NACRT ZAKONA O IZMENAMA ZAKONA O SUDIJAMA - Tekst propisa

Član 1.

            U Zakonu o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23), u članu 51. stav 3. reči: “u osnovnom ili prekršajnom sudu” brišu se, reč: “početnu” zamenjuje se rečju: “prethodnu”, a reč: “početnoj”, zamenjuje se rečju: “prethodnoj”.

ALTERNATIVA ČLANA 1.

U SLUČAJU DA SE BRIŠE ČLAN 56. NACRTA ZAKONA O PRAVOSUDNOJ AKADEMIJI

Član 1.

            U Zakonu o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23), član 51. menja se i glasi:

“Član 51.

            Stručnost i osposobljenost kandidata za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju utvrđuje se uverenjem o završenoj prethodnoj obuci na Pravosudnoj akademiji.”.

Član 2.

            Na kandidata za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju u osnovnom ili prekršajnom sudu, a koji je u skladu sa Zakonom o Pravosudnoj akademiji (“Službeni glasnik RS”, br. 104/09, 32/14 - US i 106/15), primljen na početnu obuku, započeo početnu obuku ili završio početnu obuku do dana stupanja na snagu ovog zakona, primenjuje se odredba člana 51. stav 3. Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23) i posle stupanja na snagu ovog zakona.

ALTERNATIVA ČLANA 2.

U SLUČAJU DA SE BRIŠE ČLAN 56. NACRTA ZAKONA O PRAVOSUDNOJ AKADEMIJI

Član 2.

            Kandidat za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju koji je završio prethodnu obuku na Pravosudnoj akademiji do dana stupanja na snagu člana 1. ovog zakona, nije dužan da polaže ispit iz člana 51. stav 1. Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23), već se njemu kao merilo stručnosti i osposobljenosti uzima završna ocena na prethodnoj obuci na Pravosudnoj akademiji.

            Na kandidata za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju u osnovnom ili prekršajnom sudu, a koji je u skladu sa Zakonom o Pravosudnoj akademiji (“Službeni glasnik RS”, br. 104/09, 32/14 - US i 106/15), primljen na početnu obuku, započeo početnu obuku ili završio početnu obuku do dana stupanja na snagu ovog člana zakona, primenjuje se odredba člana 51. stav 3. Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23) i posle stupanja na snagu člana 1. ovog zakona.

            Na kandidata za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju, a koji je do dana stupanja na snagu člana 1. ovog zakona položio ispit iz člana 51. stav 1. Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23), primenjuju se odredbe člana 51. st. 1, 2. i 4. Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23) i posle stupanja na snagu člana 1. ovog zakona.

            Na kandidata za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju, iz reda sudijskih pomoćnika koji je u radnom odnosu na dan stupanja na snagu ovog člana zakona, primenjuju se odredbe člana 51. st. 1, 2. i 4. Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RS”, broj 10/23) i posle stupanja na snagu člana 1. ovog zakona.

Član 3.

Ovaj zakon stupa na snagu 1. marta 2025. godine.

ALTERNATIVA ČLANA 3.

U SLUČAJU DA SE BRIŠE ČLAN 56. NACRTA ZAKONA O PRAVOSUDNOJ AKADEMIJI

Član 3.

Ovaj zakon stupa na snagu 1. januara 2029. godine, izuzev odredbe člana 2. koja stupa na snagu 1. marta 2025. godine.

IZ OBRAZLOŽENJA

II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA

Razlozi za donošenje Zakona o izmenama Zakona o sudijama (“Službeni glasnik RSˮ, br. 10/23), je potreba usaglašavanja tog zakona sa novim Zakonom o pravosudnoj akademiji koji predviđa, kao jedan od uslova za kandidate koji se prvi put biraju na sudijsku funkciju, da imaju završenu prethodnu obuku na Pravosudnoj akademiji.

Imajući u vidu podeljena mišljenja kako stručne javnosti tako i radne grupe koja je pripremala nacrt zakona o tome na koji način implementirati preuzetu obavezu u procesu pridruživanja Evropskoj uniji da Pravosudna akademija bude uslov za izbor nosilaca sudijske funkcije koji se prvi put biraju, shodno alternativama Nacrta zakona o Pravosudnoj akademiji pripremljene su i alternative Nacrta zakona o izmenama Zakona o sudijama.

III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA

Članom 1. Nacrta zakona o izmenama Zakona o sudijama, menja se član 51. Zakona o sudijama kojim se propisuje utvrđivanje stručnosti i osposobljenosti kandidata za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju, u skladu sa odredbama Nacrta zakona o Pravosudnoj akademiji. Ovakvo rešenje u skladu je sa Nacrtom zakona o Pravosudnoj akademiji koji predviđa da pored završnog ispita na Pravosudnoj akademiji kandidati za izbor na sudijsku funkciju mogu umesto toga da i dalje polažu ispit koji organizuje Visoki savet sudstva, s tim da su u obavezi da nakon izbora na sudijsku funkciju prođu obaveznu obuku od 30 dana na Pravosudnoj akademiji.

Alternativno rešenje podrazumeva da uverenje o završenoj prethodnoj obuci na Pravosudnoj akademiji bude obavezan uslov za sve kandidate koji se prvi put biraju za sudijsku funkciju.

Član 2. Nacrta zakona predstavljaju prelazne odredbe. Prvo rešenje samo uređuje status lica koja su primljena, započela ili završila početnu obuku na Pravosudnoj akademiji do dana stupanja na snagu novog Zakona o pravosudnoj akademiji, tako što ta lica zadržavaju sva prava koja su imala pre stupanja na snagu novog zakona.

Alternativno rešenje člana 2. je u skladu sa alternativnim rešenjem predloženim za član 1. Nacrta zakona. Ovaj član 2. sadrži četiri stava.

Prvi stav propisuje da kandidat za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju koji je završio prethodnu obuku na Pravosudnoj akademiji do dana stupanja na snagu člana 1. ovog zakona, nije dužan da polaže ispit koji organizuje Visoki savet sudstva.

Rešenje iz drugog stava je identično sa osnovnom verzijom člana 2. Nacrt zakona.

Treći stav sadrži rešenje da kandidat za sudiju koji se prvi put bira na sudijsku funkciju, a koji je do dana stupanja na snagu člana 1. ovog zakona položio ispit kod Visokog saveta sudstva i posle stupanja na snagu člana 1. ovog zakona ne mora da završi početnu obuku na Pravosudnoj akademiji, kao uslov za izbor na sudijsku funkciju.

 Četvrti stav se odnosi na kandidate za sudiju koji se prvi put biraju na sudijsku funkciju, iz reda sudijskih pomoćnika, a koji su u radnom odnosu na dan stupanja na snagu ovog člana Nacrta zakona. Za ove kandidate predviđeno je da i posle stupanja na snagu izmena zakona važe odredbe člana 51. važećeg Zakona o sudijama, što znači da i ovi kandidati ne moraju da završe prethodnu obuku na Pravosudnoj akademiji, već mogu da polažu ispit koji organizuje Visoki savet sudstva.

Član 3. uređuje stupanje na snagu zakona. Prvo rešenje je usklađeno sa osnovnom verzijom Nacrta zakona o Pravosudnoj akademiji i predviđeno je da ovaj zakon kao i Nacrt zakona o Pravosudnoj akademiji stupi na snagu 1. marta 2025. godine.

Alternativno rešenje podrazumeva odloženu primenu člana 1. ovog zakona do 1. januara 2029. godine, jer je neophodno da se ostavi prelazni period da postoje dva paralelna sistema kao uslov za izbor na sudijsku funkciju. Predviđeno je da taj period traje četiri godine.

Izvor: Vebsajt Ministarstvo pravde, 25.09.2024.