PRIMER

Organ upravljanja

[ČLAN 16 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 61

Organ upravljanja visokoškolske ustanove je savet.

Broj članova saveta je neparan. Broj članova, postupak predlaganja, izbora i razrešenja članova saveta, način rada saveta i odlučivanja uređuje se statutom ili osnivačkim aktom visokoškolske ustanove.

Izbor i razrešenje članova saveta vrši se tajnim glasanjem.

Mandat članova saveta traje tri [četiri] godine.

Organ upravljanja instituta u sastavu univerziteta definisan je zakonom koji reguliše naučnoistraživačku delatnost.

Sastav saveta visokoškolske ustanove

[ČLAN 17 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 62

Broj članova saveta visokoškolske ustanove čiji je osnivač Republika je neparan broj ne manji od [najmanje] 17, u skladu sa statutom te visokoškolske ustanove.

U savetu samostalne visokoškolske ustanove ravnomerno su zastupljeni predstavnici visokoškolskih ustanova u sastavu.

U visokoškolskoj ustanovi čiji je osnivač Republika, a na kojoj se nastava u celini ili delimično izvodi na jeziku nacionalne manjine, nacionalni savet nacionalne manjine daje mišljenje o kandidatima predloženim za savet visokoškolske ustanove.

Savet visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana čine predstavnici ustanove, studenata i osnivača.

Od ukupnog broja članova saveta univerziteta, fakulteta, odnosno umetničke akademije u sastavu univerziteta i akademije strukovnih studija, predstavnici visokoškolske ustanove čine 60% [55%], predstavnici osnivača 25% [30%] i predstavnici studenata 15%.

Od ukupnog broja članova saveta visoke škole i visoke škole strukovnih studija, predstavnici visokoškolske ustanove čine 45%, predstavnici osnivača 40% i predstavnici studenata 15%.

Kada je osnivač Republika predstavnike osnivača imenuje Vlada, iz reda istaknutih ličnosti iz oblasti nauke, kulture, prosvete, umetnosti i privrede, vodeći računa o zastupljenosti pripadnika oba pola.

Predsednik saveta se bira iz reda predstavnika visokoškolske ustanove.

Član saveta iz stava 7. ovog člana ne može biti lice zaposleno u toj visokoškolskoj ustanovi ili u organu uprave nadležnom za oblast obrazovanja, odnosno nauke.

Broj članova i sastav saveta visokoškolske ustanove čiji osnivač nije Republika, uređuje se osnivačkim aktom visokoškolske ustanove.

Nadležnost saveta

[ČLAN 18 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 63

Savet:

1) donosi statut, na predlog stručnog organa;

2) bira i razrešava organ poslovođenja;

3) odlučuje po žalbi protiv prvostepenih odluka organa poslovođenja;

4) donosi finansijski plan, na predlog stručnog organa;

5) usvaja izveštaj o poslovanju i finansijski izveštaj [godišnji obračun], na predlog stručnog organa;

6) usvaja plan korišćenja sredstava za investicije, na predlog stručnog organa;

6a) usvaja plan javnih nabavki na predlog organa poslovođenja;

7) daje saglasnost na odluke o upravljanju imovinom visokoškolske ustanove;

8) daje saglasnost na raspodelu finansijskih sredstava;

9) donosi odluku o visini školarine, na predlog stručnog organa;

10) podnosi osnivaču izveštaj o poslovanju najmanje jedanput godišnje;

11) donosi opšti akt o disciplinskoj odgovornosti studenata;

12) vrši izbor eksternog revizora finansijskog poslovanja visokoškolske ustanove;

13) nadzire postupanje organa poslovođenja radi izvršenja akata prosvetnog inspektora iz člana 135. stav 3. tač. 5) i 6) ovog zakona;

14) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i statutom.

Savet visokoškolske ustanove razrešava organ poslovođenja te visokoškolske ustanove najkasnije u roku od 30 dana od dana saznanja za nepostupanje po pravosnažnom aktu inspektora iz člana 135. stava 3. tačka 6) ovog zakona.

O pitanjima iz st. 1. i 2. ovog člana savet odlučuje većinom glasova ukupnog broja članova saveta.

Organ poslovođenja

[ČLAN 19 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 64

Organ poslovođenja univerziteta je rektor, fakulteta - dekan, akademije strukovnih studija - predsednik, visoke škole i visoke škole strukovnih studija - direktor. Organ poslovođenja se bira tajnim glasanjem na predlog odgovarajućeg stručnog organa koji se utvrđuje tajnim glasanjem iz reda nastavnika visokoškolske ustanove koji su u radnom odnosu sa punim radnim vremenom, a izabrani su na neodređeno vreme. Organ poslovođenja bira se na tri godine sa mogućnošću jednog uzastopnog izbora.

Rektor univerziteta koordinira rad dekana u cilju sprovođenja stavova, odluka i zaključaka organa i tela univerziteta, u vezi sa ostvarivanjem uloge, zadataka, delatnosti i nadležnosti univerziteta koje su utvrđene ovim zakonom, statutom i drugim opštim aktima univerziteta.

Rektor je dužan da pisanim putem upozori dekana i savet fakulteta na postupanje i odluke suprotne ovom zakonu ili statutu univerziteta.

Bliži uslovi, kao i način i postupak izbora i razrešenja, nadležnost i odgovornost organa iz stava 1. ovog člana, uređuju se statutom visokoškolske ustanove.

Organ poslovođenja ne može biti lice koje je pravnosnažnom presudom osuđeno za krivično delo protiv polne slobode, falsifikovanja isprave koju izdaje visokoškolska ustanova ili primanja mita u obavljanju poslova u visokoškolskoj ustanovi, odnosno koje je pravnosnažnom presudom osuđeno na kaznu zatvora za drugo krivično delo, kao ni lice koje je teže prekršilo kodeks profesionalne etike odnosno lice koje je razrešeno dužnosti organa poslovođenja u skladu sa ovim zakonom, kao i lice za koje je Agencija za borbu protiv korupcije dala preporuku za razrešenje.

Organu poslovođenja prestaje dužnost u slučajevima propisanim u stavu 5. ovog člana danom pravosnažnosti presude, odnosno konačnosti odluke, odnosno preporuke.

U slučajevima iz stava 5. ovog člana savet visokoškolske ustanove konstatuje odmah, a najkasnije u roku do 15 dana od dana pravnosnažnosti presude, odnosno konačnosti odluke ili preporuke [pravosnažnosti odluke] da je organu poslovođenja prestala dužnost i imenuje vršioca dužnosti organa poslovođenja.

Ukoliko inspektor iz člana 135. ovog zakona utvrdi da savet nije doneo odluku o prestanku dužnosti organa poslovođenja u roku iz stava 7. ovog člana, odnosno odluku o razrešenju organa poslovođenja iz člana 63. stav 2. ovog zakona, u roku od osam dana od dana saznanja za nepostupanje saveta predložiće ministru donošenje odgovarajuće odluke.

Ministar odlučuje o prestanku dužnosti, odnosno o razrešenju organa iz stava 8. ovog člana i člana 135. stav 3. tačka 7) ovog zakona u roku od 15 dana od dana dostavljanja predloga inspektora.

U visokoškolskoj ustanovi čiji je osnivač Republika, a na kojoj se nastava u celini ili delimično izvodi na jeziku nacionalne manjine, nacionalni savet nacionalne manjine daje mišljenje o kandidatima predloženim za organ iz stava 1. ovog člana.

Rektoru u radu pomažu prorektori i generalni sekretar.

Univerzitet, akademija strukovnih studija i visoka škola ima menadžera.

Osnovne nadležnosti menadžera utvrđuju se zakonom, a visokoškolska ustanova može statutom da propiše i dodatne nadležnosti.

Stručni organi

Član 65

Stručni organ visokoškolske ustanove odlučuje o pitanjima od interesa za ostvarivanje nastavnog, naučnog, umetničkog i istraživačkog rada.

Pri raspravljanju, odnosno odlučivanju o pitanjima koja se odnose na osiguranje kvaliteta nastave, izmenu studijskih programa, analizu efikasnosti studiranja i utvrđivanje broja ESPB bodova, u stručnim organima i njihovim telima učestvuju predstavnici studenata i tada oni ulaze u sastav ukupnog broja članova stručnog organa.

U stručnim organima iz stava 2. ovog člana studenti čine 20% članova.

Stručni organ univerziteta je senat, a stručni organ fakulteta, odnosno umetničke akademije je nastavno-naučno, odnosno nastavno-umetničko veće, stručni organ visoke škole je nastavno veće, visoke škole strukovnih studija je nastavno-stručno veće, a instituta u sastavu univerziteta je naučno veće.

Statutom visokoškolske ustanove mogu se predvideti i drugi stručni organi.

Sastav, delokrug, broj članova, način izbora, trajanje mandata, kao i način odlučivanja stručnih organa visokoškolske ustanove, uređuju se statutom visokoškolske ustanove.

Stručni organ samostalne visokoškolske ustanove donosi kodeks profesionalne etike i pravila ponašanja u ustanovi, kojim se utvrđuju etička načela objavljivanja naučnih odnosno umetničkih rezultata, odnosa prema intelektualnoj svojini, odnosa između nastavnika i saradnika, drugih zaposlenih i studenata, postupaka u nastupanju visokoškolske ustanove i nastavnika, saradnika i studenata u pravnom prometu, kao i u odnosu prema javnosti i sredstvima javnog informisanja.

Studentski parlament

Član 66

Studentski parlament je organ visokoškolske ustanove i visokoškolske jedinice koja ima organ upravljanja i upisane studente.

VII OSNOVE FINANSIRANJA VISOKOŠKOLSKIH USTANOVA ČIJI JE OSNIVAČ REPUBLIKA

Izvori finansiranja

[ČLAN 20 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 67

Visokoškolska ustanova stiče sredstva za obavljanje svoje delatnosti u skladu sa zakonom i statutom, iz sledećih izvora:

1) sredstava koja obezbeđuje osnivač;

2) školarine;

3) donacija, poklona i zaveštanja;

4) sredstava za finansiranje naučnoistraživačkog, umetničkoistraživačkog [umetničkog] i stručnog rada;

5) projekata i ugovora u vezi sa realizacijom nastave, istraživanja i konsultantskih usluga;

6) naknada za komercijalne i druge usluge;

7) osnivačkih prava i iz ugovora sa trećim licima;

8) i drugih izvora, u skladu sa zakonom.

Sredstvima iz stava 1. ovog člana visokoškolska ustanova samostalno upravlja.

Sredstva iz stava 1. ovog člana može sticati i visokoškolska jedinica u skladu sa osnivačkim aktom i opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.

Sredstva iz stava 1. ovog člana iskazuju se i evidentiraju u skladu sa jedinstvenom budžetskom klasifikacijom.

Podaci o iznosu sredstava na godišnjem nivou iz stava 1. ovog člana dostupni su javnosti na zvaničnoj internet stranici visokoškolske ustanove najkasnije na kraju prvog kvartala naredne kalendarske godine.

Sredstva koja obezbeđuje osnivač

[ČLAN 21 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 68

Visokoškolska ustanova čiji je osnivač Republika stiče sredstva za sprovođenje akreditovanih studijskih programa u okviru svoje delatnosti na osnovu ugovora koji samostalna visokoškolska ustanova zaključuje sa Vladom, po prethodno pribavljenom mišljenju Ministarstva.

Sredstva za obavljanje delatnosti u toku jedne školske godine obezbeđuju se u skladu s programom rada visokoškolske ustanove i podacima koji se prikupljaju kroz jedinstveni informacioni sistem prosvete (u daljem tekstu: JISP) na osnovu posebnog zakona.

Visokoškolska ustanova u sastavu univerziteta, u obavljanju svoje delatnosti sredstvima koja obezbeđuje osnivač, u pravnom prometu istupa na osnovu ovlašćenja iz statuta, u svoje ime i za svoj račun.

Organ upravljanja visokoškolske ustanove iz stava 1. ovog člana odgovara nadležnom ministarstvu za namensko i ekonomično trošenje sredstava dodeljenih iz budžeta.

Normative i standarde rada visokoškolskih ustanova iz stava 1. ovog člana, kao i materijalna sredstva za njihovo ostvarivanje, uključujući i sredstva za ostvarivanje funkcija univerziteta u okviru studijskih programa koji se izvode na visokoškolskim ustanovama i jedinicama, utvrđuje Vlada, na predlog Nacionalnog saveta i po pribavljenom mišljenju Konferencije univerziteta i Konferencije akademija i visokih škola.

Namena sredstava od osnivača

[ČLAN 22 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 69

Osnivač obezbeđuje sredstva visokoškolskoj ustanovi za sledeće namene:

1) stalne troškove u celosti;

2) ostale materijalne troškove, tekuće i investiciono održavanje;

3) plate zaposlenih u visini ne nižoj od minimalne zarade u Republici;

4) druga primanja zaposlenih u skladu sa kolektivnim ugovorom u celosti;

5) opremu;

6) bibliotečki fond;

7) obavljanje naučnoistraživačkog, odnosno umetničkoistraživačkog rada koji je u funkciji podizanja kvaliteta nastave;

8) naučno, umetničko i stručno usavršavanje zaposlenih;

9) podsticanje razvoja nastavno-naučnog i nastavno-umetničkog podmlatka;

10) rad sa darovitim studentima;

11) međunarodnu saradnju;

12) rad centara za transfer znanja i tehnologija;

13) izvore informacija i informacione sisteme;

14) izdavačku delatnost;

15) rad centara za karijerno vođenje i savetovanje;

16) rad studentskog parlamenta i vannastavnu delatnost studenata;

17) finansiranje opreme i uslova za studiranje studenata sa invaliditetom;

18) troškove akreditacije studijskih programa i ustanova u Republici, kao i troškove relevantnih međunarodnih akademskih akreditacija;

19) druge namene, u skladu sa zakonom.

[Osnivač obezbeđuje sredstva visokoškolskoj ustanovi za sledeće namene:

1) materijalne troškove, tekuće i investiciono održavanje;

2) plate zaposlenih u skladu sa zakonom i kolektivnim ugovorom;

3) opremu;

4) bibliotečki fond;

5) obavljanje naučnoistraživačkog, odnosno umetničkog rada koji je u funkciji podizanja kvaliteta nastave;

6) naučno, umetničko i stručno usavršavanje zaposlenih;

7) podsticanje razvoja nastavno-naučnog i nastavno-umetničkog podmlatka;

8) rad sa darovitim studentima;

9) međunarodnu saradnju;

10) rad centara za transfer znanja i tehnologija;

11) izvore informacija i informacione sisteme;

12) izdavačku delatnost;

13) rad centara za karijerno vođenje i savetovanje;

14) rad studentskog parlamenta i vannastavnu delatnost studenata;

15) finansiranje opreme i uslova za studiranje studenata sa invaliditetom;

16) druge namene, u skladu sa zakonom.]

Iz budžeta se visokoškolskim ustanovama čiji je osnivač Republika obezbeđuju sredstva za pokriće troškova materijala, u iznosu koji ne sme biti manji od udela budžetskih prihoda koje visokoškolska ustanova ostvaruje od Ministarstva, u zbirnom iznosu prihoda koje visokoškolska ustanova ostvaruje po osnovu budžetskih prihoda od Ministarstva i sopstvenih prihoda ustanove po osnovu školarina.

Visokoškolske ustanove dostavljaju Ministarstvu podatke o planiranim iznosima troškova iz st. 1. i 2. ovog člana za narednu kalendarsku godinu, najkasnije do 31. jula tekuće godine.

[ČLAN 23 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Osnovica za obračun i isplatu plata

Član 69a

Osnovica za obračun i isplatu plata u visokom obrazovanju ne može biti niža od osnovice za obračun i isplatu u osnovnom i srednjem obrazovanju i vaspitanju.

Sopstveni prihodi

[ČLAN 24 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 70

Sredstva koja visokoškolska ustanova, odnosno visokoškolska jedinica ostvari, izuzev sredstava koja obezbeđuje Republika, čine sopstveni prihod te visokoškolske ustanove, odnosno jedinice (školarina, pružanje usluga trećim licima, poklon, sponzorstvo i drugi izvori sticanja sredstava).

Sredstva iz stava 1. ovog člana koriste se za unapređenje delatnosti i podizanje kvaliteta rada, uključujući i uvećanje plate zaposlenih po osnovu ostvarenih rezultata rada propisanih opštim aktom visokoškolske ustanove, a u skladu sa zakonom kojim se uređuju plate zaposlenih u javnim službama.

Sredstvima iz stava 1. ovog člana i imovinom stečenom iz sopstvenih prihoda visokoškolska ustanova, odnosno visokoškolska jedinica sa svojstvom pravnog lica, samostalno raspolaže, u skladu sa Zakonom i opštim aktom te visokoškolske ustanove, odnosno visokoškolske jedinice.

Sredstvima iz stava 1. ovog člana ostvarenim obavljanjem delatnosti visokoškolske jedinice bez svojstva pravnog lica raspolaže ta jedinica, u skladu sa ovim zakonom i opštim aktom visokoškolske ustanove u čijem je sastavu.

Visokoškolske jedinice u sastavu univerziteta, kad raspolažu sredstvima iz stava 1. ovog člana, u pravnom prometu istupaju u svoje ime i za svoj račun, u skladu sa zakonom, statutom univerziteta i sopstvenim statutom.

Visokoškolske jedinice u sastavu univerziteta iz sredstava iz stava 1. ovog člana izdvajaju deo za finansiranje zajedničkih poslova na nivou univerziteta, u skladu sa opštim aktom univerziteta.

Izdvajanje sredstava iz stava 5. ovog člana vrši se na osnovu planiranog obima i troškova aktivnosti koji se utvrđuju odlukom saveta univerziteta za tekuću školsku godinu.

Visokoškolska ustanova opštim aktom utvrđuje, u skladu sa ovim zakonom, raspodelu sopstvenih prihoda.

Ministarstvo kontinuirano prikuplja, prati i analizira podatke o sopstvenim prihodima visokoškolskih ustanova i njihovom trošenju, pojedinačno i ukupno.

Školarina

[ČLAN 25 IZMENA I DOPUNA ZAKONA]

Član 71

Visokoškolska ustanova stiče sredstva iz školarine na osnovu odluke o visini školarine za studente koji plaćaju školarinu.

Merila za utvrđivanje visine školarine utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.

Visokoškolska ustanova je dužna da pre raspisivanja konkursa za upis novih studenata utvrdi visinu školarine za narednu školsku godinu za sve studijske programe.

Školarinom se utvrđuju troškovi studija za jednu godinu studija, odnosno za sticanje 60 ESPB bodova.

Školarina obuhvata naknade za redovne usluge koje visokoškolska ustanova pruža studentu u okviru ostvarivanja studijskog programa za jednu godinu studija.

Redovne usluge iz stava 5. ovog člana utvrđuju se odlukom univerziteta, odnosno druge samostalne visokoškolske ustanove.

Merila za utvrđivanje visine školarine i odluka o visini školarine dostupni su javnosti na zvaničnoj internet stranici visokoškolske ustanove.

Studenti visokoškolskih ustanova čiji je osnivač Republika, ako su državljani Republike Srbije, ostvaruju pravo na pokriće 50% svojih troškova po osnovu referentne školarine koju su platili u tekućoj školskoj godini.

Iznos pokrića iz stava 8. ovog člana se utvrđuje polazeći od referentnog iznosa školarine, koji je jednak školarini za studijski program u školskoj 2024/2025. godini.

Referentni iznos školarine, u odnosu na koji se utvrđuje iznos pokrića u školskoj 2025/2026. godini i narednim školskim godinama se koriguje srazmerno kretanju stvarnog iznosa školarine na studijskom programu na koji je student upisan, pri čemu uvećanje referentnog iznosa školarine visokoškolske ustanove u narednoj školskoj godini ne može biti veće od prosečne stope inflacije u Republici u prethodnoj školskoj godini.

Isplata sredstava iz stava 8. ovog člana studentima se vrši iz budžeta Republike najkasnije do 30. aprila tekuće školske godine za školarinu plaćenu do kraja februara tekuće školske godine, odnosno do 30. septembra tekuće školske godine za preostali iznos plaćene školarine, a na osnovu podataka koje visokoškolske ustanove dostave Ministarstvu.

Pravo na pokriće troškova iz stava 8. ovog člana student ostvaruje po osnovu ukupnog iznosa plaćene školarine, za svaku godinu studija koju je student prvi put upisao, odnosno za sve predmete koje je student prvi put upisao.

Pravo na pokriće troškova iz stava 8. ovog člana student može ostvariti samo za jedan studijski program na istom stepenu studija.

 

Potpunom tekstu mogu pristupiti samo pretplatnici na pravnu bazu Paragraf Lex. Za više informacija,
pogledajte https://www.paragraf.rs/strane/pravna_baza_paragraf.html