Uz član 143.

Ovim članom, za razliku od sada važeće zakonske materije, decidno su determinisana prava saradnika. Takođe, istim članom propisuje se da za učestvovanje u realizaciji nastave sa licima iz građanstva koja su stekla status studenta i stranim državljanima u skladu sa ugovorima sklopljenim na komercijalnoj osnovi, kao i za učestvovanje u naučnoistraživačkom radu kojim se komercijalizuje rezultat rada saradniku pripada naknada u skladu sa propisom koji donosi ministar odbrane uz saglasnost Vlade.

Uz član 144.

Odredbom ovog člana za razliku od važećeg Zakona, decidno su determinisane obaveze saradnika.

Uz član 145.

Odredbama ovog člana, za razliku od sada važećeg Zakona, propisani su razlozi odnosno slučajevi u kojima ministar odbrane, ili lice koje on ovlasti može da zaključi ugovor o izvođenju nastave sa zaposlenim profesionalnim pripadnikom Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, sa nezaposlenim licem ili sa zaposlenim u drugoj ustanovi, prema zakonskim uslovima.

Predmetno materijalno rešenje bilo je potrebno predvideti kako bi se omogućilo nesmetano izvođenje nastave u skladu sa nastavnim planovima i programima. U suprotnom, u slučajevima kada se nastavni plan i program, ne bi realizovao u predviđenom obimu, učenik, kadet odnosno student ne bi mogao biti ocenjen.

Takođe, predloženim materijalnim rešenjem, dobija se odgovarajući odnosno potpuni pravni osnov za angažovanje, lica koja bi realizovala, predviđen nastavni plan i program.

Uz član 146.

Navedenim odredbama bliže je uređena mogućnost angažovanja profesionalnih pripadnika Vojske Srbije koji su postavljeni ili raspoređeni u vojnoškolskoj ustanovi u vanradno vreme zaključivanjem ugovora o dopunskom radu.

 Takođe, ovim članom propisana je obaveza zaključivanja ugovora o dopunskom radu, kojim se između ostalog predviđa da taj rad može trajati do 1/3 punog radnog vremena, uz obavezno pribavljanje saglasnosti od strane organa poslovođenja vojnoškolske ustanove, a definisano je i da predmetni ugovor zaključuje starešina određen opštim aktom vojnoškolske ustanove.

Navedenim odredbama bliže je uređena mogućnost angažovanja profesionalnih pripadnika Vojske Srbije koji su postavljeni ili raspoređeni u visokoškolskoj ustanovi u vanradno vreme zaključivanjem ugovora o dopunskom radu sa istim poslodavcem, radi izvođenja nastave sa licima iz građanstva koja su stekla status studenta i stranim državljanima i mentorstva i učešća u komisijama pri izradi završnih radova i disertacija u skladu sa ugovorima sklopljenim na komercijalnoj osnovi i organizovanja, izvođenja i učestvovanja u naučnoistraživačkom radu kojim se komercijalizuje rezultat rada, u vezi sa članom 137. stav 1. tačke 3) i 5) i članom 143. stav 1. tačke 3) i 5), što u važećem Zakonu o vojnom obrazovanju nije bilo omogućeno, a za šta postoji realna potreba.

Takođe, ovim članom propisana je obaveza zaključivanja ugovora o dopunskom radu, kojim se između ostalog predviđa da taj rad može trajati do 1/3 punog radnog vremena, uz obavezno pribavljanje saglasnosti od strane organa poslovođenja visokoškolske ustanove.

Naime, Članom 202. stav 1. Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013, 75/2014, 13/2017 - odluka US, 113/2017 i 95/2018 - autentično tumačenje) predviđeno je da “Zaposleni koji radi sa punim radnim vremenom kod poslodavca može da zaključi ugovor o dopunskom radu sa drugim poslodavcem, a najviše do jedne trećine punog radnog vremena.”

Članom 72. stav 13. Zakona o visokom obrazovanju ("Sl. glasnik RS", br. 88/2017, 73/2018, 27/2018 - dr. zakon, 67/2019, 6/2020 - dr. zakoni, 11/2021 - autentično tumačenje, 67/2021 i 67/2021 - dr. zakon) definisano je da “Izuzetno, sa licem izabranim u zvanje nastavnika koje je javni funkcioner ili ima zasnovan radni odnos sa punim radnim vremenom u organu javne vlasti, a kome je u skladu sa propisima o sprečavanju sukoba interesa dopušteno da obavlja nastavnu delatnost i naučnoistraživački rad kao drugi posao, odnosno delatnost, odnosno licem kome je povereno javno ovlašćenje, organ poslovođenja visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana zaključuje ugovor o dopunskom radu najviše do jedne trećine punog radnog vremena, u skladu sa opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.'

Članom 60. stav 1. Zakona o zdravstvenoj zaštiti ("Sl. glasnik RS", br. 25/2019) predviđeno je da “Zdravstveni radnik, zdravstveni saradnik, odnosno drugo lice zaposleno u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi, koji radi puno radno vreme, može da obavlja određene poslove iz svoje struke kod svog poslodavca kod koga je zaposlen sa punim radnim vremenom, odnosno kod drugog poslodavca, van redovnog radnog vremena, zaključivanjem ugovora o dopunskom radu sa svojim poslodavcem, odnosno najviše tri ugovora o dopunskom radu sa drugim poslodavcem, u ukupnom trajanju do jedne trećine punog radnog vremena”. Navedeni član je bliže definisan pravilnikom koji uređuje način, postupak i uslove za obavljanje dopunskog rada zdravstvenih radnika u zdravstvenoj ustanovi ili privatnoj praksi.

Imajući u vidu sve navedeno, iako je Zakonom o radu definisano da se ugovor o dopunskom radu zaključuje kod drugog poslodavca i da se ova vrsta ugovora u Zakonu o visokom obrazovanju vezuje za lica izabrana u zvanje nastavnika koja su javni funkcioneri ili imaju zasnovan radni odnos sa punim radnim vremenom u organu javne vlasti, a s obzirom da je Zakonom o zdravstvenoj zaštiti omogućeno da zdravstveni radnik, zdravstveni saradnik, odnosno drugo lice zaposleno u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi, koji radi puno radno vreme, može da obavlja određene poslove iz svoje struke kod svog poslodavca kod koga je zaposlen sa punim radnim vremenom, ovu mogućnost odnosno izuzetak potrebno je omogućiti i profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije, čija je služba specifična i za šta postoji realna potreba.

Uz član 147.

Navedenim odredbama bliže je uređena mogućnost angažovanja lica koja nisu raspoređeni u ovim ustanovama, a imaju odgovarajuće nastavno, naučno ili saradničko zvanje, kao i kvalifikacije, da izvode nastavu i u vanradno vreme.

Takođe, ovim članom propisana je obaveza zaključivanja ugovora o angažovanju.

Kao izuzetak, propisano je da se u realizaciji karijernih usavršavanja, a mogu angažovati i profesionalni pripadnici Vojske Srbije koji nisu postavljeni u vojnoškolskoj ustanovi i ne poseduju odgovarajuće nastavno ili naučno zvanje.

Uz član 148.

Ovim članom predviđen je i pravni osnov za regulisanje radnog angažovanja lica iz čl. 146. i 147, odnosno nadležnost za donošenje akta, kojim će biti uređeno pitanje dopunskog rada, odnosno angažovanja ovih lica.

Uz član 149.

Odredbom ovog člana regulisan je slučaj sprečavanja sukoba interesa u vezi sa ugovornim angažovanjem nastavnika vojnih visokoškolskih ustanova i Škole nacionalne odbrane na drugoj visokoškolskoj ustanovi van Univerziteta odbrane.

Predloženo materijalno rešenje usklađeno je sa članom 75. Zakona o visokom obrazovanju. Naime, nastavnik i saradnik mogu se radno angažovati na drugoj visokoškolskoj ustanovi samo uz saglasnost stručnog organa Univerziteta odbrane i odobrenje ministra odbrane ili načelnika Generalštaba (saglasno članu 52. Zakona o Vojsci Srbije) i to samo van radnog vremena na Univerzitetu odbrane.

Uz član 150.

Ovim članom taksativno su nabrojani razlozi, odnosno slučajevi kada se nastavnom osoblju iz člana 129. stav 2. ovog zakona, osim istraživačima, izborni period produžava, odnosno kada izborni period miruje.

Takođe, definisano je da se licima iz stava 1. ovog člana izborni period produžava za to vreme, a licima iz stava 2. ovog člana izborni period miruje u slučaju kada se upućuju na period duži od šest meseci.

Takođe, propisano je i da u slučaju produženja, odnosno mirovanja izbornog perioda vojna visokoškolska ustanova, odnosno Škola nacionalne odbrane u obavezi su da obezbede nesmetano odvijanje.

Uz član 151.

Predloženim materijalnim rešenjem predviđene su pravne posledice u slučaju isteka zvanja koje je specifično u odnosu na istek zvanja nastavnika i saradnika u civilnim visokoškolskim ustanovama. Naime, nastavniku, saradniku, odnosno nastavniku veština kome istekne zvanje, a ne bude izabran u više zvanje ili reizabran, prestaje radno angažovanje na Univerzitetu odbrane i u tom slučaju, isti se raspoređuje na drugu dužnost u ustanove ili jedinice Ministarstva odbrane ili Vojske Srbije, u skladu sa propisima kojima se reguliše služba profesionalnih pripadnika Vojske Srbije.

Uz član 152.

Ovim članom predviđena je mogućnost produženja radnog odnosa nastavniku-profesionalnom vojnom licu, koje ispunjava uslove za prestanak profesionalne vojne službe, sa pravom na penziju, u skladu sa propisima kojima se uređuje služba u Vojsci Srbije.

Uz član 153.

Odredbama ovog člana predviđeno je da nastavnik kome je prestala profesionalna vojna služba, sa pravom na penziju u skladu sa zakonom zadržava zvanje koje je imao u trenutku prestanka, a propisana je i mogućnost radnog angažovanja tog lica na svim nivoima studija i usavršavanja, najduže još dve školske godine nakon odlaska u penziju.

Takođe, propisano je da navedeno lice odnosno nastavnik može zadržati preuzete obaveze na master i doktorskim akademskim studijama kao mentor ili član komisija u postupku izrade i odbrane završnih radova odnosno disertacija na tim studijama i kao član komisije za izbor nastavnika.

            Pored navedenog normirano je da odluku o angažovanju nastavnika donosi Senat Univerziteta, kao i da se prava i obaveze nastavnika uređuju ugovorom.

Sve navedeno, propisano je iz razloga što nastavnici-profesionalna vojna lica, zbog specifične službe koju obavljaju, odnosno beneficiranog radnog staža, uglavnom odlaze u penziju sa znatno manje godina u odnosu na nastavnike koji su civilna lica na službi u vojnoškolskim ustanovama i nastavnike koji predaju na civilnim fakultetima. Na ovaj način se obezbeđuje da stručni i iskusni nastavnici mogu ostati u službi najkasnije do navršenih 65 godina.

Uz član 154.

Odredbom ovog člana decidno su normirana materijalna rešenja koja se odnose na izvore finansiranja vojnoškolskih ustanova i odgovornost organa upravljanja za namensko i ekonomično trošenje sredstava dodeljenih iz budžeta. Takođe, ovim članom predviđeno je, za razliku od važećeg zakona da za utrošak novčanih sredstava iz budžeta treba da bude odgovoran organ poslovođenja-načelnik srednje škole koji može često donositi odluke o utrošku sredstava iz budžeta, a ne organ upravljanja-Savet koji se sastaje nekoliko puta godišnje.

            Takođe, predviđeno je da vojnoškolske ustanove sredstvima upravljaju samostalno i da se sredstva za obavljanje delatnosti u toku jedne školske godine obezbeđuju u skladu sa programom rada vojnoškolske ustanove. Istim članom regulisano je da organ poslovođenja vojnoškolske ustanove, odnosno organ rukovođenja obrazovne jedinice, odgovara Ministarstvu odbrane za namensko i ekonomično trošenje sredstava dodeljenih iz budžeta Republike Srbije.

Uz član 155.

Ovim članom taksativno je nabrojano za koje namene se mogu koristiti sredstva koje ostvare vojnoškolska ustanova.

Uz član 156.

Ovim članom je definisano da sredstva koja ostvare vojna visokoškolska ustanova i Škola nacionalne odbrane čine sopstveni prihod, uz izuzetak sredstava koje obezbeđuje osnivač. Vojna visokoškolska ustanova i Škola nacionalne odbrane sopstvenim prihodima raspolažu samostalno u skladu sa zakonom

Uz član 157.

Odredbom ovog člana predviđeno je da vojna visokoškolska ustanova i škola nacionalne odbrane stiču sredstva iz školarine na osnovu odluke o visini školarine za lica iz građanstva i strane državljane, u skladu sa zakonom, a takođe su propisani uslovi i nadležnost za donošenje odluke i merila za utvrđivanje školarine i obračun troškova školovanja.

Uz član 158.

Ovim članom predviđeno je da se evidencije srednjih vojnih škola i vojnih visokoškolkih ustanova vode u skladu sa propisima o srednjem obrazovanju i vaspitanju i visokom obrazovanju, kao i da se na osnovu podataka iz evidencije izdaju javne isprave u skladu sa propisima o srednjem obrazovanju i vaspitanju i visokom obrazovanju.

Takođe, propisano je i da vojnoškolske ustanove vode i evidencije koje proizilaze iz prirode vojne službe i organizacije i rada vojnih ustanova u skladu sa propisima o odbrani i Vojsci Srbije, kao i da su evidencije koje vode navedene vojnoškolske ustanove deo jedinstvenog informacionog sistema vojnoškolske ustanove.

Uz član 159.

Odredbom ovog člana definisano je da se podaci upisani u evidencije iz člana 158. ovog zakona, u skladu sa propisom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti, prikupljaju, obrađuju, koriste i čuvaju za potrebe vojnog obrazovanja i za potrebe Ministarstva odbrane za obavljanje zakonom utvrđenih poslova.

Uz član 160.

Ovim članom predviđena je mogućnost da lice koje je završilo prethodni nivo školovanja ili deo školovanja u inostranstvu, upiše, odnosno nastavi školovanje u vojnoškolskim ustanovama uz uslov da je prethodno izvršeno priznavanje stečenog obrazovanja. Na identičan način, ova mogućnost je predviđena i za lica koja su prethodno završila odgovarajući nivo ili deo karijernog usavršavanja u inostranstvu uz preduslov da je izvršeno priznavanje stečenog obrazovanja, odnosno usavršavanja. Pored navedenog, propisano je da se priznavanje prethodnog nivoa školovanja odnosno usavršavanja, koja su predmet regulisanja ovog člana, dokazuje aktom nadležnog ministarstva.

Takođe, normiran je i rok za dostavljanje akta o priznavanju stečenog obrazovanja, u slučajevima kada je raspisan konkurs za prijem na školovanje odnosno usavršavanje (poslednji dan određen konkursom).

Ovim članom uređeno je i pitanje pravnog osnova, odnosno nadležnosti za donošenje akta koji će biti uređen postupak vrednovanja i priznavanja stranih javnih isprava radi nastavka školovanja.

Uz član 161.

Materijalnim rešenjem iz ovog člana predviđena je supsidijerna primena odredaba zakona kojima se uređuje oblast visokog obrazovanja i nacionalni okvir kvalifikacija u Republici Srbiji prilikom priznavanja strane visokoškolske isprave radi zapošljavanja.

Uz član 162.

Navedenim članom uređen je postupak pripremanja, odobravanja i izdavanja nastavno - obrazovne literature za potrebe srednjeg vojnog obrazovanja i vaspitanja koja je u upotrebi na vojnoškolskim ustanovama. Takođe, regulisano je i da se nastavno-obrazovna literatura za potrebe srednjeg vojnog obrazovanja i vaspitanja štampa u skladu sa propisima o izdavačkoj delatnosti u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Uz član 163.

            Ovim članom uređen je postupak pripremanja, odobravanja i izdavanja nastavno - obrazovne literature za potrebe visokog vojnog obrazovanja i naučnoistraživačkog rada od značaja za odbranu, kao i standardi kvaliteta i postupci za praćenje i vrednovanje nastavno-obrazovne literature.

Uz član 164.

            Ovim članom predviđeno je da se izrada nastavno-obrazovne i vojno-naučne literature planira u skladu sa propisima kojima se uređuje izdavačka delatnost u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.

Uz član 165.

Ovim članom, uređena je nadležnost za vršenje upravnog, inspekcijskog i stručno pedagoškog nadzora nad radom vojnoškolskih ustanova (st. 1, 2. i 3). Za razliku od važećeg zakonskog rešenja, odredbom ovog člana predviđeno je da inspekcijski nadzor nad radom vojnoškolskih ustanova vrši Inspektorat odbrane.

Stavom 4. za razliku od važećeg materijalnog rešenja predviđa se ocenjivanje efikasnosti, te je u skladu sa tim predmetnim stavom propisano da vojnoškolske ustanove sprovode postupak ocenjivanja efikasnosti (samoevaluacije) kvaliteta programa, nastave i uslova rada na kraju svake studijske, odnosno školske godine, u skladu sa statutom ustanove.

Stavom 5. propisano je da u postupku ocenjivanja efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada vrši se anketiranje kadeta, studenata, polaznika, slušaoca i učenika na svim nivoima, najmanje jednom godišnje o programima, nastavi, uslovima i radu nastavnog osoblja koje je anonimno.

Stavom 6. je propisano da je učešće kadeta, studenata, polaznika, slušaoca i učenika u anketiranju iz stava 5. ovog člana obavezno.

Stavom 7. je propisano da se rezultati anketiranja dostavljaju nadležnom rukovodiocu vojnoškolske ustanove.

Član 166.

Stavom 1. ovog člana propisano je da izveštaje o ocenjivanju efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada, koje priprema vojnoškolska ustanova iz člana 165. stav 4. ovog zakona, usvaja organ upravljanja vojnoškolske ustanove.

Stavom 2. ovog člana propisano je da izveštaj iz stava 1. ovog člana, vojnoškolska ustanova dostavlja ministru odbrane.

Stavom 3. ovog člana dat je pravni osnov za uređivanje načina i kriterijuma za ocenjivanje efikasnosti kvaliteta programa, nastave i uslova rada za programe, nastavne opreme, kvalifikacija nastavnog osoblja, načina obavljanja nastave, upisa na školovanje i studije, procenta prolaznosti na ispitima, procenta diplomiranih lica i sadržaja ankete.

Uz član 167.

Ovim članom normirani su uslovi za okončanje započetih postupaka vrednovanja i priznavanja javnih isprava.

Uz član 168.

Predloženim materijalnim rešenjem predviđen je prestanak važenja odredbe člana 74. stav 1. Zakona o Vojsci Srbije (“Službeni glasnik RS”, br. 116/07, 88/09, 101/10 - dr. zakon, 10/15, 88/15 - US i 36/18, 94/19 i 74/21 US), nakon donošenja podzakonskog akta kojim će biti uređeno upućivanje na školovanje i usavršavanje profesionalnih pripadnika Vojske Srbije, po različitim osnovima, predviđenim čl. 36. st. 4, 44. st. 3. i 86. ovog zakona.

Takođe predviđeno je da stupanjem na snagu ovog zakona, prestaje da važi odredba člana 80. stav 5. Zakona o VS, u delu koji se odnosi na zaključivanje ugovora o školovanju, specijalizaciji, odnosno usavršavanju, iz razloga što je odredbom člana 18. stav 3. u ovom delu definisano da će ugovor zaključiti ministar odrane ili lice koje on ovlasti.

Uz član 169.

Predloženim materijalnim rešenjem utvrđena je obaveza vojnoškolskih i vojnih naučnoistraživačkih ustanova da, u propisanom roku, usklade organizaciju i rad sa odredbama ovog zakona odnosno sa propisima o naučnoistraživačkoj delatnosti.

Uz član 170.

Ovim članom determinisan je rok za donošenje podzakonskih akata na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona, kao i nastavak primene podzakonskih akata donetih u skladu sa Zakonom o vojnim školama i vojnim naučnoistraživačkim ustanovama, ukoliko nisu u suprotnosti sa ovim Zakonom.

Uz član 171.

Navedenim članom predviđen je prestanak važenja Zakon o vojnom obrazovanju (“Službeni glasnik RS”, broj 36/18).

Uz član 172.

Ovom odredbom propisano je vreme stupanja na snagu predmetnog propisa, odnosno predviđeno je da isti stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku RS”.

Izvor: Vebsajt Ministarstvo odbrane, 06.06.2023.
Naslov: Redakcija