NACRT ZAKONA O IZMENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA - Tekst propisa

Član 1.

U Zakonu o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 24/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 135/04, 62/06, 65/06-ispravka, 31/09, 44/09, 18/10, 50/11, 91/11-US, 93/12, 114/12-US, 47/13, 48/13-ispravka, 108/13, 57/14, 68/14-dr. zakon, 112/15, 113/17 i 95/18), u članu 9. stav 1. tačka 9) menja se i glasi:

"9) pomoći koju u slučaju smrti zaposlenog ili penzionisanog zaposlenog, poslodavac isplaćuje članu njegove porodice - do 68.488 dinara;".

U tački 12) broj: "11.741" zamenjuje se brojem: "30.000".

Tačka 14) menja se i glasi:

"14) naknada i nagrada za rad osuđenih lica i maloletnih učinilaca krivičnih dela, saglasno zakonu kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija;".

Član 2.

Posle člana 9. dodaje se novi član 9b, koji glasi:

"Član 9b

Izuzima se od oporezivanja dohodak nerezidentnog obveznika koji na teritoriji Republike provede najviše do 90 dana u periodu od 12 meseci koji počinje ili se završava u odnosnoj poreskoj godini, ukoliko je takav dohodak ostvaren od nerezidentnog nalogodavca koji ne obavlja delatnost, odnosno aktivnosti na teritoriji Republike.

Izuzimanje iz stava 1. ovog člana primenjuje se i na dohodak koji nerezidentni obveznik iz stava 1. ovog člana ostvari od nerezidentnog nalogodavca koji obavlja poslovnu delatnost na teritoriji Republike, pod uslovom da sama usluga pružena nerezidentnom nalogodavcu ne služi njegovoj delatnosti, odnosno aktivnosti koju obavlja na teritoriji Republike."

Član 3.

Član 12a menja se i glasi:

"Dinarski iznosi iz člana 9. stav 1. tač. 9), 12), 13), 29) i 30), člana 15a st. 2, 4. i 5, člana 18. stav 1. tač. 1), 2), 5), 7), 8), 9) i 9a), člana 21a stav 2, člana 83. stav 4. tačka 1) i člana 85. stav 1. tačka 11) ovog zakona usklađuju se godišnjim indeksom potrošačkih cena u kalendarskoj godini koja prethodi godini u kojoj se usklađivanje vrši, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

Dinarski iznosi mesečnih zarada iz člana 15v st. 5. i 6. ovog zakona predstavljaju iznos dve, odnosno tri prosečne mesečne zarade u Republici isplaćene, odnosno ostvarene u periodu za prethodnih 12 meseci počev od meseca septembra u tekućoj godini, za koji period su objavljeni podaci republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

Usklađene dinarske iznose iz stava 1. ovog člana objavljuje Vlada.

Dinarske iznose iz stava 2. ovog člana objavljuje Vlada.

Iznosi iz st. 1. i 2. ovog člana objavljuju se svake godine, a primenjuju se od prvog dana narednog meseca po objavljivanju tih iznosa."

Član 4.

U članu 15a st. 2, 4. i 5. broj: "15.300" zamenjuje se brojem: "16.300".

Član 5.

Posle člana 15b dodaje se novi član 15v, koji glasi:

"Član 15v

Osnovicu poreza na zarade za novonastanjenog obveznika, za zaradu koju ostvaruje po osnovu radnog odnosa na neodređeno vreme sa kvalifikovanim poslodavcem, pri čemu zasniva radni odnos na radnom mestu za koje postoji potreba da lice ima posebno stručno obrazovanje i za kojim postoji potreba koja se ne može lako zadovoljiti na domaćem tržištu rada, čini osnovica iz člana 15a stav 2. ovog zakona umanjena za 70%.

Kvalifikovani poslodavac iz stava 1. ovog člana je poslodavac koji je rezident Republike i koji se, u smislu odredaba zakona kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica, ne može smatrati povezanim licem sa poslodavcem kod koga je novonastanjeni obveznik prethodno bio zaposlen.

Izuzetno od stava 2. ovog člana, kvalifikovanim poslodavcem će se smatrati bilo koji poslodavac rezident Republike, koji zasnuje radni odnos sa novonastanjenim obveznikom koji je u periodu od 25 godina koji prethodi godini u kojoj zasniva radni odnos iz stava 1. ovog člana, barem tri godine ispunjavao uslove iz člana 7. stav 2. tačka 1) ovog zakona da se smatra rezidentom Republike.

Novonastanjenim obveznikom iz stava 1. ovog člana smatraće se obveznik koji:

1) u periodu od 24 meseca koji prethode danu zaključenja ugovora o radu sa kvalifikovanim poslodavcem, nije pretežno boravio na teritoriji Republike;

2) je u momentu zaključenja ugovora o radu sa kvalifikovanim poslodavcem mlađi od 40 godina života, a koji je u periodu od 12 meseci koji prethode zaključenju ugovora o radu sa kvalifikovanim poslodavcem pretežno boravio van teritorije Republike radi daljeg školovanja, odnosno stručnog usavršavanja.

Novonastanjeni obveznik iz stava 4. tačka 1) ovog člana, može da koristi umanjenje osnovice ukoliko ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana i ukoliko je mesečna zarada koju novonastanjeni obveznik ostvaruje veća od 145.104 dinara.

Novonastanjeni obveznik iz stava 4. tačka 2) ovog člana, može da koristi umanjenje osnovice ukoliko ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana i ukoliko je mesečna zarada koju novonastanjeni obveznik ostvaruje veća od 217.656 dinara.

Pravo na umanjenje osnovice iz stava 1. ovog člana ima samo onaj novonastanjeni obveznik koji se istovremeno sa zasnivanjem radnog odnosa ili u razumnom roku po zasnivanju radnog odnosa, nastanjuje na teritoriji Republike i koji ispunjava uslov da se smatra njenim poreskim rezidentom po osnovu centra poslovnih i životnih interesa na teritoriji Republike, kao i njenim poreskim rezidentom za potrebe primene ugovora o izbegavanju dvostrukog oporezivanja koje Republika primenjuje sa drugim državama.

Pravo na umanjenje osnovice iz stava 1. ovog člana može da se ostvari za period od pet godina od dana zaključenja ugovora o radu, ukoliko su ispunjeni uslovi iz st. 5, 6, i 7. ovog člana koji se odnose na radno mesto, odnosno na novonastanjenog obveznika tokom tog perioda, nezavisno od promene poslodavaca.

Pravo iz stava 1. ovog člana novonastanjeni obveznik ostvaruje počevši od prve zarade isplaćene za mesec u kome su od nadležnog organa pribavljeni dokazi o ispunjenosti uslova predviđenih ovim članom.

Iznos umanjenja u visini od 70% za potrebe utvrđivanja osnovice na koju se plaća porez na zaradu iz stava 1. ovog člana, predstavlja deo zarade koju novonastanjeni obveznik ostvari od kvalifikovanog poslodavca a na koji se ne plaća porez na zarade na način uređen ovim članom.

Ministar nadležan za poslove finansija bliže uređuje način ostvarivanja prava iz ovog člana."

Član 6.

U članu 18. stav 1. tačka 1) posle reči: "naknade" dodaje se reč: "dokumentovanih".

Posle tačke 9) dodaje se nova tačka 9a), koja glasi:

"9a) pomoći u slučaju smrti člana porodice zaposlenog - do 68.488 dinara;".

Član 7.

U članu 18a stav 1. reči: "Izuzetno od člana 14. ovog zakona ne plaća se porez na zarade na izdatke poslodavca u cilju stvaranja i održavanja uslova za rekreaciju zaposlenih na radnom mestu (izdaci za izgradnju i/ili nabavku opreme za rekreaciju na radnom mestu)," zamenjuju se rečima: "Izuzetno od člana 14. ovog zakona, ne plaća se porez na zarade na primanja zaposlenog po osnovu pogodnosti za čije pružanje, u cilju stvaranja uslova za rekreaciju zaposlenih na radnom mestu, poslodavac ima izdatke za izgradnju prostorija i/ili nabavku opreme za rekreaciju, po osnovu".

Član 8.

Posle člana 21đ dodaju se čl. 21e i 21ž, koji glase:

"Član 21e

Poslodavac - novoosnovano privredno društvo koje obavlja inovacionu delatnost u smislu zakona kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica, koje je upisano u registar nadležnog organa, može da ostvari pravo na oslobođenje od plaćanja obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade osnivača koji su zaposleni u tom novoosnovanom privrednom društvu.

Pravo na poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana, poslodavac može da ostvari za zarade osnivača isplaćene u periodu od 36 meseci od dana kada je osnovano privredno društvo.

Poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana može da se ostvari za svakog osnivača po osnovu njegove mesečne zarade, i to zarade čiji iznos nije viši od 150.000 dinara mesečno, a ukoliko je viši onda po osnovu dela zarade u visini najviše do 150.000 dinara.

Pravo na poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana poslodavac ostvaruje pod sledećim uslovima:

1) da je fizičko lice - osnivač, odnosno svaki od osnivača ako ih je više, zasnovao radni odnos sa novoosnovanim privrednim društvom, zaključio ugovor o radu u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi i da je prijavljen na obavezno socijalno osiguranje u Centralni registar obaveznog socijalnog osiguranja;

2) da u periodu za koji ostvaruje pravo na oslobođenje osnivač ima najmanje 5% akcija ili udela u novoosnovanom privrednom društvu.

Pravo na poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana može da ostvari poslodavac - privredno društvo koje nije povezano ni sa jednim pravnim licem u smislu zakona kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica i koje ne ostvaruje više od 30% svog ukupnog prihoda od drugih lica koja se smatraju povezanim sa bilo kojim osnivačem poslodavca - privrednog društva.

Poresko oslobođenje iz ovog člana može da ostvari poslodavac koji je osnovan zaključno sa 31. decembrom 2020. godine.

Po osnovu zarade lica iz stava 4. ovog člana za koja je jedan novoosnovani poslodavac ostvario poresko oslobođenje iz ovog člana, drugi novoosnovani poslodavac ne može za ta lica da ostvari oslobođenje iz ovoga člana.

Poslodavac koji koristi poresko oslobođenje iz ovog člana, osim kada koristi oslobođenje u skladu sa odredbom zakona kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje koja se odnosi na istu vrstu oslobođenja, po osnovu zasnivanja radnog odnosa sa tim licem nema pravo da za to lice ostvari druge olakšice, uključujući i korišćenje subvencija za zapošljavanje i samozapošljavanje.

Član 21ž

Poslodavac koji zasnuje radni odnos sa licem koje se u skladu sa odredbama ovog člana može smatrati kvalifikovanim novozaposlenim (u daljem tekstu: kvalifikovano novozaposleno lice), oslobađa se obaveze plaćanja obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade novozaposlenog lica, za zaradu isplaćenu zaključno sa 31. decembrom 2022. godine.

Poslodavac iz stava 1. ovog člana je svaki poslodavac, pravno ili fizičko lice, koji u bilo kom trenutku u periodu od 1. januara 2020. godine do 31. decembra 2022. godine sa kvalifikovanim novozaposlenim licem zaključi ugovor o radu u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi i koji je kvalifikovano novozaposleno lice prijavio na obavezno socijalno osiguranje u Centralni registar obaveznog socijalnog osiguranja.

Kvalifikovanim novozaposlenim licem iz stava 1. ovog člana smatra se lice koje u periodu od 1. januara do 31. decembra 2019. godine nije imalo status osiguranika zaposlenog u smislu zakona, a koje je status osiguranika zaposlenog steklo u periodu od 1. januara do 30. aprila 2020. godine zasnivanjem radnog odnosa kod poslodavca iz stava 1. ovog člana ili kod drugog poslodavca.

Izuzetno od stava 3. ovog člana, kvalifikovanim novozaposlenim licem iz stava 1. ovog člana smatra se i lice koje u periodu od 1. januara 2019. godine do 30. aprila 2020. godine nije imalo status osiguranika zaposlenog, odnosno osiguranika preduzetnika u smislu zakona, a koje je status osiguranika zaposlenog steklo u periodu od 1. maja do 31. decembra 2020. godine zasnivanjem radnog odnosa kod poslodavca iz stava 1. ovog člana ili kod drugog poslodavca.

Poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana može da ostvari poslodavac ako se zasnivanjem radnog odnosa sa kvalifikovanim novozaposlenim licem poveća broj zaposlenih kod poslodavca u odnosu na broj zaposlenih na dan 31. decembra 2019. godine.

Poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana može da koristi i poslodavac koji započne obavljanje delatnosti posle 31. decembra 2019. godine.

Ako u toku korišćenja poreskog oslobođenja za kvalifikovano novozaposleno lice poslodavac smanji broj zaposlenih u odnosu na dan 31. decembar 2019. godine uvećan za broj kvalifikovanih novozaposlenih lica, gubi pravo da koristi poresko oslobođenje za onaj broj kvalifikovanih novozaposlenih lica za koliko je smanjen broj zaposlenih u odnosu na dan 31. decembar 2019. godine uvećan za broj kvalifikovanih novozaposlenih lica, pri čemu, u slučaju kada je poresko oslobođenje ostvareno za više kvalifikovanih novozaposlenih lica, prvo gubi oslobođenje za ono kvalifikovano novozaposleno lice sa kojim je ranije zasnovao radni odnos.

Izuzetno od stava 7. ovog člana, ako u toku korišćenja poreskog oslobođenja za kvalifikovano novozaposleno lice poslodavac iz stava 6. ovog člana smanji broj zaposlenih u odnosu na dan 31. decembar godine u kojoj je započeo obavljanje delatnosti, gubi pravo da koristi poresko oslobođenje za onaj broj kvalifikovanih novozaposlenih lica za koliko je smanjen broj zaposlenih u odnosu na dan 31. decembar godine u kojoj je započeo obavljanje delatnosti.

Poslodavac se oslobađa obaveze plaćanja obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade iz stava 1. ovog člana, na sledeći način:

1) 70% poreza - za zarade isplaćene u periodu od 1. januara do 31. decembra 2020. godine;

2) 65% poreza - za zarade isplaćene u periodu od 1. januara do 31. decembra 2021. godine;

3) 60% poreza - za zarade isplaćene u periodu od 1. januara do 31. decembra 2022. godine.

Poslodavac koji za određeno lice koristi bilo koju vrstu podsticaja koji su uređeni odgovarajućim zakonom, osim kada koristi oslobođenje u skladu sa odredbom zakona kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje koja se odnosi na istu vrstu olakšice, po osnovu zasnivanja radnog odnosa sa tim licem nema pravo da za to lice ostvari poresko oslobođenje iz ovog člana.

Oslobođenje iz ovog člana ne mogu ostvariti državni organi i organizacije, javne agencije, javna preduzeća, javne službe i drugi direktni ili indirektni budžetski korisnici, odnosno korisnici javnih sredstava."

Član 9.

Posle člana 37b dodaje se člana 37v, koji glasi:

"Član 37v

U oporezivi prihod od samostalne delatnosti ne uračunava se prihod koji se oporezuje saglasno članu 85. stav 1. tačka 17) ovog zakona, a koji ostvari obveznik poreza na stvarni prihod od samostalne delatnosti."

Član 10.

U članu 40. stav 1. reči: "koji s obzirom na okolnosti nije u stanju da vodi poslovne knjige, osim poslovne knjige o ostvarenom prometu, ili kome njihovo vođenje otežava obavljanje delatnosti," brišu se.

Posle stava 4. dodaje se novi stav 5. koji glasi:

"U ukupni promet obveznika u smislu stava 2. tačke 4) ovog člana ne uračunava se prihod koji se oporezuje saglasno članu 85. stav 1. tačka 17) ovog zakona."

Dosadašnji stav 5. postaje stav 6.

Član 11.

Član 41. menja se i glasi:

"Član 41.

Ako su ispunjeni uslovi iz člana 40. ovog zakona, preduzetnici paušalci se, radi utvrđivanja visine paušalnog prihoda kao osnovice poreza na prihode od samostalne delatnosti, razvrstavaju u grupe i to tako da jednu grupu čine svi preduzetnici paušalci koji obavljaju istu pretežnu delatnost.

Pretežna delatnost iz stava 1. ovog člana je delatnost koja je kao takva registrovana u registru privrednih subjekata, odnosno delatnost od čijeg obavljanja je u poreskom periodu preduzetnik paušalac ostvario viši iznos prihoda u odnosu na onu koju je registrovao kao pretežnu delatnost.

Polazna osnovica za utvrđivanje visine paušalnog prihoda po grupama određuje se u odnosu na prosečnu mesečnu zaradu po zaposlenom ostvarenu u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini, prema objavljenim podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike za poslednjih 12 meseci (u daljem tekstu: prosečna mesečna zarada), koja se pomnoži sa brojem zaposlenih u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini i sa koeficijentom delatnosti, a zatim podeli sa brojem stanovnika u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini.

Polazna osnovica iz stava 3. ovog člana umanjuje se, odnosno povećava primenom sledećih elemenata:

1) mesto na kome je preduzetnik paušalac registrovan;

2) tržišni uslovi u kojima se delatnost obavlja;

3) starost obveznika i njegova radna sposobnost;

4) ostale okolnosti koje utiču na ostvarivanje dobiti.

Vlada uređuje bliže uslove, kriterijume i elemente za paušalno oporezivanje."

Član 12.

Član 42. menja se i glasi:

"Član 42.

Zahtev za paušalno oporezivanje može se podneti nadležnom poreskom organu do 31. oktobra tekuće godine za narednu godinu, odnosno u roku od 15 dana od dana prijema akta nadležnog poreskog organa kojim se potvrđuje brisanje iz evidencije za porez na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost, u elektronskom obliku preko portala Poreske uprave.

Lice koje započne obavljanje delatnosti, zahtev za paušalno oporezivanje može da isključivo podnese u momentu registracije nadležnoj organizaciji koja vodi registar privrednih subjekata, koja će taj zahtev proslediti Poreskoj upravi.

Izuzetno od stava 2. ovog člana, lica koja se ne registruju kod organizacije koja vodi registar privrednih subjekata, zahtev za paušalno oporezivanje podnose Poreskoj upravi u roku od pet dana od dana registracije, u elektronskom obliku preko portala Poreske uprave.

Obveznik poreza na prihode od samostalne delatnosti kome je utvrđeno pravo na paušalno oporezivanje, ovaj način oporezivanja koristi dok se ne utvrdi da su prestali razlozi za paušalno oporezivanje, odnosno da izmenjeni uslovi isključuju pravo na paušalno oporezivanje.

U slučaju iz stava 4. ovog člana, nadležni poreski organ će rešenjem naložiti obvezniku iz stava 4. ovog člana vođenje poslovnih knjiga od polovine tekuće godine ili od početka naredne godine.

Preduzetnik paušalac kome prestaje pravo na paušalno oporezivanje po osnovu iz člana 40. stav 2. tačka 5) ovog zakona, dužan je da vodi poslovne knjige najkasnije od dana kada postane obveznik poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost, bez utvrđivanja obaveze vođenja poslovnih knjiga rešenjem nadležnog poreskog organa."

Član 13.

U članu 74. stav 8. menja se i glasi:

"Izuzetno od st. 5, 6. i 7. ovog člana, ukoliko je obveznik stekao hartije od vrednosti koje su bile predmet oporezivanja u skladu sa članom 14. ovog zakona, odnosno oslobođene od oporezivanja u smislu člana 18. stav 1. tačka 11) i stav 2. ovog zakona, nabavnu cenu čini zbir iznosa dokumentovane povlašćene cene po kojoj je obveznik stekao takve akcije i osnovice na koju je plaćen porez na zaradu u smislu člana 14. ovog zakona umanjene za pripadajuće obaveze iz zarade, odnosno kod samooporezivanja zbir iznosa dokumentovane povlašćene cene po kojoj je obveznik stekao takve akcije i osnovice na koju je plaćen porez na zaradu u smislu člana 14. ovog zakona."

Posle stava 8. dodaje se novi stav 9, koji glasi:

"Izuzetno od stava 8. ovog člana, u slučaju prenosa uz naknadu akcija ili udela nerezidentnih privrednih društava, odnosno hartija od vrednosti čiji izdavalac nije poreski rezident Republike, ukoliko rezidentni obveznik u vreme sticanja tih akcija, udela odnosno hartija od vrednosti, kao i najmanje 6 meseci po njihovom sticanju nije bio rezident Republike, nabavnom cenom smatra se njihova tržišna vrednost na dan kada je postao poreski rezident Republike."

Dosadašnji stav 9. postaje stav 10.

U dosadašnjem stavu 10. koji postaje stav 11. reči: "stava 9." zamenjuju se rečima: "stava 10."

Dosadašnji stav 11. postaje stav 12.

Član 14.

U članu 75. stav 5. menja se i glasi:

"Nabavna cena hartija od vrednosti koje zaposleni dobije bez naknade od poslodavca ili od s poslodavcem povezanog lica u smislu člana 18. stav 1. tačka 11) i stav 2. ovog zakona, je nula dinara, osim u slučaju iz člana 74. stav 8. ovog zakona."

Član 15.

U članu 85. stav 1. tačka 16) tačka na kraju zamenjuje se tačkom i zapetom i dodaje se tačka 17), koja glasi:

"17) naknada isplaćena preduzetniku ili preduzetniku paušalcu koji obavlja aktivnosti uz naknadu za istog nalogodavca ili za lice koje se u smislu zakona kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica smatra povezanim licem s nalogodavcem (u daljem tekstu: povezano lice s nalogodavcem), i koji dodatno ispunjava najmanje pet od navedenih devet kriterijuma, ili je prema okolnostima slučaja prilikom otpočinjanja poslovne saradnje moglo da se zaključi da će ispuniti najmanje pet od devet navedenih kriterijuma koji su naknadno i ispunjeni:

(1) nalogodavac ili povezano lice s nalogodavcem određuje radno vreme preduzetniku ili preduzetniku paušalcu ili su odmor i odsustva preduzetnika ili preduzetnika paušalca zavisni od odluke nalogodavca ili povezanog lica s nalogodavcem i naknada preduzetniku ili preduzetniku paušalcu se ne umanjuje srazmerno vremenu provedenom na odmoru;

(2) preduzetnik ili preduzetnik paušalac uobičajeno koristi prostorije koje obezbedi ili obavlja poslove u mestu koje odredi nalogodavac ili povezano lice s nalogodavcem za potrebe obavljanja poslova koji su mu povereni, ili nalogodavac ili povezano lice s nalogodavcem obezbeđuje sopstveni materijal, alat, opremu ili druga materijalna ili nematerijalna sredstva potrebna za rad preduzetnika ili preduzetnika paušalca ili finansira njihovu nabavku;

(3) nalogodavac ili povezano lice s nalogodavcem vrši ili organizuje stručno osposobljavanje ili usavršavanje, ili uobičajeno rukovodi procesom rada preduzetnika ili preduzetnika paušalca;

(4) nalogodavac je angažovao preduzetnika ili preduzetnika paušalca nakon oglašavanja u sredstvima informisanja potrebe za angažovanjem fizičkih lica ili angažujući treće lice koje se uobičajeno bavi pronalaženjem lica podobnih za radno angažovanje, a čija je usluga rezultirala angažovanjem tog preduzetnika ili preduzetnika paušalca;

(5) preduzetnik ili preduzetnik paušalac obavlja posao učestalim zajedničkim radom sa drugim preduzetnicima, odnosno preduzetnicima paušalcima, angažovanim od strane istog nalogodavca ili povezanog lica s nalogodavcem ili sa njihovim zaposlenima;

(6) najmanje 70% od ukupno ostvarenih prihoda preduzetnika ili preduzetnika paušalca u periodu od 12 meseci koji počinje ili se završava u odnosnoj poreskoj godini je ostvareno od jednog nalogodavca ili od povezanog lica s nalogodavcem;

(7) preduzetnik ili preduzetnik paušalac obavlja poslove iz delatnosti nalogodavca ili povezanog lica s nalogodavcem, a za tako obavljene poslove njegov ugovor o angažovanju ne sadrži klauzulu po kojoj preduzetnik ili preduzetnik paušalac snosi uobičajeni poslovni rizik za posao isporučen klijentu nalogodavca ili povezanog lica s nalogodavcem, ukoliko takav klijent postoji;

(8) ugovor o angažovanju preduzetnika ili preduzetnika paušalca sadrži delimičnu ili potpunu zabranu preduzetniku ili preduzetniku paušalcu da pruža usluge po osnovu ugovora sa drugim nalogodavcima;

(9) preduzetnik ili preduzetnik paušalac obavlja aktivnosti uz naknadu za istog nalogodavca ili za povezano lice s nalogodavcem, neprekidno ili sa prekidima 130 ili više radnih dana u periodu od 12 meseci koji počinje ili se završava u odnosnoj poreskoj godini."

Posle stava 4. dodaje se novi stav 5, koji glasi:

"Izuzetno od stava 3. ovog člana, oporezivi prihod iz stava 1. tačka 17) ovog člana, koji ostvari preduzetnik ili preduzetnik paušalac, čini bruto prihod obveznika poreza."

Dosadašnji stav 5. postaje stav 6.

U dosadašnjem stavu 6. koji postaje stav 7. reči: "tačke 5) stav 5." zamenjuju se rečima: "tačke 5) stav 6.".

Dosadašnji st. 7, 8, 9, 10, 11, 12. i 13. postaju st. 8, 9, 10, 11, 12, 13. i 14.

Posle dosadašnjeg stava 13. koji je postao stav 14. dodaju se novi st. 15, 16, 17. i 18. koji glase:

"Nalogodavcem u smislu stava 1. tačka 17) ovog člana smatraće se domaće, odnosno strano pravno lice, preduzetnik ili preduzetnik paušalac koje je direktno ili indirektno angažovalo preduzetnika ili preduzetnika paušalca za obavljanje poslova.

Nalogodavcem u smislu stava 1. tačka 17) ovog člana neće se smatrati domaće ili strano pravno lice, preduzetnik ili preduzetnik paušalac koje je direktni isplatilac naknade preduzetniku ili preduzetniku paušalcu, a koje takvu naknadu isplaćuje u vezi sa izvršavanjem poslova zastupanja ili posredovanja za račun drugog lica i za takav posao ne naplaćuje od tog drugog lica ili od preduzetnika ili preduzetnika paušalca ništa osim uobičajene zastupničke ili posredničke provizije.

U slučaju iz stava 16. ovog člana, nalogodavcem i isplatiocem naknade će se smatrati lice za čiji račun se vrši isplata naknade preduzetniku ili preduzetniku paušalcu.

Izuzetno od odredaba stava 1. tačka 17) ovog člana, naknada koju ostvari preduzetnik ili preduzetnik paušalac koji prema zakonu koji uređuje relevantnu delatnost koju on obavlja ne može da bude u radnom odnosu kod nalogodavca, neće se smatrati drugim prihodom u smislu ovog člana."

Član 16.

U članu 94. stav 2. menja se i glasi:

"Obveznik poreza na prihode od samostalne delatnosti koji u toku godine započne obavljanje samostalne delatnosti, opredeljuje se za paušalno oporezivanje podnošenjem, nadležnoj organizaciji koja vodi registar privrednih subjekata, prijave za registraciju koja se smatra i podnetom poreskom prijavom za paušalno oporezivanje."

Posle stava 2. dodaje se novi stav 3, koji glasi:

"Izuzetno od stava 1. ovog člana, lice koje u toku godine započne obavljanje delatnosti a koje se ne registruje kod organizacije koja vodi registar privrednih subjekata, podnosi poresku prijavu u roku od 15 dana od dana registracije."

Dosadašnji st. 3. i 4. postaju st. 4. i 5.

U dosadašnjem stavu 5. koji postaje stav 6, reči: "iz stava 3." zamenjuju se rečima: "iz stava 4.".

U dosadašnjem stavu 6. koji postaje stav 7, reči: "st. 1. i 2. ovog zakona" zamenjuju se rečima: "st. 1. do 3. ovog zakona".

Dosadašnji stav 7. postaje stav 8.

PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 17.

Dinarski iznosi mesečnih zarada iz člana 5. st. 5. i 6. ovog zakona predstavljaju iznos u visini dve, odnosno tri prosečne mesečne zarade u Republici isplaćene, odnosno ostvarene u periodu za prethodnih 12 meseci počev od meseca jula 2019. godine, za koji period su objavljeni podaci republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

Iznosi iz stava 1. ovog člana primenjuju se do prvog dana narednog meseca po objavljivanju dinarskih iznosa saglasno članu 3. st. 2. i 4. ovog zakona.

Član 18.

Prvo usklađivanje neoporezivog iznosa zarade od 16.300 dinara godišnjim indeksom potrošačkih cena vrši se počev u 2021. godini.

Član 19.

Odredbe čl. 10, 11, 12. i 16. ovog zakona (za paušalno oporezivanje) primenjivaće se za utvrđivanje poreza na paušalno utvrđeni prihod počev za 2020. godinu.

Član 20.

Prihod isplaćen preduzetniku ili preduzetniku paušalcu u smislu člana 31. Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 24/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 135/04, 62/06, 65/06-ispravka, 31/09, 44/09, 18/10, 50/11, 91/11-US, 93/12, 114/12-US, 47/13, 48/13-ispravka, 108/13, 57/14, 68/14-dr. zakon, 112/15, 113/17 i 95/18 - u daljem tekstu: Zakon), zaključno sa 31. decembrom 2019. godine, smatraće se prihodom od samostalne delatnosti bez obzira na prirodu njegovog odnosa sa nalogodavcem u smislu odredbi člana 85. Zakona, odnosno člana 9. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji ("Službeni glasnik RS", br. 80/02, 84/02-ispravka, 23/03-ispravka, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05-dr. zakon, 62/06-dr. zakon, 61/07, 20/09, 72/09-dr. zakon, 53/10, 101/11, 2/12-ispravka, 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 91/15-autentično tumačenje, 112/15, 15/16, 108/16, 30/18 i 95/18).

Član 21.

Odredbe ovog zakona primenjivaće se od 1. januara 2020. godine, osim odredaba člana 5. i člana 8. u delu koji se odnosi na oslobođenje od plaćanja poreza po osnovu zarade kod poslodavca koji obavlja inovacionu delatnost, koje će se primenjivati od 1. marta 2020. godine.

Član 22.

Propisi za izvršavanje ovog zakona doneće se u roku od 120 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 23.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

IZ OBRAZLOŽENJA

I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA

Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 97. tač. 6. i 15. Ustava Republike Srbije, kojim je propisano da Republika Srbija uređuje i obezbeđuje, pored ostalog, poreski sistem i finansiranje ostvarivanja prava i dužnosti Republike Srbije, utvrđenih Ustavom i zakonom.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA

• Problemi koje zakon treba da reši, odnosno ciljevi koji se zakonom postižu

U okviru aktivnosti na sprovođenju mera ekonomske reforme, u skladu sa ekonomskom i socijalnom politikom Vlade, predlaže se, između ostalih, i donošenje Predloga zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dohodak građana.

Razlozi za donošenje ovog zakona sadržani su u potrebi da se, u cilju obezbeđivanja uslova za sprovođenje sveobuhvatne reforme poslovnog okruženja i suzbijanja "sive ekonomije", stvore uslovi za efikasnije suzbijanje nelegalnog rada fizičkih lica, priliv investicija, zapošljavanje i privredni rast i omogućavanje povoljnijih uslova privređivanja rasterećenjem privrednih subjekata. S tim u vezi, predloženo je dalje fiskalno rasterećenje prihoda po osnovu rada povećanjem neoporezivog iznosa zarade, unapređenje sistema paušalnog oporezivanja prihoda od obavljanja samostalne delatnosti i stimulisanje zapošljavanja uvođenjem novih olakšica za zapošljavanje određenih kategorija lica.

Predloženo je povećanje neoporezivog iznosa zarade sa 15.300 dinara na 16.300 dinara mesečno, što praktično znači da se smanjuje osnovica poreza na zaradu pa i iznos poreza po tom osnovu. Na taj način obezbeđuje se manje fiskalno opterećenje prihoda koje fizička lica ostvare po osnovu rada.

Pored toga, predloženo je da se na drugačiji način urede uslovi, kriterijumi i elementi za paušalno oporezivanje prihoda koje obveznici ostvaruju po osnovu obavljanja samostalne delatnosti u cilju unapređenja sistema paušalnog oporezivanja. U dosadašnjoj praksi je uočeno nekoliko problema u sistemu paušalnog oporezivanja, kao što su neizvesnost odobrenja statusa paušalnog poreskog obveznika i nepoznat iznos ukupne poreske obaveze u trenutku započinjanja delatnosti, kašnjenje poreskih rešenja i dr. Kroz predložene izmene i dopune regulatornog okvira stvoriće se preduslovi za pojednostavljenje procedure obračuna poreza na prihode od samostalne delatnosti na paušalno utvrđen prihod automatizacijom procesa utvrđivanja visine poreske obaveze, čime će biti omogućena veća predvidljivost za poreske obveznike, kao i smanjenje troškova i administriranja od strane poreskog organa.

U cilju podsticanja zapošljavanja, predloženo je i uvođenje novih olakšica za poslodavce - novoosnovana privredna društva koja obavljaju inovacionu delatnost. Podsticaj se ostvaruje u vidu oslobođenja od plaćanja poreza po osnovu zarade osnivača koji su zaposleni u sopstvenim novoosnovanim privrednim društvima. Pored toga, predložena je olakšica za poslodavce koji zasnuju radni odnos sa kvalifikovanim novozaposlenim licem. Poslodavac ima pravo na oslobođenje od plaćanja poreza po osnovu zarade kvalifikovanog novozaposlenog lica. Takođe, predlaže se uvođenje olakšice, u vidu smanjenja poreske osnovice za novonastanjena lica koja zasnuju radni odnos sa domaćim poslodavcem. Ova mera predstavlja podsticaj za zapošljavanje lica koja su novonastanjeni obveznici na teritoriji Republike Srbije i za kojima, kao licima sa posebnim stručnim znanjima, postoji potreba na domaćem tržištu rada.

Osnovna sadržina predloženih izmena i dopuna Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 24/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 135/04, 62/06, 65/06-ispravka, 31/09, 44/09, 18/10, 50/11, 91/11-US, 93/12, 114/12-US, 47/13, 48/13-ispravka, 108/13, 57/14, 68/14-dr. zakon, 112/15, 113/17 i 95/18 - u daljem tekstu: Zakon) odnosi se na:

- povećanje neoporezivog iznosa zarade sa 15.300 dinara na 16.300 dinara mesečno;

- unapređenje sistema paušalnog oporezivanja prihoda koje obveznici ostvaruju po osnovu obavljanja samostalne delatnosti;

- uvođenje novih olakšica za poslodavce - novoosnovana privredna društva koja obavljaju inovacionu delatnost, po osnovu zarade osnivača koji su zaposleni u tim privrednim društvima, kao i za poslodavce koji zasnuju radni odnos sa kvalifikovnim novozaposlenim licem;

- smanjenje poreske osnovice po osnovu zarade lica koja zasnuju radni odnos sa poslodavcem, kao novonastanjeni obveznici na teritoriji Republike Srbije i za kojima, kao licima sa posebnim stručnim znanjima, postoji potreba na domaćem tržištu rada;

- uređenje poreskog tretmana prihoda koji ostvaruju preduzetnici ili preduzetnici paušalci koji obavljaju aktivnosti uz naknadu za istog nalogodavca ili za povezano lice s nalogodavcem, a koji ispunjavaju zakonom propisane uslove;

- povećanje neoporezivog iznosa stipendija i kredita učenika i studenata do 30.000 dinara mesečno, saglasno inicijativama Ministarstva prosvete i Radne grupe za unapređenje pravnog i fiskalnog okvira za davanje za opšte dobro;

- preciziranje određenih odredaba u smislu stvaranja uslova za adekvatnu primenu zakona.

• Razmatrane mogućnosti da se problemi reše i bez donošenja zakona

Imajući u vidu da je reč o elementima sistema i politike javnih prihoda koji se, saglasno odredbama Zakona o budžetskom sistemu ("Službeni glasnik RS" br. 54/09, 73/10, 101/10, 101/11, 93/12, 62/13, 63/13-ispravka, 108/13, 142/14, 68/15-dr. zakon, 103/15, 99/16, 113/17, 95/18 i 31/19), uvode zakonom, to znači da se izmene i dopune tih elemenata mogu vršiti samo zakonom. Prema tome, kako se materija koja se uređuje ovim zakonom odnosi na oporezivanje prihoda građana i spada u zakonodavnu regulativu, nije razmatrano, niti je bilo osnova za razmatranje njenog uređenja drugim zakonom ili podzakonskim aktom.

• Zašto je donošenje zakona najbolji način za rešavanje problema

S obzirom da se radi o zakonskoj materiji, određena postojeća zakonska rešenja jedino je i moguće menjati i dopunjavati donošenjem zakona, tj. izmenama i dopunama zakona.

Uređivanjem poreskopravne materije zakonom daje se doprinos pravnoj sigurnosti i obezbeđuje javnosti dostupnost u pogledu vođenja poreske politike, s obzirom da se zakon kao opšti pravni akt objavljuje i stvara jednaka prava i obaveze za sve subjekte koji se nađu U istoj poreskopravnoj situaciji.

III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA POJEDINAČNIH REŠENjA

Uz član 1.

U članu 9. Zakona izmenom stava 1. tačka 9) precizira se izuzimanje od oporezivanja porezom na dohodak građana primanja po osnovu pomoći koju poslodavac isplaćuje članu porodice u slučaju smrti zaposlenog ili penzionisanog zaposlenog.

U tački 12) vrši se povećanje neoporezivog iznosa stipendija i kredita učenika i studenata do 30.000 dinara mesečno, saglasno inicijativama Ministarstva prosvete i Radne grupe za unapređenje pravnog i fiskalnog okvira za davanje za opšte dobro.

U tački 14) precizira se poresko izuzimanje po osnovu naknada i nagrada za rad osuđenih lica i maloletnih učinilaca krivičnih dela, saglasno izvršenim izmenama i dopunama zakona kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija.

Uz član 2.

Novododati član 9b Zakona odnosi se na izuzimanje od oporezivanja dohotka nerezidentnog obveznika koji na teritoriji Republike Srbije provede određeni period s tim da je takav dohodak ostvaren od nerezidentnog nalogodavca koji ne obavlja delatnost, odnosno aktivnosti na teritoriji Republike Srbije ili koji obavlja poslovnu delatnost na teritoriji Republike Srbije ali pod uslovom da sama usluga pružena tom nerezidentnom nalogodavcu ne služi njegovoj delatnosti, odnosno aktivnosti koju obavlja na teritoriji Republike Srbije.

Uz član 3.

Vrši se izmena člana 12a Zakona, u vezi sa usklađivanjem neoporezivog iznosa imajući u vidu izmene u članu 18. Zakona, kao i u vezi sa iznosom zarade iz člana 15v Zakona u delu koji se odnosi na utvrđivanje uslova za umanjenje osnovice poreza na zarade za novonastanjene obveznike.

Uz član 4.

Izmenama člana 15a Zakona vrši se povećanje neoporezivog iznosa zarade sa 15.300 na 16.300 dinara mesečno.

Uz član 5.

Novododatim članom 15v Zakona uređuje se poreska osnovica za lice koje se zapošljava kao novonastanjeni obveznik, koji zasniva radni odnos na radnom mestu za koje postoji potreba da lice ima posebno stručno obrazovanje i za kojim postoji potreba koja se ne može lako zadovoljiti na domaćem tržištu rada. Osnovicu poreza na zarade ovih lica čini osnovica iz člana 15a stav 2. Zakona umanjena za 70%. Takođe, ovim članom Zakona uređuju se i uslovi za ostvarivanje umanjenja poreske osnovice.

Uz član 6.

U članu 18. Zakona izmenom stava 1. tačka 1) precizira se da se ne plaća porez na zarade na primanja zaposlenog od poslodavca po osnovu naknade dokumentovanih troškova prevoza za dolazak i odlazak sa rada.

Novododata tačka 9a) odnosi se na poresko oslobođenje po osnovu pomoći u slučaju smrti člana porodice zaposlenog koja se ostvaruje do neoporezivog iznosa.

Uz član 7.

U članu 18a stav 1. Zakona vrši se pravno-tehničko preciziranje odredbe u vezi sa poreskim oslobođenjem od poreza na zarade na primanja zaposlenog po osnovu pogodnosti u vidu rekreacije zaposlenih na radnom mestu.

Uz član 8.

Novododatim članom 21e Zakona uređuje se olakšica za poslodavca - novoosnovano privredno društvo koje obavlja inovacionu delatnost, na način da je poslodavac oslobođen od plaćanja poreza obračunatog i obustavljenog iz zarada osnivača koji su zaposleni u tom novoosnovanom privrednom društvu. Oslobođenje se koristi po osnovu zarada isplaćenih u periodu od 36 meseci od dana kada je osnovano privredno društvo.

Novododatim članom 21ž Zakona uređuje se olakšica za poslodavca koji zasnuje radni odnos sa kvalifikovanim novozaposlenim licem. Olakšica se ostvaruje na način da je poslodavac oslobođen od plaćanja obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade novozaposlenog lica isplaćene zaključno sa 31. decembrom 2022. godine. Oslobođenje se ostvaruje u visini 70% obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade za zarade isplaćene

32. periodu od 1. januara do 31. decembra 2020. godine, 65% obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade za zarade isplaćene u periodu od 1. januara do 31. decembra 2021. godine i 60% obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade za zarade isplaćene u periodu od 1. januara do 31. decembra 2022. godine.

Uz član 9.

Novododatim članom 37v Zakona navodi se da se u oporezivi prihod od samostalne delatnosti ne uračunava prihod koji preduzetnik obveznik poreza na stvarni prihod od samostalne delatnosti ostvari obavljanjem aktivnosti uz naknadu koja se, pod zakonom propisanim uslovima, oporezuje porezom na drugi prihod.

Uz čl. 10, 11. i 12.

Vrši se izmena čl. 40, 41. i 42. Zakona, koji se odnose na paušalno oporezivanje. Izmene se odnose na uslove za paušalno oporezivanje, na kriterijum za razvrstvanje preduzetnika paušalaca u grupe radi utvrđivanja visine paušalnog prihoda kao poreske osnovice, određivanje polazne osnovice za utvrđivanje visine paušalnog prihoda, elemente kojima se umanjuje, odnosno povećava polazna osnovica, kao i podnošenje zahteva za paušalno oporezivanje. Sve ovo imajući u vidu potrebu da se stvore preduslovi za pojednostavljenje procedure obračuna poreza na prihode od samostalne delatnosti na paušalno utvrđen prihod, automatizaciju procesa utvrđivanja visine poreske obaveze, omogućavanje veće predvidljivosti za poreske obveznike, kao i smanjenje administriranja od strane poreskog organa.

Uz čl. 13. i 14.

Izmenama člana 74. Zakona dodaje se novi stav 9. u kome se precizira način utvrđivanja nabavne cene akcija ili udela nerezidentnih privrednih društava, odnosno hartija od vrednosti čiji izdavalac nije poreski rezident Republike, u slučaju kada poreski rezident Republike vrši prenos uz naknadu tih akcija ili udela, odnosno hartija od vrednosti. Odnosi se na obveznika koji u vreme njihovog sticanja, kao i najmanje 6 meseci po njihovom sticanju, nije bio rezident Republike.

Takođe, precizira se način utvrđivanja nabavne cene hartija od vrednosti koje zaposleni stekne pod povlašćenim uslovima, odnosno bez naknade saglasno članu 75. Zakona.

Uz član 15.

U članu 85. Zakona novododatom tačkom 17) uređuje se da se drugim prihodom smatra naknada koju preduzetnik ili preduzetnik paušalac ostvari po osnovu obavljanja aktivnosti uz naknadu za istog nalogodavca ili povezano lice s nalogodavcem, a koji dodatno ispunjava najmanje pet od navedenih devet kriterijuma, ili je prema okolnostima slučaja prilikom otpočinjanja poslovne saradnje može očekivati da će biti ispunjeno najmanje pet od devet navedenih kriterijuma.

Pored toga, izmenama člana 85. Zakona uređuje se poreska osnovica za oporezivanje prihoda koje preduzetnik ili preduzetnik paušalac ostvare po ovom osnovu.

Uz član 16.

Izmene člana 94. Zakona odnose se na podnošenje poreske prijave za obveznika poreza na prihode od samostalne delatnosti koji u toku godine započne obavljanje samostalne delatnosti, a koji se opredeljuje za paušalno oporezivanje.

Uz član 17.

Odnosi se na visinu dinarskih iznosa mesečnih zarada iz člana 5. st. 5. i 6. ovog zakona i period primene tih iznosa a imajući u vidu prvo usklađivanje tih iznosa nakon početka primene ovog zakona.

Uz član 18.

Prvo usklađivanje neoporezivog iznosa zarade od 16.300 dinara godišnjim indeksom potrošačkih cena vrši počev u 2021. godini.

Uz član 19.

Odredbe čl. 10, 11, 12. i 16. ovog zakona, koje se odnose na paušalno oporezivanje, primenjivaće se za utvrđivanje poreza na paušalno utvrđeni prihod počev za 2020. godinu.

Uz član 20.

Predlaže se da se prihod isplaćen preduzetniku ili preduzetniku paušalcu u smislu odredbi člana 31. Zakona, zaključno sa 31. decembrom 2019. godine, smatra prihodom od samostalne delatnosti bez obzira na prirodu njegovog odnosa sa nalogodavcem u smislu odredbi člana 85. Zakona, odnosno člana 9. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji ("Službeni glasnik RS", br. 80/02, 84/02-ispravka, 23/03-ispravka, 70/03,

55/04, 61/05, 85/05-dr. zakon, 62/06-dr. zakon, 61/07, 20/09, 72/09-dr. zakon, 53/10, 101/11, 2/12-ispravka, 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 91/15-autentično tumačenje, 112/15, 15/16, 108/16, 30/18 i 95/18).

Uz član 21.

Odnosi se na početak primene odredaba ovog zakona.

Uz član 22.

Navodi se da će se podzakonski akti za izvršavanje ovog zakona doneti u roku od 120 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Uz član 23.

Predlaže se da ovaj zakon stupi na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

IV. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA

POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE ZAKONA

Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna sredstva u budžetu Republike Srbije.

V. ANALIZA EFEKATA ZAKONA

Očekuje se da će po osnovu povećanja mesečnog neoporezivog iznosa zarade biti smanjenje prihoda po osnovu poreza na zarade u iznosu od 3,2 mlrd dinara, uz smanjenje rashoda za zarade na nivou opšte države u iznosu od 0,8 mlrd dinara. Efekat na fiskalni rezultat opšte države je negativan u iznosu od 2,4 mlrd dinara, a koji se smatra opravdanim imajući u vidu efekte u smislu podsticanja zapošljavanja.

1. Na koga će i kako će najverovatnije uticati rešenja u zakonu

Predložena rešenja u zakonu uticaće na preduzetnike koji porez na prihode od samostalne delatnosti plaćaju na paušalno utvrđen prihod. Cilj predloženih izmena i dopuna Zakona, između ostalog, je i unapređenje sistema paušalnog oporezivanja obveznika poreza na prihode od samostalne delatnosti. Kroz izmene regulatornog okvira stvoriće se preduslovi za pojednostavljenje procedure obračuna poreza na prihode od samostalne delatnosti na paušalno utvrđen prihod automatizacijom procesa utvrđivanja visine ovog poreza, čime će biti omogućena veća predvidljivost za poreske obveznike.

Pored toga, predložena rešenja uticaće i na poslodavce. Kroz povećanje neoporezivog iznosa stvoriće se uslovi za dalje fiskalno rasterećenje zarade čime se stvaraju pretpostavke za stimulisanje novih zapošljavanja.

Takođe, uvođenjem novih poreskih olakšica poslodavcima iz privatnog sektora daje se mogućnost da započnu sa korišćenjem novih olakšica, a sve u cilju stvaranja pretpostavki kako bi se investiralo u radna mesta i zapošljavalo više lica.

Takođe, predložena rešenja u zakonu imaju za cilj i da motivišu fizička lica koja borave u inostranstvu, a koja imaju posebno stručno obrazovanje i za čijim radom i iskustvom postoji potreba kod domaćih poslodavaca, koja se ne može lako zadovoljiti na domaćem tržištu rada, da se nastane na teritoriji Republike Srbije i da zasnuju radni odnos sa domaćim poslodavcima.

2. Kakve troškove će primena zakona stvoriti građanima i privredi

Predložena zakonska rešenja ne stvaraju dodatne troškove građanima i privredi. Predloženo rešenje u delu povećanja neoporezivog iznosa zarade imaće za posledicu smanjenje troškova u privredi jer se primenom te mere omogućava manje fiskalno opterećenje prihoda po osnovu rada.

Pored toga, predloženim novim olakšicama u delu oslobođenja od plaćanja poreza po osnovu zapošljavanja određenih kategorija zaposlenih takođe će se uticati na smanjenje troškova u privredi, tj. za poslodavce koji budu koristili te mere.

3. Da li su pozitivne posledice donošenja zakona takve da opravdavaju troškove koje će on stvarati

Predložena rešenja ne stvaraju troškove ni građanima ni privredi, s obzirom da imaju za cilj dalje stvaranje uslova za priliv investicija, zapošljavanje i privredni rast kroz obezbeđivanje povoljnijih uslova privređivanja rasterećenjem privrednih subjekata. Pozitivne posledice donošenja ovog zakona odnose se na stvaranje uslova za zapošljavanje novih kategorija zaposlenih, posebno u oblasti inovacionih delatnosti i onih u kojima je izražena potreba zapošljavanja lica sa posebnim stručnim znanjima. Pored toga, predloženim rešenjima podstiče se legalno zapošljavanje i samim tim poboljšanje položaja lica koja su nezaposlena.

Povećanje neoporezivog iznosa zarade imaće za posledicu smanjenje troškova u privredi, s obzirom da se omogućava manje fiskalno opterećenje po osnovu rada.

4. Da li se zakonom podržava stvaranje novih privrednih subjekata na tržištu i tržišna konkurencija

Imajući u vidu da se ovim zakonom predlaže uvođenje poreskog oslobođenja za poslodavce - novoosnovana privredna društva koja obavljaju inovacionu delatnost, očekuje se da će predloženo zakonsko rešenje doprineti osnivanju privrednih subjekata, posebno u oblasti inovacionih delatnosti. Predložene mere poreskog oslobođenja trebalo bi da podstaknu ne samo stvaranje novih privrednih subjekata na tržištu, već i razvoj poslovnih aktivnosti u navedenoj delatnosti. Takođe, mera koja se odnosi na povećanje neoporezivog iznosa zarade ima za cilj da doprinese stvaranju povoljnijih uslova privređivanja kroz rasterećenje privrednih subjekata čime se takođe podstiče njihovo stvaranje. Smanjenjem cene rada stvaraju se preduslovi za poboljšanje konkurentnosti privrednih subjekata.

5. Da li su sve zainteresovane strane imale priliku da se izjasne o zakonu

Ovaj zakon je u postupku pripreme dostavljen nadležnim ministarstvima i drugim nadležnim organima, tako da je zainteresovanim stranama pružena prilika da se izjasne o predloženom zakonu.

U postupku pripreme teksta Nacrta zakona razmotrene su pristigle inicijative za izmenu zakona.

Tekst Nacrta zakona objavljen je na sajtu Ministarstva finansija tako da su sve zainteresovane strane imale priliku da se izjasne na zakon.

6. Koje će se mere tokom primene zakona preduzeti da bi se ostvarilo ono što se donošenjem zakona namerava

Ministarstvo finansija nadležno je za sprovođenje predloženog zakona, za njegovu ujednačenu primenu na teritoriji Republike, kao i za davanje mišljenja o njegovoj primeni.

Posebno ističemo da Ministarstvo finansija, periodičnim publikovanjem Biltena službenih objašnjenja i stručnih mišljenja za primenu finansijskih propisa, kao i na drugi pogodan način, dodatno obezbeđuje transparentnost, informisanost i pristup informacijama, kako bi se i na ovaj način doprinelo ostvarivanju ciljeva postavljenih donošenjem ovog zakona.

VI. PREGLED ODREDABA ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA KOJE SE MENJAJU, ODNOSNO DOPUNJUJU

Član 9.

Ne plaća se porez na dohodak građana na primanja ostvarena po osnovu:

1) propisa o pravima ratnih invalida;

2) primanja, osim naknade zarade (plate), koja se ostvaruju u skladu sa zakonom kojim se uređuje finansijska podrška porodici sa decom;

3) naknada za pomoć i negu drugog lica i naknada za telesno oštećenje;

4) naknada za vreme nezaposlenosti i druge vrste naknada koje, u okviru programa i mera aktivne politike zapošljavanja, plaća Nacionalna služba za zapošljavanje u skladu sa zakonom kojim se uređuje zapošljavanje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti;

5) usluga socijalne zaštite i materijalne podrške u skladu sa zakonom kojim se uređuje socijalna zaštita;

6) naknada iz zdravstvenog osiguranja, osim naknade zarade (plate);

7) naknada iz osiguranja imovine, izuzev naknada iz osiguranja za izmaklu korist, kao i naknada iz osiguranja lica kojima se nadoknađuje pretrpljena šteta, ukoliko ona nije nadoknađena od štetnika;

8) naknada materijalne i nematerijalne štete, izuzev naknade za izmaklu korist i naknade zarade (plate), odnosno naknade za izgubljenu zaradu (platu);

9) pomoći u slučaju smrti zaposlenog, penzionisanog bivšeg zaposlenog ili člana porodice zaposlenog do 65.189 dinara;

9) POMOĆI KOJU U SLUČAJU SMRTI ZAPOSLENOG ILI PENZIONISANOG ZAPOSLENOG, POSLODAVAC ISPLAĆUJE ČLANU NJEGOVE PORODICE - DO 68.488 DINARA;

10) pomoći zbog uništenja ili oštećenja imovine usled elementarnih nepogoda ili drugih vanrednih događaja;

11) organizovane socijalne i humanitarne pomoći;

12) stipendija i kredita učenika i studenata - u mesečnom iznosu do 11.741 30.000 dinara;

13) naknade za ishranu - hranarine koju sportistima amaterima isplaćuju amaterski sportski klubovi, u skladu sa zakonom kojim se uređuje sport - u mesečnom iznosu do 9.784 dinara;

 14) naknada i nagrada za rad osuđenih lica i maloletnih učinilaca krivičnih dela u kazneno-popravnim ustanovama;

14) NAKNADA I NAGRADA ZA RAD OSUĐENIH LICA I MALOLETNIH UČINILACA KRIVIČNIH DELA, SAGLASNO ZAKONU KOJIM SE UREĐUJE IZVRŠENJE KRIVIČNIH SANKCIJA;

15) naknada i nagrada za rad pacijenata u psihijatrijskim ustanovama;

16) uplate doprinosa za obavezno socijalno osiguranje koje je privredno društvo dužno da plati za osnivača, odnosno svog člana u skladu sa zakonom kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje;

17) penzija, naknada uz penziju i invalidnina koje se ostvaruju po osnovu prava iz obaveznog penzijskog i invalidskog osiguranja, odnosno vojnog osiguranja;

18) otpremnine kod odlaska u penziju - do iznosa koji je kao najniži utvrđen zakonom kojim se uređuje rad, odnosno radni odnosi;

19) otpremnine, odnosno novčane naknade koje poslodavac isplaćuje zaposlenom za čijim je radom prestala potreba u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad, odnosno radni odnosi, odnosno zaposlenom koji radi na poslovima za koje više ne postoji potreba ili postoji potreba smanjenja broja izvršilaca u skladu sa zakonom kojim se uređuje način određivanja maksimalnog broja zaposlenih u javnom sektoru - do iznosa koji je kao najniži utvrđen tim zakonima;

20) otpremnina koja se isplaćuje licu kome prestaje radni odnos u procesu rešavanja viška zaposlenih u postupku privatizacije u skladu sa aktom Vlade kojim se utvrđuje program za rešavanje viška zaposlenih u postupku privatizacije - do iznosa utvrđenog tim programom;

21) naknada za rad hranitelja i naknada za izdržavanje korisnika u hraniteljskoj porodici;

22) naknada koje se, u skladu sa propisima kojima se uređuje Vojska Srbije, isplaćuju vojnicima na služenju vojnog roka, učenicima i kadetima vojnoškolske ustanove i licima na drugom stručnom osposobljavanju za oficire i podoficire;

23) naknade koje se, u skladu sa propisima kojima se uređuju unutrašnji poslovi, isplaćuju studentima visokoškolske ustanove osnovane za ostvarivanje studijskih programa za potrebe policijskog obrazovanja;

23a) naknade koje, u skladu sa zakonom kojim se uređuje dualno obrazovanje, kao materijalno i finansijsko obezbeđenje učenika ostvaruju učenici koji obavljaju učenje kroz rad;

24) premija, subvencija, regresa i drugih sredstava koja se u svrhu podsticanja razvoja poljoprivrede, iz budžeta Republike, autonomne pokrajine i lokalne samouprave plaćaju, odnosno isplaćuju na poseban namenski račun nosiocu porodičnog poljoprivrednog gazdinstva koji je upisan u registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisima koji uređuju tu oblast;

25) PDV nadoknade, u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost;

26) nagrada učenicima i studentima ostvarenim za postignute rezultate tokom školovanja i obrazovanja, kao i osvojenih na međunarodnim takmičenjima i takmičenjima u okviru obrazovnog sistema;

27) naknade troškova volontiranja koju ostvaruje volonter, u skladu sa zakonom kojim se uređuje volontiranje;

28) novčane pomoći fizičkim licima koja nisu u radnom odnosu kod davaoca koja služi za lečenje u zemlji ili inostranstvu, u visini stvarnih troškova lečenja, dokumentovano računima zdravstvene ustanove koja je lečenje izvršila, kao i dokumentovani troškovi prevoza i smeštaja za potrebe lečenja tog lica;

29) naknada za rad članova izbornih komisija, osim članova Republičke izborne komisije, biračkih i glasačkih odbora za sprovođenje neposrednih izbora i drugih oblika neposrednog izjašnjavanja građana, kao i naknada za rad na popisu stanovništva - do 5.232 dinara u okviru istog izbornog ciklusa, odnosno popisa stanovništva;

30) novčane pomoći fizičkim licima koja nisu zaposlena kod davaoca, a koja ne predstavlja ekvivalent za neki njihov rad, odnosno protivuslugu ili protivčinidbu za neku njihovu aktivnost u odnosu na davaoca - u iznosu do 13.001 dinara godišnje, ostvarene od jednog isplatioca.

Ostvarivanje prava na poresko oslobođenje za primanja iz stava 1. tač. 10), 11), 12),

13), 28) i 30) ovog člana bliže uređuje ministar nadležan za poslove finansija (u daljem tekstu: ministar).

ČLAN 9B

IZUZIMA SE OD OPOREZIVANJA DOHODAK NEREZIDENTNOG OBVEZNIKA KOJI NA TERITORIJI REPUBLIKE PROVEDE NAJVIŠE DO 90 DANA U PERIODU OD 12 MESECI KOJI POČINJE ILI SE ZAVRŠAVA U ODNOSNOJ PORESKOJ GODINI, UKOLIKO JE TAKAV DOHODAK OSTVAREN OD NEREZIDENTNOG NALOGODAVCA KOJI NE OBAVLJA DELATNOST, ODNOSNO AKTIVNOSTI NA TERITORIJI REPUBLIKE.

IZUZIMANJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA PRIMENJUJE SE I NA DOHODAK KOJI NEREZIDENTNI OBVEZNIK IZ STAVA 1. OVOG ČLANA OSTVARI OD NEREZIDENTNOG NALOGODAVCA KOJI OBAVLJA POSLOVNU DELATNOST NA TERITORIJI REPUBLIKE, POD USLOVOM DA SAMA USLUGA PRUŽENA NEREZIDENTNOM NALOGODAVCU NE SLUŽI NJEGOVOJ DELATNOSTI, ODNOSNO AKTIVNOSTI KOJU OBAVLJA NA TERITORIJI REPUBLIKE.

Član 12a

Dinarski iznosi iz člana 9. stav 1. tač. 9), 12), 13), 29) i 30), člana 15a st. 2, 4. i 5, člana 18. stav 1. tač. 1), 2), 5), 7), 8) i 9), člana 21a stav 2, člana 83. stav 4. tačka 1) i člana 85. stav 1. tačka 11) ovog zakona usklađuju se godišnjim indeksom potrošačkih cena u kalendarskoj godini koja prethodi godini u kojoj se usklađivanje vrši, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

Usklađene dinarske iznose iz stava 1. ovog člana objavljuje Vlada.

Usklađeni dinarski iznosi iz stava 1. ovog člana primenjuju se od prvog dana narednog meseca po objavljivanju tih iznosa.

DINARSKI IZNOSI IZ ČLANA 9. STAV 1. TAČ. 9), 12), 13), 29) I 30), ČLANA 15A ST. 2, 4. I 5, ČLANA 18. STAV 1. TAČ. 1), 2), 5), 7), 8), 9) I 9A), ČLANA 21A STAV 2, ČLANA 83. STAV 4. TAČKA 1) I ČLANA 85. STAV 1. TAČKA 11) OVOG ZAKONA USKLAĐUJU SE GODIŠNJIM INDEKSOM POTROŠAČKIH CENA U KALENDARSKOJ GODINI KOJA PRETHODI GODINI U KOJOJ SE USKLAĐIVANJE VRŠI, PREMA PODACIMA REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

DINARSKI IZNOSI MESEČNIH ZARADA IZ ČLANA 15V ST. 5. I 6. OVOG ZAKONA PREDSTAVLJAJU IZNOS DVE, ODNOSNO TRI PROSEČNE MESEČNE ZARADE U REPUBLICI ISPLAĆENE, ODNOSNO OSTVARENE U PERIODU ZA PRETHODNIH 12 MESECI POČEV OD MESECA SEPTEMBRA U TEKUĆOJ GODINI, ZA KOJI PERIOD SU OBJAVLJENI PODACI REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

USKLAĐENE DINARSKE IZNOSE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA OBJAVLJUJE VLADA.

DINARSKE IZNOSE IZ STAVA 2. OVOG ČLANA OBJAVLJUJE VLADA. IZNOSI IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA OBJAVLJUJU SE SVAKE GODINE, A PRIMENJUJU SE OD PRVOG DANA NAREDNOG MESECA PO OBJAVLJIVANJU TIH IZNOSA.

Član 15a

Osnovicu poreza na zarade iz čl. 13. do 14b ovog zakona čini isplaćena, odnosno ostvarena zarada.

Osnovicu poreza na zarade čini zarada iz člana 13. st. 1. i 3, čl. 14. do 14b i člana 15b ovog zakona, umanjena za iznos od 15.300 16.300 dinara mesečno za lice koje radi sa punim radnim vremenom.

Za lice koje radi sa nepunim radnim vremenom, umanjenje iz stava 2. ovog člana je srazmerno radnom vremenu tog lica u odnosu na puno radno vreme.

Kad lice ostvaruje puno radno vreme kod dva ili više poslodavaca, umanjenje iz stava 2. ovog člana vrši svaki poslodavac srazmerno radnom vremenu kod poslodavca u odnosu na puno radno vreme, s tim što ukupno umanjenje iznosi 15.300 16.300 dinara mesečno.

Kad lice ostvaruje nepuno radno vreme kod dva ili više poslodavaca, svaki poslodavac vrši umanjenje srazmerno radnom vremenu kod poslodavca u odnosu na ukupno radno vreme, s tim što zbir umanjenja mora biti manji od 15.300 16.300 dinara mesečno, odnosno srazmerno ukupnom radnom vremenu lica u odnosu na puno radno vreme.

Način i postupak obračunavanja poreza na zarade iz st. 2. do 5. ovog člana i dostavljanje podataka Poreskoj upravi bliže uređuje ministar.

ČLAN 15V

OSNOVICU POREZA NA ZARADE ZA NOVONASTANJENOG OBVEZNIKA, ZA ZARADU KOJU OSTVARUJE PO OSNOVU RADNOG ODNOSA NA NEODREĐENO VREME SA KVALIFIKOVANIM POSLODAVCEM, PRI ČEMU ZASNIVA RADNI ODNOS NA RADNOM MESTU ZA KOJE POSTOJI POTREBA DA LICE IMA POSEBNO STRUČNO OBRAZOVANJE I ZA KOJIM POSTOJI POTREBA KOJA SE NE MOŽE LAKO ZADOVOLJITI NA DOMAĆEM TRŽIŠTU RADA, ČINI OSNOVICA IZ ČLANA 15A STAV 2. OVOG ZAKONA UMANJENA ZA 70%.

KVALIFIKOVANI POSLODAVAC IZ STAVA 1. OVOG ČLANA JE POSLODAVAC KOJI JE REZIDENT REPUBLIKE I KOJI SE, U SMISLU ODREDABA ZAKONA KOJIM SE UREĐUJE POREZ NA DOBIT PRAVNIH LICA, NE MOŽE SMATRATI POVEZANIM LICEM SA POSLODAVCEM KOD KOGA JE NOVONASTANJENI OBVEZNIK PRETHODNO BIO ZAPOSLEN.

IZUZETNO OD STAVA 2. OVOG ČLANA, KVALIFIKOVANIM POSLODAVCEM ĆE SE SMATRATI BILO KOJI POSLODAVAC REZIDENT REPUBLIKE, KOJI ZASNUJE RADNI ODNOS SA NOVONASTANJENIM OBVEZNIKOM KOJI JE U PERIODU OD 25 GODINA KOJI PRETHODI GODINI U KOJOJ ZASNIVA RADNI ODNOS IZ STAVA 1. OVOG ČLANA, BAREM TRI GODINE ISPUNJAVAO USLOVE IZ ČLANA 7. STAV 2. TAČKA 1) OVOG ZAKONA DA SE SMATRA REZIDENTOM REPUBLIKE.

NOVONASTANJENIM OBVEZNIKOM IZ STAVA 1. OVOG ČLANA SMATRAĆE SE OBVEZNIK KOJI:

1) U PERIODU OD 24 MESECA KOJI PRETHODE DANU ZAKLJUČENJA UGOVORA O RADU SA KVALIFIKOVANIM POSLODAVCEM, NIJE PRETEŽNO BORAVIO NA TERITORIJI REPUBLIKE;

2) JE U MOMENTU ZAKLJUČENJA UGOVORA O RADU SA KVALIFIKOVANIM POSLODAVCEM MLAĐI OD 40 GODINA ŽIVOTA, A KOJI JE U PERIODU OD 12 MESECI KOJI PRETHODE ZAKLJUČENJU UGOVORA O RADU SA KVALIFIKOVANIM POSLODAVCEM PRETEŽNO BORAVIO VAN TERITORIJE REPUBLIKE RADI DALJEG ŠKOLOVANJA, ODNOSNO STRUČNOG USAVRŠAVANJA.

NOVONASTANJENI OBVEZNIK IZ STAVA 4. TAČKA 1) OVOG ČLANA, MOŽE DA KORISTI UMANJENJE OSNOVICE UKOLIKO ISPUNJAVA USLOVE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA I UKOLIKO JE MESEČNA ZARADA KOJU NOVONASTANJENI OBVEZNIK OSTVARUJE VEĆA OD 145.104 DINARA.

NOVONASTANJENI OBVEZNIK IZ STAVA 4. TAČKA 2) OVOG ČLANA, MOŽE DA KORISTI UMANJENJE OSNOVICE UKOLIKO ISPUNJAVA USLOVE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA I UKOLIKO JE MESEČNA ZARADA KOJU NOVONASTANJENI OBVEZNIK OSTVARUJE VEĆA OD 217.656 DINARA.

PRAVO NA UMANJENJE OSNOVICE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA IMA SAMO ONAJ NOVONASTANJENI OBVEZNIK KOJI SE ISTOVREMENO SA ZASNIVANJEM RADNOG ODNOSA ILI U RAZUMNOM ROKU PO ZASNIVANJU RADNOG ODNOSA, NASTANJUJE NA TERITORIJI REPUBLIKE I KOJI ISPUNJAVA USLOV DA SE SMATRA NJENIM PORESKIM REZIDENTOM PO OSNOVU CENTRA POSLOVNIH I ŽIVOTNIH INTERESA NA TERITORIJI REPUBLIKE, KAO I NJENIM PORESKIM REZIDENTOM ZA POTREBE PRIMENE UGOVORA O IZBEGAVANJU DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA KOJE REPUBLIKA PRIMENJUJE SA DRUGIM DRŽAVAMA.

PRAVO NA UMANJENJE OSNOVICE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA MOŽE DA SE OSTVARI ZA PERIOD OD PET GODINA OD DANA ZAKLJUČENJA UGOVORA O RADU, UKOLIKO SU ISPUNJENI USLOVI IZ ST. 5, 6, I 7. OVOG ČLANA KOJI SE ODNOSE NA RADNO MESTO, ODNOSNO NA NOVONASTANJENOG OBVEZNIKA TOKOM TOG PERIODA, NEZAVISNO OD PROMENE POSLODAVACA.

PRAVO IZ STAVA 1. OVOG ČLANA NOVONASTANJENI OBVEZNIK OSTVARUJE POČEVŠI OD PRVE ZARADE ISPLAĆENE ZA MESEC U KOME SU OD NADLEŽNOG ORGANA PRIBAVLJENI DOKAZI O ISPUNJENOSTI USLOVA PREDVIĐENIH OVIM ČLANOM.

IZNOS UMANJENJA U VISINI OD 70% ZA POTREBE UTVRĐIVANJA OSNOVICE NA KOJU SE PLAĆA POREZ NA ZARADU IZ STAVA 1. OVOG ČLANA, PREDSTAVLJA DEO ZARADE KOJU NOVONASTANJENI OBVEZNIK OSTVARI OD KVALIFIKOVANOG POSLODAVCA A NA KOJI SE NE PLAĆA POREZ NA ZARADE NA NAČIN UREĐEN OVIM ČLANOM.

MINISTAR NADLEŽAN ZA POSLOVE FINANSIJA BLIŽE UREĐUJE NAČIN OSTVARIVANJA PRAVA IZ OVOG ČLANA.

Član 18.

Ne plaća se porez na zarade na primanja zaposlenog od poslodavca po osnovu:

1) naknade DOKUMENTOVANIH troškova prevoza za dolazak i odlazak sa rada - do visine cene mesečne prevozne karte u javnom saobraćaju, odnosno do visine stvarnih troškova prevoza, a najviše do 3.837 dinara mesečno;

2) dnevnice za službeno putovanje u zemlji - do 2.349 dinara po osnovu cele dnevnice, odnosno do pripadajućeg iznosa za polovinu dnevnice, utvrđene na način i u skladu sa propisima nadležnog državnog organa;

3) dnevnice za službeno putovanje u inostranstvo - do iznosa propisanog od strane nadležnog državnog organa, a najviše do 50 evra dnevno, utvrđene na način i u skladu sa uslovima propisanim od strane nadležnog državnog organa;

4) naknade troškova smeštaja na službenom putovanju, prema priloženom računu;

5) naknade prevoza na službenom putovanju, prema priloženim računima prevoznika u javnom saobraćaju, a kada je, saglasno zakonu, drugim propisima, odnosno aktima odobreno korišćenje sopstvenog automobila za službeno putovanje ili u druge službene svrhe - do iznosa 30% cene po osnovnoj jedinici mere pogonskog goriva pomnoženog s brojem jedinica mere pogonskog goriva koje je potrošeno, a najviše do 6.850 dinara mesečno;

6) dnevne naknade koju ostvaruju pripadnici Vojske Srbije u vezi sa vršenjem službe, saglasno propisima koji uređuju Vojsku Srbije;

7) solidarne pomoći za slučaj bolesti, zdravstvene rehabilitacije ili invalidnosti zaposlenog ili člana njegove porodice - do 39.137 dinara;

8) poklona deci zaposlenih, starosti do 15 godina, povodom Nove godine i Božića

- do 9.784 dinara godišnje po jednom detetu;

9) jubilarne nagrade zaposlenima, u skladu sa zakonom koji uređuje rad - do 19.567

dinara godišnje;

9A) POMOĆI U SLUČAJU SMRTI ČLANA PORODICE ZAPOSLENOG - DO

68.488 DINARA;

10) novčane pomoći koja služi za lečenje zaposlenog u zemlji ili inostranstvu, u visini stvarnih troškova lečenja, dokumentovano računima zdravstvene ustanove koja je lečenje izvršila, kao i dokumentovani troškovi prevoza i smeštaja za potrebe lečenja tog lica;

11) sopstvenih akcija, opcija na sopstvene akcije ili sopstvenih udela poslodavca ili akcija, opcija na akcije ili udela sa poslodavcem povezanog lica (u daljem tekstu: sopstvene akcije) koje zaposleni stekne bez naknade ili po povlašćenoj ceni od poslodavca;

12) solidarne pomoći za slučaj rođenja deteta do visine prosečne zarade isplaćene u Republici prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike, po novorođenom detetu.

Ne plaća se porez na zarade na primanja iz stava 1. tačka 11) ovog člana koja zaposleni ostvari od s poslodavcem povezanog lica.

Izuzetno od stava 1. tačka 11) i stava 2. ovog člana:

1) ukoliko zaposleni otuđi sopstvene akcije pre isteka dve godine od dana sticanja prava raspolaganja na tim sopstvenim akcijama, takve sopstvene akcije smatraće se oporezivom zaradom zaposlenog u smislu člana 14. ovog zakona u momentu otuđenja;

2) ukoliko poslodavac ili povezano lice poslodavca otkupe od zaposlenog sopstvene akcije, te sopstvene akcije smatraće se oporezivom zaradom zaposlenog u smislu člana 14. ovog zakona u momentu otkupa;

3) ukoliko zaposlenom prestane radni odnos kod poslodavca pre isteka dve godine od dana sticanja prava raspolaganja nad sopstvenim akcijama osim u slučaju prestanka radnog odnosa nezavisno od njegove volje i volje poslodavca u skladu sa zakonom koji uređuje rad, prestanka radnog odnosa usled sticanja prava na starosnu penziju u skladu sa zakonom koji uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje i prestanka radnog odnosa radi zasnivanja radnog odnosa kod povezanog lica poslodavca, te sopstvene akcije smatraće se oporezivom zaradom zaposlenog u smislu člana 14. ovog zakona isplaćenom na poslednji dan trajanja radnog odnosa zaposlenog kod poslodavca.

Ne plaća se porez na zarade na primanja iz stava 1. tač. 1) do 5) ovog člana koja ostvaruju lica koja nisu u radnom odnosu, ali za svoj rad ostvaruju prihode za koje su obveznici poreza na zaradu u smislu ovog zakona.

Za utvrđivanje poreza na zarade po osnovu dnevnice za službeno putovanje u inostranstvo, primanja iznad iznosa propisanog od strane nadležnog državnog organa, odnosno iznad neoporezivog iznosa od 50 evra iz stava 1. tačka 3) ovog člana, konvertuju se u dinarski iznos po zvaničnom srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan obračuna troškova.

Ministar finansija bliže uređuje ostvarivanje prava na poresko oslobođenje iz stava 1. tač. 7), 10) i 11) ovog člana.

Član 18a

Izuzetno od člana 14. ovog zakona ne plaća se porez na zarade na izdatke poslodavca u cilju stvaranja i održavanja uslova za rekreaciju zaposlenih na radnom mestu (izdaci za izgradnju i/ili nabavku opreme za rekreaciju na radnom mestu), IZUZETNO OD ČLANA 14. OVOG ZAKONA, NE PLAĆA SE POREZ NA ZARADE NA primanja ZAPOSLENOG PO OSNOVU POGODNOSTI ZA ČIJE pružanje, U cilju stvaranja USLOVA ZA REKREACIJU ZAPOSLENIH NA RADNOM MESTU, POSLODAVAC IMA IZDATKE ZA izgradnju PROSTORIJA I/ILI NABAVKU OPREME ZA REKREACIJU, PO OSNOVU naknade troškova kolektivne rekreacije zaposlenih, odnosno organizovanja sportskih događaja i aktivnosti zaposlenih koje se sprovode u cilju poboljšanja zdravlja zaposlenih i/ili izgradnji boljih odnosa između samih zaposlenih, odnosno zaposlenih i poslodavca.

Pravo na poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana može se ostvariti samo ukoliko se aktivnosti kolektivne rekreacije zaposlenih iz stava 1. ovog člana sprovode u skladu sa aktima poslodavca i ukoliko svi zaposleni poslodavca imaju pravo na rekreaciju iste vrste, kvaliteta i obima.

Izuzetno od stava 2. ovog člana pravo na poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana može se ostvariti i ukoliko svi zaposleni nemaju pravo na rekreaciju iste vrste, kvaliteta i obima, pod uslovom da se razlika u ostvarivanju prava može obrazložiti odgovarajućom ekspertizom medicine rada.

Pravo na poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana postoji u slučaju organizovanja sportskih događaja, odnosno aktivnosti zaposlenih, pod uslovom da se oni sprovode na osnovu obrazložene odluke poslodavca, pri čemu pravo učešća na njima ima i koristi ga značajan broj zaposlenih kod poslodavca.

Ministar finansija bliže uređuje primenu odredaba st. 1. do 3. ovog člana.

ČLAN 21E

POSLODAVAC - NOVOOSNOVANO PRIVREDNO DRUŠTVO KOJE OBAVLJA INOVACIONU DELATNOST U SMISLU ZAKONA KOJIM SE UREĐUJE POREZ NA DOBIT PRAVNIH LICA, KOJE JE UPISANO U REGISTAR NADLEŽNOG ORGANA, MOŽE DA OSTVARI PRAVO NA OSLOBOĐENJE OD PLAĆANJA OBRAČUNATOG I OBUSTAVLJENOG POREZA IZ ZARADE OSNIVAČA KOJI SU ZAPOSLENI U TOM NOVOOSNOVANOM PRIVREDNOM DRUŠTVU.

PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA, POSLODAVAC MOŽE DA OSTVARI ZA ZARADE OSNIVAČA ISPLAĆENE U PERIODU OD 36 MESECI OD DANA KADA JE OSNOVANO PRIVREDNO DRUŠTVO.

PORESKO OSLOBOĐENJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA MOŽE DA SE OSTVARI ZA SVAKOG OSNIVAČA PO OSNOVU NJEGOVE MESEČNE ZARADE, I TO ZARADE ČIJI IZNOS NIJE VIŠI OD 150.000 DINARA MESEČNO, A UKOLIKO JE VIŠI ONDA PO OSNOVU DELA ZARADE U VISINI NAJVIŠE DO 150.000 DINARA.

PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA POSLODAVAC OSTVARUJE POD SLEDEĆIM USLOVIMA:

1) DA JE FIZIČKO LICE - OSNIVAČ, ODNOSNO SVAKI OD OSNIVAČA AKO IH JE VIŠE, ZASNOVAO RADNI ODNOS SA NOVOOSNOVANIM PRIVREDNIM DRUŠTVOM, ZAKLJUČIO UGOVOR O RADU U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJU RADNI ODNOSI I DA JE PRIJAVLJEN NA OBAVEZNO SOCIJALNO OSIGURANJE U CENTRALNI REGISTAR OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANJA;

2) DA U PERIODU ZA KOJI OSTVARUJE PRAVO NA OSLOBOĐENJE OSNIVAČ IMA NAJMANJE 5% AKCIJA ILI UDELA U NOVOOSNOVANOM PRIVREDNOM DRUŠTVU.

PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA MOŽE DA OSTVARI POSLODAVAC - PRIVREDNO DRUŠTVO KOJE NIJE POVEZANO NI SA JEDNIM PRAVNIM LICEM U SMISLU ZAKONA KOJIM SE UREĐUJE POREZ NA DOBIT PRAVNIH LICA I KOJE NE OSTVARUJE VIŠE OD 30% SVOG UKUPNOG PRIHODA OD DRUGIH LICA KOJA SE SMATRAJU POVEZANIM SA BILO KOJIM OSNIVAČEM POSLODAVCA - PRIVREDNOG DRUŠTVA.

PORESKO OSLOBOĐENJE IZ OVOG ČLANA MOŽE DA OSTVARI POSLODAVAC KOJI JE OSNOVAN ZAKLJUČNO SA 31. DECEMBROM 2020. GODINE.

PO OSNOVU ZARADE LICA IZ STAVA 4. OVOG ČLANA ZA KOJA JE JEDAN NOVOOSNOVANI POSLODAVAC OSTVARIO PORESKO OSLOBOĐENJE IZ OVOG ČLANA, DRUGI NOVOOSNOVANI POSLODAVAC NE MOŽE ZA TA LICA DA OSTVARI OSLOBOĐENJE IZ OVOGA ČLANA.

POSLODAVAC KOJI KORISTI PORESKO OSLOBOĐENJE IZ OVOG ČLANA, OSIM KADA KORISTI OSLOBOĐENJE U SKLADU SA ODREDBOM ZAKONA KOJIM SE UREĐUJU DOPRINOSI ZA OBAVEZNO SOCIJALNO OSIGURANJE KOJA SE

ODNOSI NA ISTU VRSTU OSLOBOĐENJA, PO OSNOVU ZASNIVANJA RADNOG ODNOSA SA TIM LICEM NEMA PRAVO DA ZA TO LICE OSTVARI DRUGE OLAKŠICE, UKLJUČUJUĆI I KORIŠĆENJE SUBVENCIJA ZA ZAPOŠLJAVANJE I SAMOZAPOŠLJAVANJE.

ČLAN 21Ž

POSLODAVAC KOJI ZASNUJE RADNI ODNOS SA LICEM KOJE SE U SKLADU SA ODREDBAMA OVOG ČLANA MOŽE SMATRATI KVALIFIKOVANIM NOVOZAPOSLENIM (U DALJEM TEKSTU: KVALIFIKOVANO NOVOZAPOSLENO LICE), OSLOBAĐA SE OBAVEZE PLAĆANJA OBRAČUNATOG I OBUSTAVLJENOG POREZA IZ ZARADE NOVOZAPOSLENOG LICA, ZA ZARADU ISPLAĆENU ZAKLJUČNO SA 31. DECEMBROM 2022. GODINE.

POSLODAVAC IZ STAVA 1. OVOG ČLANA JE SVAKI POSLODAVAC, PRAVNO ILI FIZIČKO LICE, KOJI U BILO KOM TRENUTKU U PERIODU OD 1. JANUARA 2020. GODINE DO 31. DECEMBRA 2022. GODINE SA KVALIFIKOVANIM NOVOZAPOSLENIM LICEM ZAKLJUČI UGOVOR O RADU U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJU RADNI ODNOSI I KOJI JE KVALIFIKOVANO NOVOZAPOSLENO LICE PRIJAVIO NA OBAVEZNO SOCIJALNO OSIGURANJE U CENTRALNI REGISTAR OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANJA.

KVALIFIKOVANIM NOVOZAPOSLENIM LICEM IZ STAVA 1. OVOG ČLANA SMATRA SE LICE KOJE U PERIODU OD 1. JANUARA DO 31. DECEMBRA 2019. GODINE NIJE IMALO STATUS OSIGURANIKA ZAPOSLENOG U SMISLU ZAKONA, A KOJE JE STATUS OSIGURANIKA ZAPOSLENOG STEKLO U PERIODU OD 1. JANUARA DO 30. APRILA 2020. GODINE ZASNIVANJEM RADNOG ODNOSA KOD POSLODAVCA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA ILI KOD DRUGOG POSLODAVCA.

IZUZETNO OD STAVA 3. OVOG ČLANA, KVALIFIKOVANIM NOVOZAPOSLENIM LICEM IZ STAVA 1. OVOG ČLANA SMATRA SE I LICE KOJE U PERIODU OD 1. JANUARA 2019. GODINE DO 30. APRILA 2020. GODINE NIJE IMALO STATUS OSIGURANIKA ZAPOSLENOG, ODNOSNO OSIGURANIKA PREDUZETNIKA U SMISLU ZAKONA, A KOJE JE STATUS OSIGURANIKA ZAPOSLENOG STEKLO U PERIODU OD 1. MAJA DO 31. DECEMBRA 2020. GODINE ZASNIVANJEM RADNOG ODNOSA KOD POSLODAVCA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA ILI KOD DRUGOG POSLODAVCA.

PORESKO OSLOBOĐENJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA MOŽE DA OSTVARI POSLODAVAC AKO SE ZASNIVANJEM RADNOG ODNOSA SA KVALIFIKOVANIM NOVOZAPOSLENIM LICEM POVEĆA BROJ ZAPOSLENIH KOD POSLODAVCA U ODNOSU NA BROJ ZAPOSLENIH NA DAN 31. DECEMBRA 2019. GODINE.

PORESKO OSLOBOĐENJE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA MOŽE DA KORISTI I POSLODAVAC KOJI ZAPOČNE OBAVLJANJE DELATNOSTI POSLE 31. DECEMBRA 2019. GODINE.

AKO U TOKU KORIŠĆENJA PORESKOG OSLOBOĐENJA ZA KVALIFIKOVANO NOVOZAPOSLENO LICE POSLODAVAC SMANJI BROJ ZAPOSLENIH U ODNOSU NA DAN 31. DECEMBAR 2019. GODINE UVEĆAN ZA BROJ KVALIFIKOVANIH NOVOZAPOSLENIH LICA, GUBI PRAVO DA KORISTI PORESKO OSLOBOĐENJE ZA ONAJ BROJ KVALIFIKOVANIH NOVOZAPOSLENIH LICA ZA KOLIKO JE SMANJEN BROJ ZAPOSLENIH U ODNOSU NA DAN 31. DECEMBAR 2019. GODINE UVEĆAN ZA BROJ KVALIFIKOVANIH NOVOZAPOSLENIH LICA, PRI ČEMU, U SLUČAJU KADA JE PORESKO OSLOBOĐENJE OSTVARENO ZA VIŠE KVALIFIKOVANIH NOVOZAPOSLENIH LICA, PRVO GUBI OSLOBOĐENJE ZA ONO KVALIFIKOVANO NOVOZAPOSLENO LICE SA KOJIM JE RANIJE ZASNOVAO RADNI ODNOS.

IZUZETNO OD STAVA 7. OVOG ČLANA, AKO U TOKU Korišćenja PORESKOG OSLOBOĐENJA ZA KVALIFIKOVANO NOVOZAPOSLENO LICE POSLODAVAC IZ STAVA 6. OVOG ČLANA SMANJI BROJ ZAPOSLENIH U ODNOSU NA DAN 31. DECEMBAR GODINE U KOJOJ JE ZAPOČEO OBAVLJANJE DELATNOSTI, GUBI PRAVO DA KORISTI PORESKO OSLOBOĐENJE ZA ONAJ BROJ KVALIFIKOVANIH NOVOZAPOSLENIH LICA ZA KOLIKO JE SMANJEN BROJ ZAPOSLENIH U ODNOSU NA DAN 31. DECEMBAR GODINE U KOJOJ JE ZAPOČEO OBAVLJANJE DELATNOSTI.

POSLODAVAC SE OSLOBAĐA OBAVEZE PLAĆANJA OBRAČUNATOG I OBUSTAVLJENOG POREZA IZ ZARADE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA, NA SLEDEĆI NAČIN:

1) 70% POREZA - ZA ZARADE ISPLAĆENE U PERIODU OD 1. JANUARA DO 31. DECEMBRA 2020. GODINE;

2) 65% POREZA - ZA ZARADE ISPLAĆENE U PERIODU OD 1. JANUARA DO 31. DECEMBRA 2021. GODINE;

3) 60% POREZA - ZA ZARADE ISPLAĆENE U PERIODU OD 1. JANUARA DO 31. DECEMBRA 2022. GODINE.

POSLODAVAC KOJI ZA ODREĐENO LICE KORISTI BILO KOJU VRSTU PODSTICAJA KOJI SU UREĐENI ODGOVARAJUĆIM ZAKONOM, OSIM KADA KORISTI OSLOBOĐENJE U SKLADU SA ODREDBOM ZAKONA KOJIM SE UREĐUJU

DOPRINOSI ZA OBAVEZNO SOCIJALNO OSIGURANJE KOJA SE ODNOSI NA ISTU VRSTU OLAKŠICE, PO OSNOVU ZASNIVANJA RADNOG ODNOSA SA TIM LICEM NEMA PRAVO DA ZA TO LICE OSTVARI PORESKO OSLOBOĐENJE IZ OVOG ČLANA.

OSLOBOĐENJE IZ OVOG ČLANA NE MOGU OSTVARITI DRŽAVNI ORGANI I ORGANIZACIJE, JAVNE AGENCIJE, JAVNA PREDUZEĆA, JAVNE SLUŽBE I DRUGI DIREKTNI ILI INDIREKTNI BUDŽETSKI KORISNICI, ODNOSNO KORISNICI JAVNIH SREDSTAVA.

ČLAN 37V

U OPOREZIVI PRIHOD OD SAMOSTALNE DELATNOSTI NE URAČUNAVA SE PRIHOD KOJI SE OPOREZUJE SAGLASNO ČLANU 85. STAV 1. TAČKA 17) OVOG ZAKONA, A KOJI OSTVARI OBVEZNIK POREZA NA STVARNI PRIHOD OD SAMOSTALNE DELATNOSTI.

Član 40.

Obveznik poreza na prihode od samostalne delatnosti upisan u registar kod nadležnog organa, odnosno organizacije koji s obzirom na okolnosti nije u stanju da vodi poslovne knjige, osim poslovne knjige o ostvarenom prometu, ili kome njihovo vođenje otežava obavljanje delatnosti, ima pravo da podnese zahtev da porez na prihode od samostalne delatnosti plaća na paušalno utvrđen prihod (u daljem tekstu: paušalno oporezivanje).

Pravo na paušalno oporezivanje ne može se priznati obvezniku iz stava 1. ovog člana:

1) koji obavlja delatnost iz oblasti: računovodstvenih, knjigovodstvenih i revizorskih poslova, poslova poreskog savetovanja, reklamiranja i istraživanja tržišta;

2) koji obavlja delatnost iz oblasti: trgovine na veliko i trgovine na malo, hotela i restorana, finansijskog posredovanja i aktivnosti u vezi s nekretninama;

3) u čiju delatnost ulažu i druga lica;

4) čiji je ukupan promet u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje porez, odnosno čiji je planirani promet kada počinje obavljanje delatnosti - veći od 6.000.000 dinara;

5) koji je evidentiran kao obveznik poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost.

Izuzetno od odredbe stava 2. tačka 2) ovog člana, obvezniku koji trgovinsku ili ugostiteljsku delatnost obavlja u kiosku, prikolici ili sličnom montažnom ili pokretnom objektu može se, na njegov zahtev, odobriti da porez plaća na paušalno utvrđen prihod.

Pravo na paušalno oporezivanje saglasno st. 1. do 3. ovog člana može da ostvari obveznik koji vrši proizvodnju i prodaju isključivo sopstvenih proizvoda u okviru obavljanja delatnosti.

U UKUPNI PROMET OBVEZNIKA U SMISLU STAVA 2. TAČKE 4) OVOG ČLANA NE URAČUNAVA SE PRIHOD KOJI SE OPOREZUJE SAGLASNO ČLANU 85. STAV 1. TAČKA 17) OVOG ZAKONA.

Delatnosti iz st. 2. i 3. ovog člana opredeljuju se u skladu sa propisima kojima se uređuje klasifikacija delatnosti.

Član 41.

Ako su ispunjeni uslovi iz člana 40. ovog zakona, preduzetnici paušalci se, radi utvrđivanja visine paušalnog prihoda kao osnovice poreza na prihode od samostalne delatnosti, razvrstavaju u grupe po kriterijumima profitabilnosti i obima prometa, odnosno prema vrstama delatnosti.

Polazna osnovica za utvrđivanje visine paušalnog prihoda po grupama saglasno stavu 1. ovog člana, određuje se u odnosu na prosečnu mesečnu zaradu po zaposlenom ostvarenu u Republici, opštini, odnosno gradu, u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje paušalni prihod.

Polazna osnovica iz stava 2. ovog člana umanjuje se, odnosno povećava primenom sledećih elemenata:

1) mesto na kome se radnja nalazi;

2) broj zaposlenih radnika;

3) tržišni uslovi u kojima se delatnost obavlja;

4) površina lokala;

5) starost obveznika i njegova radna sposobnost;

6) visina prihoda obveznika, koji pod istim ili sličnim uslovima obavlja istu ili sličnu delatnost;

7) ostale okolnosti koje utiču na ostvarivanje dobiti.

Kod utvrđivanja paušalnog prihoda, nadležni poreski organ uzima u obzir i sve dokaze, činjenice i podatke do kojih je došao putem kontrole i na drugi način.

Vlada uređuje bliže uslove, kriterijume i elemente za paušalno oporezivanje.

AKO SU ISPUNJENI USLOVI IZ ČLANA 40. OVOG ZAKONA, PREDUZETNICI

PAUŠALCI SE, RADI UTVRĐIVANJA VISINE PAUŠALNOG PRIHODA KAO OSNOVICE POREZA NA PRIHODE OD SAMOSTALNE DELATNOSTI, RAZVRSTAVAJU U GRUPE I TO TAKO DA JEDNU GRUPU ČINE SVI PREDUZETNICI PAUŠALCI KOJI OBAVLJAJU ISTU PRETEŽNU DELATNOST.

PRETEŽNA DELATNOST IZ STAVA 1. OVOG ČLANA JE DELATNOST KOJA JE KAO TAKVA REGISTROVANA U REGISTRU PRIVREDNIH SUBJEKATA, ODNOSNO DELATNOST OD ČIJEG OBAVLJANJA JE U PORESKOM PERIODU PREDUZETNIK PAUŠALAC OSTVARIO VIŠI IZNOS PRIHODA U ODNOSU NA ONU KOJU JE REGISTROVAO KAO PRETEŽNU DELATNOST.

POLAZNA OSNOVICA ZA UTVRĐIVANJE VISINE PAUŠALNOG PRIHODA PO GRUPAMA ODREĐUJE SE U ODNOSU NA PROSEČNU MESEČNU ZARADU PO ZAPOSLENOM OSTVARENU U REPUBLICI, GRADU, OPŠTINI, ODNOSNO GRADSKOJ OPŠTINI, PREMA OBJAVLJENIM PODACIMA REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE ZA POSLEDNJIH 12 MESECI (U

DALJEM TEKSTU: PROSEČNA MESEČNA ZARADA), KOJA SE POMNOŽI SA BROJEM ZAPOSLENIH U REPUBLICI, GRADU, OPŠTINI, ODNOSNO GRADSKOJ OPŠTINI I SA KOEFICIJENTOM DELATNOSTI, A ZATIM PODELI SA BROJEM STANOVNIKA U REPUBLICI, GRADU, OPŠTINI, ODNOSNO GRADSKOJ OPŠTINI.

POLAZNA OSNOVICA IZ STAVA 3. OVOG ČLANA UMANJUJE SE, ODNOSNO POVEĆAVA PRIMENOM SLEDEĆIH ELEMENATA:

1) MESTO NA KOME JE PREDUZETNIK PAUŠALAC REGISTROVAN;

2) TRŽIŠNI USLOVI U KOJIMA SE DELATNOST OBAVLJA;

3) STAROST OBVEZNIKA I NJEGOVA RADNA SPOSOBNOST;

4) OSTALE OKOLNOSTI KOJE UTIČU NA OSTVARIVANJE DOBITI.

VLADA UREĐUJE BLIŽE USLOVE, KRITERIJUME I ELEMENTE ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE.

Član 42.

Zahtev za paušalno oporezivanje može se podneti nadležnom poreskom organu do 30. novembra tekuće godine za narednu godinu, odnosno u roku od 15 dana od dana upisa u registar nadležnog organa, odnosno u roku od 15 dana od dana prijema akta nadležnog poreskog organa kojim se potvrđuje brisanje iz evidencije za porez na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, lice koje u toku godine započne obavljanje delatnosti, zahtev za paušalno oporezivanje može u momentu registracije podneti nadležnoj organizaciji koja vodi registar privrednih subjekata, koja će taj zahtev proslediti poreskom organu.

Nadležni poreski organ dužan je da po zahtevu iz st. 1. i 2. ovog člana donese rešenje u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva.

Ako nadležni poreski organ ne reši po zahtevu u roku iz stava 3. ovog člana, smatra se da je zahtev za paušalno oporezivanje prihvaćen.

Obveznik poreza na prihode od samostalne delatnosti kome je utvrđeno pravo na paušalno oporezivanje, ovaj način oporezivanja koristi dok se ne utvrdi da su prestali razlozi za paušalno oporezivanje, odnosno da izmenjeni uslovi isključuju pravo na paušalno oporezivanje.

U slučaju iz stava 5. ovog člana, nadležni poreski organ će rešenjem naložiti obvezniku iz stava 5. ovog člana vođenje poslovnih knjiga od polovine tekuće godine ili od početka naredne godine.

Preduzetnik paušalac kome prestaje pravo na paušalno oporezivanje po osnovu iz člana 40. stav 2. tačka 5) ovog zakona, dužan je da vodi poslovne knjige najkasnije od dana kada postane obveznik poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost, bez utvrđivanja obaveze vođenja poslovnih knjiga rešenjem nadležnog poreskog organa.

ZAHTEV ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE MOŽE SE PODNETI NADLEŽNOM PORESKOM ORGANU DO 31. OKTOBRA TEKUĆE GODINE ZA NAREDNU GODINU, ODNOSNO U ROKU OD 15 DANA OD DANA PRIJEMA AKTA NADLEŽNOG PORESKOG ORGANA KOJIM SE POTVRĐUJE BRISANJE IZ EVIDENCIJE ZA POREZ NA DODATU VREDNOST U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJE POREZ NA DODATU VREDNOST, U ELEKTRONSKOM OBLIKU PREKO PORTALA PORESKE UPRAVE.

LICE KOJE ZAPOČNE OBAVLJANJE DELATNOSTI, ZAHTEV ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE MOŽE DA ISKLJUČIVO PODNESE U MOMENTU REGISTRACIJE NADLEŽNOJ ORGANIZACIJI KOJA VODI REGISTAR PRIVREDNIH SUBJEKATA, KOJA ĆE TAJ ZAHTEV PROSLEDITI PORESKOJ URAVI.

IZUZETNO OD STAVA 2. OVOG ČLANA, LICA KOJA SE NE REGISTRUJU KOD ORGANIZACIJE KOJA VODI REGISTAR PRIVREDNIH SUBJEKATA, ZAHTEV ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE PODNOSE PORESKOJ UPRAVI U ROKU OD PET DANA OD DANA REGISTRACIJE, U ELEKTRONSKOM OBLIKU PREKO PORTALA PORESKE UPRAVE.

OBVEZNIK POREZA NA PRIHODE OD SAMOSTALNE DELATNOSTI KOME JE UTVRĐENO PRAVO NA PAUŠALNO OPOREZIVANJE, OVAJ NAČIN OPOREZIVANJA KORISTI DOK SE NE UTVRDI DA SU PRESTALI RAZLOZI ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE, ODNOSNO DA IZMENJENI USLOVI ISKLJUČUJU PRAVO NA PAUŠALNO OPOREZIVANJE.

U SLUČAJU IZ STAVA 4. OVOG ČLANA, NADLEŽNI PORESKI ORGAN ĆE REŠENJEM NALOŽITI OBVEZNIKU IZ STAVA 4. OVOG ČLANA VOĐENJE POSLOVNIH KNJIGA OD POLOVINE TEKUĆE GODINE ILI OD POČETKA NAREDNE GODINE.

PREDUZETNIK PAUŠALAC KOME PRESTAJE PRAVO NA PAUŠALNO OPOREZIVANJE PO OSNOVU IZ ČLANA 40. STAV 2. TAČKA 5) OVOG ZAKONA, DUŽAN JE DA VODI POSLOVNE KNJIGE NAJKASNIJE OD DANA KADA POSTANE OBVEZNIK POREZA NA DODATU VREDNOST U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJE POREZ NA DODATU VREDNOST, BEZ UTVRĐIVANJA OBAVEZE VOĐENJA POSLOVNIH KNJIGA REŠENJEM NADLEŽNOG PORESKOG ORGANA.

Član 74.

Za svrhu određivanja kapitalnog dobitka, u smislu ovog zakona, nabavnom cenom se smatra cena po kojoj je obveznik stekao pravo, udeo ili hartiju od vrednosti.

Kod prenosa nepokretnosti koju je obveznik sam izgradio, nabavnu cenu iz stava 1. ovog člana čini iznos troškova izgradnje, a ako obveznik ne dokaže iznos troškova izgradnje, osnovica poreza na imovinu u godini nastanka obaveze po osnovu poreza na imovinu.

Kod prenosa nepokretnosti u izgradnji, nabavnu cenu iz stava 1. ovog člana čini iznos troškova izgradnje koje je obveznik imao do dana prenosa i koje može da dokumentuje.

Nabavna vrednost investicione jedinice sastoji se od neto vrednosti imovine otvorenog fonda po investicionoj jedinici na dan uplate, uvećane za naknadu za kupovinu ukoliko je društvo za upravljanje naplaćuje, saglasno zakonu koji uređuje investicione fondove.

Kod hartija od vrednosti koje je obveznik stekao kupovinom, a kojima se trguje na regulisanom tržištu kapitala u skladu sa zakonom kojim se uređuje tržište kapitala (u daljem tekstu: hartije od vrednosti kojima se trguje na tržištu kapitala), nabavnom cenom iz stava 1. ovog člana smatra se cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, odnosno, ako to ne učini, najniža zabeležena cena po kojoj se trgovalo u periodu od godinu dana od dana koji prethodi prodaji hartije od vrednosti.

Ako u periodu iz stava 5. nije bilo trgovine tom hartijom od vrednosti, nabavnom cenom smatra se najniža zabeležena cena u prvoj prethodnoj godini u kojoj je bilo trgovanja.

Kod hartija od vrednosti koje je obveznik stekao, a kojima se ne trguje na tržištu kapitala, nabavnom cenom iz stava 1. ovog člana smatra se cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, odnosno, ako to ne učini, njena nominalna vrednost, a ako je reč o akcijama bez nominalne vrednosti, srazmerni deo neto imovine društva u momentu sticanja.

Izuzetno od st. 5, 6. i 7. ovog člana, ukoliko je obveznik hartije od vrednosti stekao u smislu člana 18. stav 1. tačka 11) i stav 2. ovog zakona, nabavnom cenom iz stava 1. ovog člana smatra se cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, odnosno, ako to ne učini, smatra se da je nabavna cena nula dinara.

IZUZETNO OD ST. 5, 6. I 7. OVOG ČLANA, UKOLIKO JE OBVEZNIK STEKAO HARTIJE OD VREDNOSTI KOJE SU BILE PREDMET OPOREZIVANJA U SKLADU SA ČLANOM 14. OVOG ZAKONA, ODNOSNO OSLOBOĐENE OD OPOREZIVANJA U SMISLU ČLANA 18. STAV 1. TAČKA 11) I STAV 2. OVOG ZAKONA, NABAVNU CENU

ČINI ZBIR IZNOSA DOKUMENTOVANE POVLAŠĆENE CENE PO KOJOJ JE OBVEZNIK STEKAO TAKVE AKCIJE I OSNOVICE NA KOJU JE PLAĆEN POREZ NA ZARADU U SMISLU ČLANA 14. OVOG ZAKONA UMANJENE ZA PRIPADAJUĆE OBAVEZE IZ ZARADE, ODNOSNO KOD SAMOOPOREZIVANJA ZBIR IZNOSA DOKUMENTOVANE POVLAŠĆENE CENE PO KOJOJ JE OBVEZNIK STEKAO TAKVE AKCIJE I OSNOVICE NA KOJU JE PLAĆEN POREZ NA ZARADU U SMISLU ČLANA 14. OVOG ZAKONA.

IZUZETNO OD STAVA 8. OVOG ČLANA, U SLUČAJU PRENOSA UZ NAKNADU AKCIJA ILI UDELA NEREZIDENTNIH PRIVREDNIH DRUŠTAVA, ODNOSNO HARTIJA OD VREDNOSTI ČIJI IZDAVALAC NIJE PORESKI REZIDENT REPUBLIKE, UKOLIKO REZIDENTNI OBVEZNIK U VREME STICANJA TIH AKCIJA, UDELA ODNOSNO HARTIJA OD VREDNOSTI, KAO I NAJMANJE 6 MESECI PO NJIHOVOM STICANJU NIJE BIO REZIDENT REPUBLIKE, NABAVNOM CENOM SMATRA SE NJIHOVA TRŽIŠNA VREDNOST NA DAN KADA JE POSTAO PORESKI REZIDENT REPUBLIKE.

Nabavna cena iz stava 1. ovog člana uvećava se godišnjim indeksom potrošačkih cena od dana sticanja do dana prenosa, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

Izuzetno od stava 9. STAVA 10. ovog člana kod prenosa nepokretnosti koju je obveznik sam izgradio, nabavna cena revalorizuje se za svaku godinu počevši od 1. januara godine koja sledi godini u kojoj je izvršeno ulaganje do dana prenosa.

Za hartije od vrednosti kojima se trguje na tržištu kapitala čija je nabavna cena utvrđena kao najniža zabeležena cena iz stava 5, odnosno stava 6. ovog člana, nabavna cena revalorizuje se od narednog dana od dana kad je zabeležena najniža cena po kojoj se trgovalo do dana prenosa.

Član 75.

Ako je pravo, udeo ili hartiju od vrednosti obveznik stekao poklonom ili nasleđem, nabavnom cenom iz člana 74. stav 1. ovog zakona smatra se cena po kojoj je poklonodavac, odnosno ostavilac stekao to pravo, udeo ili hartiju od vrednosti, a ako ne može da se utvrdi ta cena onda njihova tržišna vrednost u momentu sticanja tog prava, udela ili hartije od vrednosti od strane poklonodavca, odnosno ostavioca, utvrđena od strane nadležnog poreskog organa.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, ako je obveznik pravo, udeo ili hartiju od vrednosti stekao od poklonodavca, odnosno ostavioca koji je to pravo, udeo ili hartiju od vrednosti stekao pre 24. januara 1994. godine, nabavnu cenu utvrdiće nadležni poreski organ prema tržišnoj vrednosti tog prava, udela ili hartije od vrednosti na dan 24. januara 1994. godine.

Ako je pravo, udeo ili hartiju od vrednosti obveznik stekao ugovorom o doživotnom izdržavanju, nabavnom cenom iz člana 74. stav 1. ovog zakona smatra se tržišna cena prava, udela ili hartije od vrednosti koja je uzeta ili mogla biti uzeta kao osnovica poreza na prenos apsolutnih prava u momentu njihovog sticanja od strane obveznika.

Nabavna cena prava, udela ili hartije od vrednosti koje je obveznik stekao saglasno st. 1. do 3. ovog člana, uvećava se u skladu sa članom 74. st. 9, 10. i 11. ovog zakona.

Nabavna cena hartija od vrednosti koje zaposleni dobije bez naknade od poslodavca ili od s poslodavcem povezanog lica u smislu člana 18. stav 1. tačka 11) i stav 2. ovog zakona, je nula dinara.

NABAVNA CENA HARTIJA OD VREDNOSTI KOJE ZAPOSLENI DOBIJE BEZ NAKNADE OD POSLODAVCA ILI OD S POSLODAVCEM POVEZANOG LICA U SMISLU ČLANA 18. STAV 1. TAČKA 11) I STAV 2. OVOG ZAKONA, JE NULA DINARA, OSIM U SLUČAJU IZ ČLANA 74. STAV 8. OVOG ZAKONA.

Član 85.

Ostalim prihodima, u smislu ovog zakona, smatraju se i drugi prihodi koji po svojoj prirodi čine dohodak fizičkog lica, a naročito:

1) prihodi po osnovu ugovora o delu;

2) prihodi po osnovu ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova zaključenih preko omladinske ili studentske zadruge sa licem do navršenih 26 godina života ako je na školovanju u ustanovama srednjeg, višeg ili visokog obrazovanja;

3) prihodi po osnovu dopunskog rada;

4) prihodi po osnovu trgovinskog zastupanja;

5) primanja članova organa uprave pravnog lica;

6) naknada poslanicima i odbornicima;

7) naknada u vezi sa izvršavanjem poslova odbrane, civilne zaštite i zaštite od elementarnih nepogoda;

8) primanja stečajnih upravnika, sudskih veštaka, sudija porotnika i sudskih tumača;

9) prihodi po osnovu prikupljanja i prodaje sekundarnih sirovina;

10) prihodi po osnovu prikupljanja i prodaje šumskih plodova i lekovitog bilja, odnosno po osnovu prodaje drugih dobara ostvarenih obavljanjem privremenih ili povremenih poslova, ako nisu oporezovani po drugom osnovu u smislu ovog zakona;

11) nagrade i druga slična davanja fizičkim licima koja nisu zaposlena kod isplatioca, a koja proizlaze iz rada ili druge vrste doprinosa delatnosti isplatioca, u iznosu preko 12.746 dinara godišnje, ostvarena od jednog isplatioca;

12) primanja iz člana 9. ovog zakona iznad propisanih neoporezivih iznosa;

13) naknade troškova i drugih rashoda licima koja nisu zaposlena kod isplatioca, osim prihoda iz tačke 11) ovog stava;

14) primanja koja, saglasno zakonu kojim se uređuje rad, ostvari zaposleni po osnovu učešća u dobiti ostvarenoj u poslovnoj godini;

15) prihodi od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, kao i uzgajanja i prodaje pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa;

16) svi drugi prihodi koji nisu oporezovani po drugom osnovu ili nisu izuzeti od oporezivanja ili oslobođeni plaćanja poreza po ovom zakonu.;

17) NAKNADA ISPLAĆENA PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU KOJI OBAVLJA AKTIVNOSTI UZ NAKNADU ZA ISTOG NALOGODAVCA ILI ZA LICE KOJE SE U SMISLU ZAKONA KOJIM SE UREĐUJE POREZ NA DOBIT PRAVNIH LICA SMATRA POVEZANIM LICEM S NALOGODAVCEM (U Daljem TEKSTU: POVEZANO LICE S NALOGODAVCEM), I KOJI DODATNO ISPUNJAVA NAJMANJE PET OD NAVEDENIH DEVET KRITERIJUMA, ILI JE PREMA OKOLNOSTIMA SLUČAJA PRILIKOM OTPOČINJANJA POSLOVNE SARADNJE MOGLO DA SE ZAKLJUČI DA ĆE ISPUNITI NAJMANJE PET OD DEVET NAVEDENIH KRITERIJUMA KOJI SU NAKNADNO I ISPUNJENI:

(1) NALOGODAVAC ILI POVEZANO LICE S NALOGODAVCEM ODREĐUJE RADNO VREME PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU ILI SU ODMOR I ODSUSTVA PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA ZAVISNI OD ODLUKE NALOGODAVCA ILI POVEZANOG LICA S NALOGODAVCEM I NAKNADA PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU SE NE UMANJUJE SRAZMERNO VREMENU PROVEDENOM NA ODMORU;

(2) PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC UOBIČAJENO KORISTI PROSTORIJE KOJE OBEZBEDI ILI OBAVLJA POSLOVE U MESTU KOJE ODREDI NALOGODAVAC ILI POVEZANO LICE S NALOGODAVCEM ZA POTREBE OBAVLJANJA POSLOVA KOJI SU MU POVERENI, ILI NALOGODAVAC ILI POVEZANO LICE S NALOGODAVCEM OBEZBEĐUJE SOPSTVENI MATERIJAL, ALAT, OPREMU ILI DRUGA MATERIJALNA ILI NEMATERIJALNA SREDSTVA POTREBNA ZA RAD PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA ILI FINANSIRA NJIHOVU NABAVKU;

(3) NALOGODAVAC ILI POVEZANO LICE S NALOGODAVCEM VRŠI ILI ORGANIZUJE STRUČNO OSPOSOBLJAVANJE ILI USAVRŠAVANJE, ILI UOBIČAJENO RUKOVODI PROCESOM RADA PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA;

(4) NALOGODAVAC JE ANGAŽOVAO PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA NAKON OGLAŠAVANJA U SREDSTVIMA INFORMISANJA POTREBE ZA ANGAŽOVANJEM FIZIČKIH LICA ILI ANGAŽUJUĆI TREĆE LICE KOJE SE UOBIČAJENO BAVI PRONALAŽENJEM LICA PODOBNIH ZA RADNO ANGAŽOVANJE, A ČIJA JE USLUGA REZULTIRALA ANGAŽOVANJEM TOG PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA;

(5) PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC OBAVLJA POSAO UČESTALIM ZAJEDNIČKIM RADOM SA DRUGIM PREDUZETNICIMA, ODNOSNO PREDUZETNICIMA PAUŠALCIMA, ANGAŽOVANIM OD STRANE ISTOG NALOGODAVCA ILI POVEZANOG LICA S NALOGODAVCEM ILI SA NJIHOVIM ZAPOSLENIMA;

(6) NAJMANJE 70% OD UKUPNO OSTVARENIH PRIHODA PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA U PERIODU OD 12 MESECI KOJI POČINJE ILI SE ZAVRŠAVA U ODNOSNOJ PORESKOJ GODINI JE OSTVARENO OD JEDNOG NALOGODAVCA ILI OD POVEZANOG LICA S NALOGODAVCEM;

(7) PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC OBAVLJA POSLOVE IZ DELATNOSTI NALOGODAVCA ILI POVEZANOG LICA S NALOGODAVCEM, A ZA TAKO OBAVLJENE POSLOVE NJEGOV UGOVOR O ANGAŽOVANJU NE SADRŽI KLAUZULU PO KOJOJ PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC SNOSI UOBIČAJENI POSLOVNI RIZIK ZA POSAO ISPORUČEN KLIJENTU NALOGODAVCA ILI POVEZANOG LICA S NALOGODAVCEM, UKOLIKO TAKAV KLIJENT POSTOJI;

(8) UGOVOR O ANGAŽOVANJU PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA SADRŽI DELIMIČNU ILI POTPUNU ZABRANU PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU DA PRUŽA USLUGE PO OSNOVU UGOVORA SA DRUGIM NALOGODAVCIMA;

(9) PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC OBAVLJA AKTIVNOSTI UZ NAKNADU ZA ISTOG NALOGODAVCA ILI ZA POVEZANO LICE S NALOGODAVCEM, NEPREKIDNO ILI SA PREKIDIMA 130 ILI VIŠE RADNIH DANA U PERIODU OD 12 MESECI KOJI POČINJE ILI SE ZAVRŠAVA U ODNOSNOJ PORESKOJ GODINI.

Obveznik poreza na druge prihode je fizičko lice koje ostvari prihode iz stava 1. ovog člana.

Oporezivi prihod za prihode iz stava 1. ovog člana čini bruto prihod umanjen za normirane troškove u visini od 20%.

Izuzetno od stava 3. ovog člana, oporezivi prihod iz stava 1. tačka 15) ovog člana, koji fizičko lice ostvari od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, kao i uzgajanja i prodaje pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa, čini bruto prihod umanjen za normirane troškove u visini od 90%.

IZUZETNO OD STAVA 3. OVOG ČLANA, OPOREZIVI PRIHOD IZ STAVA 1. TAČKA 17) OVOG ČLANA, KOJI OSTVARI PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC, ČINI BRUTO PRIHOD OBVEZNIKA POREZA.

Izuzetno od stava 1. tačka 13) ovog člana, porez na druge prihode ne plaća se na dokumentovane naknade troškova po osnovu službenih putovanja u svrhu obavljanja poslova za domaćeg isplatioca, odnosno za lice koje upućuje na put, najviše do iznosa tih troškova koji su izuzeti od plaćanja poreza na zarade za zaposlene po članu 18. stav 1. tač.

2) do 5) ovog zakona, ako se isplata vrši fizičkim licima, odnosno za fizička lica koja nisu zaposlena kod isplatioca, i to:

1) upućenim, odnosno pozvanim od strane državnog organa ili organizacije, sa pravom naknade troškova, nezavisno od toga iz kojih sredstava se vrši isplata;

2) članovima predstavničkih i izvršnih tela Republike, teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, u vezi sa vršenjem funkcije;

3) upućenim na rad u Republiku, po nalogu inostranog poslodavca, a u vezi sa delatnošću domaćeg isplatioca;

4) upućenim kod isplatioca po nalogu poslodavca, a u vezi sa delatnošću poslodavca;

5) ako ta lica dobrovoljno, odnosno po pozivu sarađuju u humanitarne, zdravstvene, vaspitno-obrazovne, kulturne, sportske, naučno-istraživačke, verske i druge svrhe, uključujući i za potrebe predstavljanja u ime državnih organa ili organizacija, odnosno sarađuju u sindikalnim organizacijama, privrednim komorama, političkim strankama, savezima i udruženjima, nevladinim i u drugim nedobitnim organizacijama, pri čemu ne ostvaruju bilo koju drugu naknadu po osnovu te saradnje;

6) licima koja su članovi organa uprave pravnih lica u vezi sa delatnošću tih lica koja ih upućuju na put.

Pod naknadom po osnovu saradnje u smislu ta č k e 5) stav 5. TAČKE 5) STAV 6. ovog člana ne podrazumeva se naknada za kotizaciju za prisustvovanje događaju kojim se realizuje saradnja.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, porez na druge prihode ne plaća se na primanje fizičkog lica - klijenta banke (u daljem tekstu: dužnik) kada banka otpiše potraživanje prema dužniku pod uslovima pod kojima se na teret rashoda banke priznaje otpis vrednosti pojedinačnih potraživanja po osnovu kredita saglasno odredbama zakona kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica.

Porez na druge prihode ne plaća se ni u slučaju otpisa preostalog dela potraživanja banke od dužnika, koji nije naplaćen iz sredstava ostvarenih prodajom nepokretnosti koja se sprovodi u skladu sa zakonom.

Na druge prihode koje ostvari član učeničke zadruge, član omladinske ili studentske zadruge do navršenih 26 godina života ako je na školovanju u institucijama za srednje, više i visoko obrazovanje, kao i fizičko lice po osnovu prikupljanja i prodaje sekundarnih sirovina, obračunati porez umanjuje se za 40%.

Oporezivi prihod iz stava 1. tačka 11) ovog člana koji fizičko lice ostvari po osnovu nagrade i drugih davanja fizičkim licima, čini razlika između ostvarenog prihoda i neoporezivog iznosa.

Oporezivi prihod iz stava 1. tačka 12) ovog člana koji fizičko lice ostvari po osnovu primanja iz člana 9. ovog zakona iznad propisanih neoporezivih iznosa, čini razlika između ostvarenog primanja i neoporezivog iznosa.

Izuzetno od stava 1. tačke 15) ovog člana, ne oporezuju se prihodi koje fizičko lice ostvari od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, kao i uzgajanja i prodaje pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa, koje ostvare fizička lica:

1) nosioci poljoprivrednog gazdinstva;

2) koja doprinose za obavezno socijalno osiguranje plaćaju po rešenju kao osiguranici po osnovu poljoprivredne delatnosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje;

3) korisnici poljoprivredne penzije.

NALOGODAVCEM U SMISLU STAVA 1. TAČKA 17) OVOG ČLANA SMATRAĆE SE DOMAĆE, ODNOSNO STRANO PRAVNO LICE, PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC KOJE JE DIREKTNO ILI INDIREKTNO ANGAŽOVALO PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA ZA OBAVLJANJE POSLOVA.

NALOGODAVCEM U SMISLU STAVA 1. TAČKA 17) OVOG ČLANA NEĆE SE SMATRATI DOMAĆE ILI STRANO PRAVNO LICE, PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC KOJE JE DIREKTNI ISPLATILAC NAKNADE PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU, A KOJE TAKVU NAKNADU ISPLAĆUJE U VEZI SA IZVRŠAVANJEM POSLOVA ZASTUPANJA ILI POSREDOVANJA ZA RAČUN DRUGOG LICA I ZA TAKAV POSAO NE NAPLAĆUJE OD TOG DRUGOG LICA ILI OD PREDUZETNIKA ILI PREDUZETNIKA PAUŠALCA NIŠTA OSIM UOBIČAJENE ZASTUPNIČKE ILI POSREDNIČKE PROVIZIJE.

U SLUČAJU IZ STAVA 16. OVOG ČLANA, NALOGODAVCEM I ISPLATIOCEM NAKNADE ĆE SE SMATRATI LICE ZA ČIJI RAČUN SE VRŠI ISPLATA NAKNADE PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU.

IZUZETNO OD ODREDABA STAVA 1. TAČKA 17) OVOG ČLANA, NAKNADA KOJU OSTVARI PREDUZETNIK ILI PREDUZETNIK PAUŠALAC KOJI PREMA ZAKONU KOJI UREĐUJE RELEVANTNU DELATNOST KOJU ON OBAVLJA NE MOŽE DA BUDE U RADNOM ODNOSU KOD NALOGODAVCA, NEĆE SE SMATRATI DRUGIM PRIHODOM U SMISLU OVOG ČLANA.

Član 94.

Obveznik iz člana 32. ovog zakona, osim preduzetnika paušalca, koji u toku godine započne obavljanje samostalne delatnosti, dužan je da podnese poresku prijavu u kojoj će dati procenu prihoda i rashoda do kraja prve poslovne godine, kao i procenu mesečne akontacije poreza, odnosno opredeljenje da će isplaćivati ličnu zaradu, najkasnije u roku od 15 dana od dana upisa u registar nadležnog organa, odnosno od dana početka obavljanja delatnosti.

Preduzetnik paušalac koji u toku godine započne obavljanje samostalne delatnosti dužan je da podnese poresku prijavu u kojoj će dati procenu prometa do kraja prve poslovne godine, najkasnije u roku od 15 dana od dana upisa u registar nadležnog organa, odnosno od dana početka obavljanja delatnosti.

OBVEZNIK POREZA NA PRIHODE OD SAMOSTALNE DELATNOSTI KOJI U TOKU GODINE ZAPOČNE OBAVLJANJE SAMOSTALNE DELATNOSTI, OPREDELJUJE SE ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE PODNOŠENJEM, NADLEŽNOJ ORGANIZACIJI KOJA VODI REGISTAR PRIVREDNIH SUBJEKATA, PRIJAVE ZA REGISTRACIJU KOJA SE SMATRA I PODNETOM PORESKOM PRIJAVOM ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE.

IZUZETNO OD STAVA 1. OVOG ČLANA, LICE KOJE U TOKU GODINE ZAPOČNE OBAVLJANJE DELATNOSTI A KOJE SE NE REGISTRUJE KOD ORGANIZACIJE KOJA VODI REGISTAR PRIVREDNIH SUBJEKATA, PODNOSI PORESKU PRIJAVU U ROKU OD 15 DANA OD DANA REGISTRACIJE.

Obveznik iz člana 32. ovog zakona, osim preduzetnika paušalca, koji u toku godine prestane, odnosno prekine obavljanje samostalne delatnosti, dužan je da podnese poresku prijavu za utvrđivanje poreza u roku od 30 dana od dana prestanka, odnosno prekida obavljanja delatnosti, za period od početka poreskog perioda do dana prestanka, odnosno prekida obavljanja samostalne delatnosti.

Preduzetnik paušalac koji u toku godine prestane, odnosno prekine obavljanje samostalne delatnosti, dužan je da o tome obavesti poreski organ podnošenjem poreske prijave u roku od 30 dana od dana prestanka, odnosno prekida obavljanja delatnosti.

Obveznik u smislu člana 43. st. 2. i 3. ovog zakona dužan je da u poreskoj prijavi iz stava 3. IZ STAVA 4. ovog člana iskaže i iznos obračunatog i plaćenog poreza u poreskom periodu do dana prekida, odnosno prestanka obavljanja samostalne delatnosti, kao i da uz poresku prijavu podnese i poreski bilans.

Preduzetnik drugo lice kome prestane status obveznika poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost, uz zahtev za paušalno oporezivanje iz člana 42. st. 1. i 2. ovog zakona ST. 1. DO 3. OVOG ZAKONA, dužan je da podnese i poresku prijavu u roku od 15 dana od dana prijema akta nadležnog poreskog organa kojim se potvrđuje brisanje iz evidencije za porez na dodatu vrednost.

Preduzetnik koji je porez plaćao na stvarni prihod u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje poreza, ukoliko ispunjava uslove da bude paušalno oporezovan može da podnese poresku prijavu za paušalno oporezivanje u toj godini, najkasnije do 31. januara te godine.

PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

ČLAN 17.

DINARSKI IZNOSI MESEČNIH ZARADA IZ ČLANA 5. ST. 5. I 6. OVOG ZAKONA PREDSTAVLJAJU IZNOS U VISINI DVE, ODNOSNO TRI PROSEČNE MESEČNE ZARADE U REPUBLICI ISPLAĆENE, ODNOSNO OSTVARENE U PERIODU ZA PRETHODNIH 12 MESECI POČEV OD MESECA JULA 2019. GODINE, ZA KOJI PERIOD SU OBJAVLJENI PODACI REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

IZNOSI IZ STAVA 1. OVOG ČLANA PRIMENJUJU SE DO PRVOG DANA NAREDNOG MESECA PO OBJAVLJIVANJU DINARSKIH IZNOSA SAGLASNO ČLANU 3. ST. 2. I 4. OVOG ZAKONA.

ČLAN 18.

PRVO USKLAĐIVANJE NEOPOREZIVOG IZNOSA ZARADE OD 16.300 DINARA GODIŠNJIM INDEKSOM POTROŠAČKIH CENA VRŠI SE POČEV U 2021. GODINI.

ČLAN 19.

ODREDBE ČL. 10, 11, 12. I 16. OVOG ZAKONA (ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE) PRIMENJIVAĆE SE ZA UTVRĐIVANJE POREZA NA PAUŠALNO UTVRĐENI PRIHOD POČEV ZA 2020. GODINU.

ČLAN 20.

PRIHOD ISPLAĆEN PREDUZETNIKU ILI PREDUZETNIKU PAUŠALCU U SMISLU ČLANA 31. ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA ("SLUŽBENI GLASNIK RS", BR. 24/01, 80/02, 80/02-DR. ZAKON, 135/04, 62/06, 65/06-ISPRAVKA, 31/09, 44/09, 18/10, 50/11, 91/11-US, 93/12, 114/12-US, 47/13, 48/13-ISPRAVKA, 108/13, 57/14, 68/14-DR. ZAKON, 112/15, 113/17 I 95/18 - U DALJEM TEKSTU: ZAKON), ZAKLJUČNO SA 31. DECEMBROM 2019. GODINE, SMATRAĆE SE PRIHODOM OD SAMOSTALNE DELATNOSTI BEZ OBZIRA NA PRIRODU NJEGOVOG ODNOSA SA NALOGODAVCEM U SMISLU ODREDBI ČLANA 85. ZAKONA, ODNOSNO ČLANA 9. ZAKONA O PORESKOM POSTUPKU I PORESKOJ ADMINISTRACIJI ("SLUŽBENI GLASNIK RS", BR. 80/02, 84/02-ISPRAVKA, 23/03-ISPRAVKA, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05-DR. ZAKON, 62/06-DR. ZAKON, 61/07, 20/09, 72/09-DR. ZAKON, 53/10, 101/11, 2/12 - ISPRAVKA, 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 91/15-AUTENTIČNO TUMAČENJE, 112/15, 15/16, 108/16, 30/18 I 95/18).

ČLAN 21.

ODREDBE OVOG ZAKONA PRIMENJIVAĆE SE OD 1. JANUARA 2020. GODINE, OSIM ODREDABA ČLANA 5. I ČLANA 8. U DELU KOJI SE ODNOSI NA OSLOBOĐENJE OD PLAĆANJA POREZA PO OSNOVU ZARADE KOD POSLODAVCA KOJI OBAVLJA INOVACIONU DELATNOST, KOJE ĆE SE PRIMENJIVATI OD 1. MARTA 2020. GODINE.

ČLAN 22.

PROPISI ZA IZVRŠAVANJE OVOG ZAKONA DONEĆE SE U ROKU OD 120 DANA OD DANA STUPANJA NA SNAGU OVOG ZAKONA.

ČLAN 23.

OVAJ ZAKON STUPA NA SNAGU OSMOG DANA OD DANA OBJAVLJIVANJA U "SLUŽBENOM GLASNIKU REPUBLIKE SRBIJE".

Izvor: Vebsajt Ministarstva finansija, 09.10.2019.