PRAVILNIK O PROGRAMU ZAVRŠNOG ISPITA U OSNOVNOM OBRAZOVANJU I VASPITANJU("Sl. glasnik RS - Prosvetni glasnik", br. 1/2011, 1/2012, 1/2014, 12/2014, 2/2018, 3/2021, 14/2022, 4/2023 i 5/2023 - ispr.) |
Në fushën e LETËRSISË nxënësi-nxënësja:
GJSH.3.4.1. E thekson titullin e veprës, autorin, gjininë dhe llojin në bazë të pjesëve, figurave dhe termave karakteristike dhe miteve
Detyra |
Në një roman nga lektyra jote është përshkruar kështjella e lashtë shqiptare dhe rrethimi nga ana e turqve. Është përshkruar jeta e popullsisë shqiptare nën rrethim dhe përpjekjet e pashës së Turqisë të pushtojë kështjellën. Për cilin roman është fjala? Kush e shkroi këtë roman?
|
Zgjidhja |
"Kështjella", Ismail Kadare. |
GJSH.3.4.2. I ndan cilësitë kryesore të veprave letrare dhe llojet në tekstin konkret
Detyra |
Poezia refleksive është: Nënvizo përgjigjen e saktë. |
Zgjidhja |
a) lloj i poezisë lirike |
GJSH.3.4.3. E dallon autorin e veprës nga subjekti lirik dhe rrëfyesi në vepër
Detyra |
Shiko me vëmendje raportin midis autorit, subjektit lirik dhe tregimit në vargje Në mes tuaj kam qëndruar Në bazë të tekstit, nxirr përfundimin: a) Është theksuar origjinaliteti i autorit dhe i subjektit lirik b) Është i qartë dallimi midis autorit dhe subjektit lirik c) Raporti midis autorit dhe subjektit lirik nuk mund të vërehet d) Subjekt lirik është qiri |
Zgjidhja |
a) Është theksuar origjinaliteti i autorit dhe i subjektit lirik |
GJSH.3.4.4. I gjen dhe i emëron figurat stilistike; cakton funksionin e figurave stilistike në tekst
Detyra |
Lexo me kujdes fjalitë e mëposhtme dhe trego cila figurë stilistike është përdorur? "uh, m`u thaftë gjuha po kah më erdhi ajo tash? Mbas pesë vjetësh,kur këmbët i shkelën përsëri në katund... N. Rrahmani "Rruga e shtëpisë sime" |
Zgjidhja |
Metonimia |
GJSH.3.4.5. I cakton dhe emëron llojet e vargjeve dhe rreshtave
Detyra |
1. Cilës gjini letrare i takon përralla? 2. Përralla është lloj letrar e cila ekziston: |
Zgjidhja |
1. epikës
|
GJSH.3.4.7. E shpreh qëndrimin e vet për një vepër të caktuar dhe e arsyeton në mënyrë të argumentuar
Detyra |
Lexo vjershën Llora të Ismail Kadaresë, e pastaj përgjigju në pyetje. Tani shiu godet me shkelma xhamat. Lexo vjershën "Llora" të Ismail Kadaresë. Me fjalët e tua arsyeto pse mendon se shkrimtari ka dhënë një pasqyrë reale të hidhërimit dhe të vuajtjes për shkak të dashurisë ose pse nuk e ka arsyetuar këtë ndjenjë. Thekso së paku dy shkaqe. ___________________________________________________________
|
Zgjidhja |
Nxënësi tregon se e ka kuptuar vjershën. Shpreh qëndrimin e vet ashtu që e arsyeton pajtimin /mospajtimin e qëndrimeve të shkrimtarit për ndjenjën e vuajtjes dashurore dhe ndjenjën e dhembjes. Jep argumentet e veta. |
GJSH.3.4.8. Ndërlidh tekstet e letërsisë artistike me tekste tjera të cilat zhvillohen në mësim
Detyra |
Lexo tekstin e dhënë nga Jetëshkrimi i Ferid Selimit dhe thuaj se çfarë ishin ndjenjat e tij kur u takua me Ramadanin e Fazë Kuqit: Pas dyzet viteve, për të parën herë takoja Ramadanin e Fazë Kuqit. Ishte një ndjenjë që në mua zbarkoi shumë pyetje, që u duhej përgjigje. E ato ishin të shumta. Çfarë është ky njeri? Çfarë sjellje ka? Për çfarë do të bisedojmë? Kah t’ia fillojmë etj. Ndjenjat e autorit ishin: a) të fuqishme |
Zgjidhja |
c) kjo ndjenjë i shkaktoi autorit shumë pyetje |
Standardet e arsimit për mbarim të arsimit të detyrueshëm për gjuhë shqipe të cilat do të anketohen me detyrat e panjohura
GJSH.2.1.4. I dallon të gjitha pjesët e tekstit dhe të librit, duke përfshirë indeksin, kuptimin dhe bibliografinë dhe di t'i përdorë
Detyra |
Në bibliografinë e dhënë nën cilin numër gjendet Albert Dauzat, me veprën L’Europe linguistique?
|
Zgjidhja |
Nën numrin 3. |
GJSH.2.1.6. E dallon faktin nga komenti, objektivitetin nga njëanshmëria dhe propagandën në shembujt e thjeshtë
Detyra |
Lexo fragmentin nga vepra "Arti dhe historia e tij". Në tekst autori flet për një relief të vjetër grek duke e dhënë komentin e vet. Nënvizo fjalinë në të cilën është shprehur komenti. "Në këtë relief Atllasi është pasqyruar se si kthehet me mollë të arta deri te Herakli, i cili qëndron bindshëm nën barrën e vet të madhe. Athina ia ka vënë jastëkët në krah. Në dorën e djathtë dikur e ka mbajtur shtizë metalike. Tërë tregimi është shpjeguar me një thjeshtësi dhe qartësi të mrekullueshme. |
Zgjidhja |
Tërë tregimi është shpjeguar me një thjeshtësi dhe qartësi të mrekullueshme. |
GJSH.3.1.3. I ndan nga teksti argumentet në llogari të ndonjë teze (qëndrimi) ose argumente kundër tyre; paraqet përfundime të bazuara në tekstin e ndërlikuar
Detyra |
Lexo fragmentin me kujdes. Kam zbuluar arsyen pse Dora ka ndryshuar kaq shumë ose më saktë, është kthyer siç ishte më parë, d.m.th., para dimrit të shkuar. Gjatë katër javëve në Francë ka gjetur te mami një shoqe të vërtetë! Sot e hodha llafin për Viktorin, dhe ajo menjëherë më tha vetëm: - Oh, nuk mbaj më korrespondencë me të.- Dhe kur e pyeta: - Bëtë llafe? I kujt është faji? - U përgjigj: - jo, jo, thjesht i dhashë duart. Çdo të thotë i dhashë duart? Nuk është nisur për në Amerikë, apo jo? - dhe atëherë u përgjigji: - E dashur Rita, është mirë ta sqarojmë njëherë e përgjithmonë këtë punë. E lashë fare duke iu bindur dëshirës së drejtë të nënës sonë të dashur. - Duhet të shtoj që edhe pse e dua me gjithë shpirt mamin, nuk mund ta mendoj ta kem për shoqe qoftë edhe një çast. E si mund të jesh shoqe me mamin tënd? Dora nuk e ka idenë se ç’është miqësia e vërtetë. Ka gjëra të cilat një vajzë nuk mund t’i diskutojë me të ëmën, psh., nuk mund ta pyes: "E di ç’do të thotë në të vërtetë ka ndodhur ndonjë gjë? Nuk jam madje as e sigurt nëse ajo e di ç’do të thotë, sepse kur ajo ishte 13 ose 14 vjeç, me siguri njerëzit përdornin shprehje të ndryshme, dhe ndoshta këto që përdorim ne tani, në atë kohë kishin një kuptim tjetër. E ç’miqësi është ajo kur mami i thotë Dorës: - Nuk duhet të dalësh tani, sepse nga çasti në çast mund të plasë shtrëngata, ndërsa mbrëmë i tha: - Dora , shiko se duhet të vësh shallin. Miqësia mes nënës dhe vajzës është e pamundur, ashtu siç është edhe miqësia mes babait dhe djalit. Sepse mes shokësh nuk mund të ketë urdhra ose kufizime, dhe ajo që është më e rëndësishme, me prindërit nuk mund të bisedosh për të gjitha gjërat që do të doje të dije. Mbrëmë për shembull, i thashë: - Natyrisht që mami të ka ndaluar të flasësh për disa çështje, dhe ti këtë e quan miqësi? - Ajo u përgjigj ëmbël-ëmbël: Rita, mami nuk më ka ndaluar, por e kuptoj vetë se jam nxituar që të kam folur për disa gjëra. Serioziteti në jetë mësohet shpejt. - Ia plasa të qeshurit dhe thashë: - Dhe ti e quan serioziteti i jetës? Nuk të kujtohet se dikur na vinte për të qeshur me këtë gjë? Shpresoj vërtet që shoqja ime, A ???do të vijë, sepse kam aq shumë nevojë për të, siç ka dhe ajo për mua Në fragmentin e dhënë vajza shpreh: |
Zgjidhja |
opinionet dhe ndjenjat e veta |
GJSH.3.3.4. I njeh nënllojet e fjalëve; përdor terminologji në lidhje me llojet dhe nënllojet e fjalëve dhe kategoritë e tyre gramatikore
Detyra |
||||||
Si quhen format foljore të nënvizuara në fjalinë e dhënë? Duke u laguar nga fshati u kthye edhe një herë për të parë dritën e zbehtë, por aq të njohur, në dhomën e saj.
|
||||||
Zgjidhja |
||||||
duke u larguar - përcjellorja; për të parë - paskajorja |
Detyra |
Në vend të pikave vendos në trajtën e duhur emrat në kllapa: Nëpër …………(rrugë) e vjetra dhe të heshtura të……….(qytete) të Shqipërisë, në ………(net) e freskëta të pranverës ose në ……..(ditë) e ftohta të dimrit, populli e njihte tashmë (makinë) që mbante piano. Emrat dhe ……..(vepra) e Moxartit, Rosinit, Verdit, Belinit, Bizesë e të shumë kompozitorëve të tjerë po dëgjoheshin edhe në ……..(qytete) më të humbura të Shqipërisë. Ata po bëheshin të njohur nëpërmjet……..(këngëtarëve) shqiptarë. |
Zgjidhja |
Nëpër …………(rrugët) e vjetra dhe të heshtura të……….(qytetit) të Shqipërisë, në ………(netët) e freskëta të pranverës ose në ……..(ditët) e ftohta të dimrit, populli e njihte tashmë (makinën) që mbante piano. Emrat dhe ……..(veprat) e Moxartit, Rosinit, Verdit, Belinit, Bizesë e të shumë kompozitorëve të tjerë po dëgjoheshin edhe në ……..(qytetet) më të humbura të Shqipërisë. Ata po bëheshin të njohur nëpërmjet……..(këngëtarëve) shqiptarë.
|
GJSH.3.4.6. I interpreton elementet e ndryshme të veprës letrare artistike duke iu referuar vetë veprën
Detyra |
Lexo me kujdes fragmentin e dhënë dhe përgjigju në pyetje: Gjeneralët e Napoleonit Davendi, Ney dhe Murati, që ndodheshin në afërsinë e rrethit të zjarrit dhe nganjëherë hynin brenda në të, hodhën shumë herë me radhë në këtë rreth të zjarrtë masa të rregullta dhe të shumta trupash. Po, në kundërshtim me sa kishte ndodhur përherë në të gjitha betejat e mëparshme, në vend që të arrinte lajmi i pritur i shpartallimit të armikut, masat e rregullta të trupave ktheheshin që andej si kope të tmerruara në rrëmujë. Ata i vinin përsëri në rregull, po numri i ushtarëve po paksohej gjithnjë. Aty nga mezi i ditës, Murati i dërgoi Napoleonit një agjutant kampi të tij për t’i kërkuar përforcime. Nga fragmenti që ke lexuar shkruaj cilit lloj romani i takon ky tekst: a) historik Në planin dhe programin e lektyrës sate ke lexuar disa romane të cilat i takojnë këtij lloji: Thekso ndonjërin prej tyre:____________________
|
Zgjidhja |
a) historik |
Standardet arsimore për fund të arsimit përfundimtar për matematikë me shembujt e detyrave
МА.1.1.1. Nxënësi di të lexojë dhe të shkruajë lloje të ndryshme të numrave (natyrorë, të plotë, racionalë).
Detyrë |
Bashko me vija numrat e barabartë sipas shembullit të dhënë: |
Zgjidhja |
МА.1.1.2. Nxënësi di të shndërrojë shënimin dhjetor të numrit në thyesë dhe anasjelltas.
Detyra |
Cili nga numrat e ofruar është i barabartë me numrin 0,3? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. a) 10/3 b) 3/10 c) 1/3 d) 3/1
|
Zgjidhja |
b) 3/10 |
МА.1.1.3. Nxënësi di të krahasojë sipas madhësisë numrat e të të njëjtit shënim, duke e përdorur si ndihmë fotografinë kurdoherë që kjo është e nevojshme.
Detyrë |
|||||||||
Janë dhënë numrat:
|
|||||||||
|
|||||||||
Zgjidhja |
|||||||||
|
МА.1.1.4. Nxënësi di të kryejë një veprim themelor llogaritës me numrat e të të njëjtit shënim, duke e përdorur si ndihmë fotografinë kurdoherë që kjo është e nevojshme (në rast të mbledhjes dhe zbritjes së thyesave vetëm me të njëjtin emërues); për shembull llogarit 1/5 nga n, ku n është numër i dhënë natyror.
Detyrë |
Llogarite dhe shkruaje rezultatin përkatës: a) - 6 : 2 = ________ b) - 6 - 2 = ________ c) - 6 ∙ 2 = ________ d) - 6 + 2 = ________
|
Zgjidhja |
a) - 6 : 2 = -3 b) - 6 - 2 = -8 c) - 6 ∙ 2 = -12 d) - 6 + 2 = -4 |
МА.1.1.5. Nxënësi di të pjesëtojë mbetjen me numrin njëshifror dhe di kur një numër është i pjesëtueshëm me tjetrin.
Detyrë |
||||||||||||||||||
Plotëso tabelën e ardhshme sipas shembullit të dhënë:
|
||||||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||||||
|
МА.1.1.6. Nxënësi di të përdorë numrat e plotë dhe shprehjet e thjeshta me to duke i përdorur përfytyrimet pamore.
Detyrë |
Sot është ditëlindja e Jetës dhe ajo thotë: "Për tri vjet do të kem 18 vjet". Sa vjet i ka sot Jeta? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) 12 b) 15 c) 18 d) 21 |
Zgjidhja: |
b) 15 |
МА.1.2.1. Nxënësi kryen veprime formale të cilat janë të reduktuara dhe varen nga interpretimi; di të zgjidhë barazimet lineare në të cilat e panjohura paraqitet vetëm në një kufizë.
Detyrë |
Cili numër është zgjidhja e barazimit x/2+2=8? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) 5 b) 6 c) 12 d) 20 |
Zgjidhja |
c) 12 |
МА.1.2.2. Nxënësi kryen veprime formale të cilat janë të reduktuara dhe varen nga interpretimi; di të llogaritë fuqinë e numrit të dhënë, i di veprimet themelore me fuqitë.
Detyrë |
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. Produkti 210•22 është i barabartë: а) 25 b) 28 c) 212 d) 220
|
Zgjidhja |
c) 212 |
Detyrë |
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) 0,06 b) 0,6 c) 0,09 d) 0,9
|
Zgjidhja |
c) 0,09 |
МА.1.2.3. Nxënësi ushtron operacione formale të cilat janë të reduktuara dhe varen nga interpretimi; di të mbledhë, të zbresë dhe të shumëzojë monomet.
Detyrë |
Rregullo këto shprehje: 5a3 + 7a3 = _____ 9x2 - 4x2 = _____ 2b · 3b2 = _____ |
Zgjidhja |
5a3 + 7a3 = 12a3 9x2 - 4x2 = 5x2 2b · 3b2 = 6b2b · 3b2 |
МА.1.2.4. Nxënësi kryen veprime formale të cilat janë të reduktuara dhe varen nga interpretimi; di të caktojë vlerën e funksionit të dhënë me tabelë ose formulë.
Detyra |
||||||||||
Funksioni është dhënë me formulë y=2x+1. Cakto vlerën përkatëse të ndryshoreve x dhe y dhe plotëso tabelën.
|
||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||
|
МА.1.3.1. Nxënësi i njeh nocionet: segmenti, gjysmëdrejtëza, drejtëza, rrafshi dhe këndi (i dallon modelet e tyre në situata të ndryshme dhe di t’i vizatojë duke i përdorur veglat: i dallon disa lloje të këndeve edhe drejtëzat paralele dhe normale).
Detyrë |
Bashko fotografinë me emërtimin e figurës të cilën e paraqet ajo fotografi. |
Zgjidhja |
МА.1.3.2. Nxënësi i njeh nocionet: trekëndëshi, katërkëndëshi, katrori dhe drejtkëndëshi (i vëren modelet e tyre në situata reale dhe di t’i vizatojë duke i përdorur veglat; nxënësi i dallon llojet themelore të trekëndëshave, i njeh elementet themelore të trekëndëshit dhe di të llogaritë perimetrin dhe sipërfaqen e trekëndëshit, katrorit dhe të drejtëkëndëshit në bazë të elementeve të cilat drejtpërsëdrejti jepen në detyrën e dhënë; di të llogaritë brinjën e panjohur të trekëndëshit kënddrejtë duke e përdorur Teoremën e Pitagorës.
Detyrë |
Cilën sipërfaqe të dyshemes e mbulon qilimi me gjatësi 3,5 m dhe gjerësi 2 m? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë: а) 11 m2 |
Zgjidhja |
b) 7 m2 |
Detyrë |
||
Llogarit hipotenuzën e trekëndëshit kënddrejtë të vizatuar në fotografi.
|
||
Zgjidhja |
||
c = 10 cm |
МА.1.3.3. Nxënësi i njeh nocionet: rrethi, vija rrethore (i veçon elementet e tyre themelore, i dallon modelet e tyre në situata reale dhe di t’i vizatojë duke i përdorur veglat; di të llogaritë perimetrin dhe sipërfaqen e rrethit të rrezes së dhënë).
Detyrë |
Sa është perimetri rrezja e të cilit është 7 cm? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) 14 cm b) 49 cm c) 14π cm d) 49π cm |
Zgjidhje |
c) 14π cm |
МА.1.3.4. Nxënësi i mbizotëron nocionet: kubi dhe katrori (i vëren modelet e tyre në situata reale, i di elementet e tyre themelore dhe e llogarit sipërfaqen dhe vëllimin e tyre).
Detyrë |
||
Skaji i bazës së prizmit të rregullt katërbrinjësh 6 cm, kurse lartësia është 10 cm. Sa është sipërfaqja e prizmit të dhënë?
|
||
Zgjidhja |
||
S = 2∙36cm2 + 4∙60cm2 = 312cm2 Sipërfaqja e prizmit është 312 cm 2. |
МА.1.3.5. Nxënësi i njeh nocionet; koni, cilindri dhe sfera (i vëren modelet e tyre në situata reale, i njeh elementet e tyre themelore).
Detyrë |
Në secilin cilindër shkruaj numrin 1, në secilin kon numrin 2, dhe në secilën sferë numrin 3.
|
Zgjidhja |
|
МА.1.3.6. Nxënësi intuitivisht e kupton nocionin e figurave që përkojnë (me lëvizje derisa të përputhen).
Detyrë |
||||||
|
||||||
Zgjidhja |
||||||
c) |
Detyrë |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Është dhënë figura F. Ngjyros çfarë është e nevojshme që figura G të përputhet (të mund të përputhet) me figurën F.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
МА.1.4.1. Nxënësi di të përdorë njësitë përkatëse për matjen e gjatësisë, sipërfaqes, vëllimit, masës, kohës dhe këndeve.
Detyrë |
|||||||||||||||
Fushën boshe në tabelë plotësoje me njësinë përkatëse matëse.
|
|||||||||||||||
Zgjidhja |
|||||||||||||||
|
МА.1.4.2. Nxënësi di të shndërrojë njësitë më të mëdha në gjatësi, masa dhe kohë më të vogla.
Detyrë |
Cila periudhë kohore është më e gjata? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) tre muaj b) 100 ditë c) 10 javë d) një e katërta e vitit |
Zgjidhja |
b) 100 ditë |
МА.1.4.3. Nxënësi di të përdorë apoene të ndryshme të të hollave.
Detyrë |
Nëse i këmben 3 bankënota nga 200 dinarë me bankënota prej 50 dinarësh, sa bankënota do të fitosh?
Do të fitojë ______ bankënota nga 50 dinarë. |
Zgjidhja |
Do të fitojë 12 bankënota nga 50 dinarë. |
МА.1.4.4. Nxënësi di me rastin e matjes të zgjedhë njësinë përkatëse matëse; i rrethon madhësitë e shprehura me masën e dhënë.
Detyrë |
||||||||||||||||||
Në fushën e zbrazët shkruaj njësinë përkatëse matëse: km, cm, l, kg ose g.
|
||||||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||||||
|
МА.1.5.1. Nxënësi di të shprehë pozitën e objekteve duke i klasifikuar në lloje dhe në shtylla; të caktojë pozitën e pikës në kuadrantën e parë të sistemit kordinant nëse janë dhënë koordinatat dhe anasjelltas.
Detyrë |
Në fotografi është dhënë plani i kinemasë ODEON. Mrika e ka blerë biletën për rreshtin e gjashtë, ulësen e majtë 3. Ngjyros (hijezo) ulësen e Mrikës.
|
Zgjidhja |
|
МА.1.5.2. Nxënësi di të lexojë dhe të kuptojë të dhënat nga grafikoni, diagrami ose nga tabela, dhe të caktojë minimumin ose maksimumin e fjalisë vartëse.
Detyrë |
Numri i ditëve me diell në vit sipas muajve është dhënë me diagram:
a) Më së pakti ditë me diell në vit ka pasur ___________ b) Më së shumti ditë me diell në vit ka pasur ___________ |
Zgjidhja |
a) Më së pakti ditë me diell në vit ka pasur në dhjetor. b) Më së shumti ditë me diell në vit ka pasur në gusht. |
МА.1.5.3. Nxënësi di t’i tregojë të dhënat nga tabela me grafikon dhe anasjelltas.
Detyrë |
||||||||||||||
Duke e përdorur tabelën e suksesit të nxënësit në hartimin me shkrim
përfundo grafikonin e ardhshëm, sipas shembullit të dhënë. |
||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||
|
МА.1.5.4. Nxënësi di të caktojë përqindjen e dhënë të ndonjë madhësie.
Detyrë |
Nora ka vendosur të blejë këpucë vere sipas çmimit prej 4 000 dinarë. Me rastin e blerjes shitësi ia ka lejuar zbritjen prej 10%. Sa është zbritja në dinarë?
Nora e ka fituar zbritjen ______ dinarë. |
Zgjidhja |
Nora e ka fituar zbritjen 400 dinarë. |
МА.2.1.1. Nxënësi di të krahasojë sipas madhësisë numrat e shënuar në forma të ndryshme.
Detyrë |
|||||||
Janë dhënë këta numra
Cili nga numrat e dhënë është më i vogli, e cili më i madhi? Numri më i vogël është ________, kurse më i madhi është _______. |
|||||||
Zgjidhja |
|||||||
Numri më i vogël është -1,2, kurse më i madhi është 1½ . |
МА.2.1.2. Nxënësi di të caktojë numrin e kundërt, vlerën reciproke dhe vlerën absolute të numrit: e llogarit vlerën e shprehjes më të thjeshtë me më shumë veprime llogaritëse të përparësisë së ndryshme, duke përfshirë edhe lirimin nga kllapat, me numrat e të të njëjtit shënim.
Detyrë |
Llogarit: а) (3/4 - 1/2) · 4 = b) 3,2 · (4,3 + 5,7) =
|
Zgjidhja |
а) (3/4 - 1/2) · 4 = 1 b) 3,2 · (4,3 + 5,7) = 32
|
Detyrë |
|||||||||||||||
Plotëso tabelën e mëposhtme:
|
|||||||||||||||
Zgjidhja |
|||||||||||||||
|
МА.2.1.3. Nxënësi di të aplikojë rregullat themelore të pjesëtueshmërisë me 2, 3, 5, 9 dhe me njësitë dhjetore.
Detyrë |
|||||||||||||||||||||
Bashko numrat e dhënë me fjalitë përkatëse:
|
|||||||||||||||||||||
Zgjidhja |
|||||||||||||||||||||
|
МА.2.1.4. Nxënësi di të përdorë numrat dhe shprehjet numerike në situata reale më të thjeshta.
Detyrë |
Për 25 fletore janë paguar 750 dinarë. Fletorja për 20 dinarë është më e shtrenjtë se sa lapsi. Për ato të holla sa lapsa ka mundur të blihen? Shpjego procedurën.
Për 750 dinarë mund të blihen ________ lapsa. |
Zgjidhje |
750 ׃ 25 = 30 Për 750 dinarë ka mundur të blihen 75 lapsa. |
МА.2.2.1. Nxënësi veprimet llogaritëse i ka sjellë në shkallë solide të ushtrimit; di të zgjidhë barazimet lineare dhe sistemet e barazimeve lineare me dy të panjohura.
Detyrë |
|||||||
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.
а) -20 dhe -10 b) -10 dhe 10 c) 10 dhe 20 d) 20 dhe 30 |
|||||||
Zgjidhja |
|||||||
c) 10 dhe 20 |
МА.2.2.2. Nxënësi i ka sjellë veprimet llogaritëse deri në shkallën solide të ushtrueshmërisë; di të veprojë me fuqitë dhe di ç’është rrënja katrore.
Detyrë |
||||||||||||
Te pohimi i saktë rretho fjalën SAKTË, kurse te pohimi i pasaktë fjalën PASAKTË.
|
||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||
|
МА.2.2.3. Nxënësi veprimet me numra i ka sjellë në shkallë solide të ushtrueshmërisë; di të mbledhë dhe të zbresë polinomet, di të shumëzojë dy binome dhe të kuadrojë binomin.
Detyrë |
Katrori i binomit ((1/2)•m - n)2 është: а) 1/2 • m2 + 2mn + n2 b) 1/4 • m2 - mn + n2 c) 1/2 • m2 - mn + n2 d) 1/2 • m2 - n2
|
Zgjidhja |
b) 1/4 • m2 - mn + n2 |
МА.2.2.4. Nxënësi veprimet llogaritëse i ka sjellë deri në shkallë solide të ushtrimit; di të vërejë vartësinë midis ndryshoreve, e di funksionin y=ax dhe grafikisht i interpreton veçoritë e tij; e lidh për këto veçori kuptimin e përpjesëtueshmërisë së drejtpërdrejtë dhe e cakton kufizën e panjohur të përpjesëtimit.
Detyrë |
||||||||
Në njërin nga vizatimet e dhëna grafikisht është pasqyruar vartësia midis sasisë së plumbit (х) dhe zinkut (у) në legurë, në të cilin plumbi dhe zinku janë paraqitur në raportin 2:1. Rretho shkronjën mbi grafikon në të cilin saktësisht është pasqyruar vartësia e plumbit dhe zinkut në atë legurë.
| ||||||||
Zgjidhja |
||||||||
c) |
Detyrë |
Për 8 m pëlhurë duhet paguar 2 400 dinarë. a) Sa kushtojnë 12 m të pëlhurës së njëjtë? b) Sa metra të së njëjtës pëlhurë mund të blihen për 750 dinarë? а) 12 m pëlhurë kushtojnë _______ dinarë. b) Për 750 dinarë mund të blihen _________ metra pëlhurë. |
Zgjidhja |
а) 12 m pëlhurë kushtojnë 3 600 dinarë. b) Për 750 dinarë mund të blihen 2,5 metra pëlhurë. |
МА. 2.2.5. Nxënësi veprimet me numra i ka sjellë në shkallë solide të ushtrueshmërisë: di të përdorë barazimet në detyra të thjeshta tekstuale.
Detyrë |
Kur Naimi e ka harxhuar një të tretën e kursimit të vet duke e bërë mbushjen e celularit, atij i kanë mbetur 800 dinarë. Sa ka qenë kursimi i Naimit? Naimi ka kursyer _______ dinarë. |
Zgjidhja |
Kursimi i Naimit ka qenë 1200 dinarë.
|
МА.2.3.1. Nxënësi di të caktojë suplementet dhe komplementet e këndeve, këndet paralele dhe të tjetëranshmе; llogarit me to nëse janë shprehur në grada të plota.
Detyrë |
||
|
||
Zgjidhja |
||
α = 80° |
МА.2.3.2. Nxënësi di të caktojë raportin e këndeve dhe të brinjëve në trekëndësh, shumën e këndeve në trekëndësh dhe katërkëndësh dhe të zgjidhë detyrat duke e përdorur Teoremën e Pitagorës.
Detyrë |
||
|
||
Zgjidhja |
||
Nëse është lartësia e direkut x, atëherë x2 = 132 - 52 = 169 - 25 = 144. Lartësia e direkut është 12 m. Sipërfaqja e velës është S = 1/2•12 • 5 = 30 m2 Sipërfaqja e velës është 30 m2. |
МА.2.3.3. Nxënësi di të përdorë formulat për perimetrin dhe sipërfaqen e rrethit dhe të unazës rrethore.
Detyrë |
Sipërfaqja e rrethit më të vogël është 9π cm2. Sipërfaqja e unazës rrethore është 16π cm2. Llogarit rrezen e rrethit më të madh. Rrezja e rrethit më të madh është ____ cm. |
Zgjidhja |
SVK = (9π + 16π) cm2 = 25π cm2 r2π = 25π cm2 r = 5 cm Rrezja e rrethit më të madh është 5 cm. |
МА.2.3.5. Nxënësi di të llogaritë sipërfaqen dhe vëllimin e cilindrit, konit dhe të sferës kur elementet e domosdoshme drejtpërsëdrejti janë dhënë në detyrë.
Detyrë |
Në fotografi janë dhënë dy cilindra vëllimet e të cilëve janë V1 dhe V2. Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) V1 > V2 b) V1 < V2 c) V1 = V2
|
Zgjidhja |
c) V1 = V2 |
МА.2.3.6. Nxënësi di të vërejë figura të boshtit simetrik dhe të caktojë boshtin e simetrisë; e përdor përputhshmërinë dhe e bashkon me veçoritë karakteristike të figurave (psh., paralelizmin dhe barazinë e brinjëve të paralelogramit).
Detyrë |
Hijezo katër fusha në fotografi ashtu që të fitosh figurën simetrike në krahasim me drejtëzën p. |
Zgjidhja |
МА.2.4.1. Nxënësi di t’i radhitë madhësitë të cilat janë shprehur me njësi të ndryshme matëse për gjatësinë dhe masën.
Detyrë |
|||||||||||||||||||||||||||
Arsimtarja e ka shkruar në tabelë masën e katër objekteve. Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.
|
|||||||||||||||||||||||||||
Zgjidhja |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Detyrë |
Shitësi ka në dyqan tri pula të pastruara masat e të cilave janë 1340 g, 1,35 kg, përkatësisht
Përgjigjja: ________ > _________ > ________ |
Zgjidhja |
1,35 kg > 1340 g > 1kg 290 g |
МА.2.4.2. Nxënësi di të shndërrojë shumën e një valute në tjetrën duke e vendosur siç duhet përpjesëtimin përkatës.
Detyrë |
Merita festat e Vitit të Ri i ka kaluar në Itali. Rruga dhe qëndrimi kanë kushtuar 200 euro. Çfarë shume ka paguar Merita, në dinarë, nëse në ditën e pagesës 1 euro e ka pasur vlerën 105 dinarë? Мerita i ka paguar _____________ dinarë.
|
Zgjidhja |
Мerita i ka paguar 21000 dinarë. |
Detyrë |
Nëse një monedhë norvegjeze vlen 12,50 dinarë, kurse një euro 105 dinarë, sa vlejnë 10 euro në monedha norvegjeze? Trego procedurën. 10 euro vlejnë ______ monedha norvegjeze.
|
Zgjidhja |
10 euro bëjnë 105 • 10 = 1050 dinarë. 1050 : 12,5 = 84 10 euro vlejnë 84 monedha norvegjeze. |
МА.2.4.3. Nxënësi di që madhësinë e dhënë ta shprehë me vlerën e përafërt.
Detyrë |
||||||||
Lulerritësi duhet të rrumbullakësojë çmimet nga importi me numrin e plotë më të përafërt. Shëno çmimet e reja.
|
||||||||
Zgjidhja |
||||||||
|
МА.2.5.1. Nxënësi e mbizotëron përshkrimin e sistemit koordinant (i cakton pikat e koordinatës, boshtit ose qendrore simetrike etj).
Detyrë |
Në bazë të koordinatave të dhëna të pikës А vizato boshtin y- të sistemit koordinant të Dekartit. |
Zgjidhja |
|
МА.2.5.2. Nxënësi di të lexojë diagrame dhe tabela të thjeshta dhe në bazë të tyre të përpunojë të dhënat për një kriter (psh., të caktojë mjedisin aritmetik për bashkësinë e dhënë të të dhënave; të krahasojë vlerat e mostrës me vlerën mesatare).
Detyrë |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Është dhënë tabela e cila i paraqet largësitë reciproke të qyteteve të shprehura në kilometra.
Në bazë të tabelës shkruaj fjalitë e ardhshme ashtu që gjykimi të jetë i saktë. а) Largësia midis Çaçakut dhe Nikshiqit është _______ kilometra. b) Largësia midis Nikshiqit dhe ______________ është njësoj si edhe largësia midis Nikshiqit dhe ________________ . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
а) Largësia midis Çaçakut dhe Nikshqit është 395 kilometra. b) Largësia midis Nikshiqit dhe Novi Sadit është e njëjtë si edhe largësia midis Nikshiqit dhe Zrenjaninit.
|
МА.2.5.3. Nxënësi di të përpunojë të dhënat e grumbulluara dhe t’i paraqesë në mënyrë tabelare ose grafikisht; e paraqet vlerën mesatare dhe medianën.
Detyrë |
||||||||||||||||
Me diagram është paraqitur suksesi i nxënësit të një paraleleje në testin nga matematika. а) Plotëso, sipas shembullit të dhënë, tabelën e cila i përgjigjet diagramit të dhënë:
b) Llogarit notën mesatare në testin nga matematika. |
||||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||||
а)
b) Nota mesatare në testin nga matematika është 3,2. |
МА.3.1.2. Nxënësi di të operojë me nocionin e pjesëtueshmërisë në situatat problemore.
Detyrë |
Shkruaj tre numra të mijëshes së pestë shifra e së cilës është dhjetëshja e 2-të, e të cilat pjesëtohen me 9. Këta janë numrat _______, ________, ________.
|
Zgjidhja |
Tre cilëtdo qoftë numra të shkruar nga bashkësia {4023, 4122, 4221, 4320, 4329, 4428, 4527, 4626, 4725, 4824, 4923}.
|
МА.3.1.3. Nxënësi di të përdorë numrat dhe shprehjet numerike në situata reale.
Detyrë |
Lulerritësja i bën dhe i shet buqetet me lule. Secila buqetë përmban 4 trëndafila dhe 3 luleshqerre pyjore. Nëse lulerritësja nga secili trëndafil i shitur i fiton 35 dinarë, dhe nga secila luleshqerre pyjore e shitur 25 dinarë dhe në përgatitjen e buqeteve 60 dinarë, sa më së paku buqete duhet të shesë për të fituar më shumë se 1500 dinarë? Trego procedurën.
Lulerritësja duhet të shesë më së paku _____ buqete. |
Zgjidhja |
Fitimi për një buqetë: 4 • 35 + 3 • 25 + 60 = 140 + 75 + 60 = 275 275 • 5 = 1375, 275 • 6 = 1650 ose 1500 : 275 = 5,45… Lulerritësja duhet të shesë më së paku 6 buqete. |
МА.3.2.2. Nxënësi e ka arritur shkallën e lartë të ushtrueshmërisë së zbatimit të veprimeve duke i theksuar veçoritë të cilat aplikohen; di të përdorë veçoritë e fuqisë dhe të rrënjës katrore.
Detyrë |
Nëse dihet se 322 = 1024, llogarit: a) √10,24 = _______________ b) √102400 = _______________ v) √0,1024 = _______________
|
Zgjidhja |
a) √10,24 = = 3,2 b) √102400 = = 320 v) √0,1024 = 0,32 |
МА.3.2.3. Nxënësi e ka arritur shkallën e lartë të ushtrueshmërisë së zbatimit të veprimeve duke i theksuar veçoritë të cilat aplikohen; di të aplikojë formulat për dallim të katrorit dhe të binomit të katrorit; i transformon mirë shprehjet algjebrike dhe i shndërron në formën më të thjeshtë.
Detyrë |
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. Polinomi (а - 1)(2а + 1) - (а - 6)(а + 6) është i barabartë me polinomin: a) а2 - а + 35 b) а2 - а - 37 c) а2 + 35 d) а2 - 37 |
Zgjidhja |
а) а2 - а + 35 |
Detyrë |
Llogarit: а) ndryshimin e katrorit të numrave 7 dhe 3: __________________________ b) katrorin e ndryshimit të numrave 7 dhe 3 : __________________________ c) shumën e katrorit të numrave 7 dhe 3 : __________________________ d) katrorin e shumës së numrave 7 dhe 3 : ____________________________ |
Zgjidhja |
а) 72 - 32 = 49 - 9 = 40 b) (7 - 3)2 = 42 = 16 c) 72 + 32 = 49 + 9 = 58 d) (7 + 3)2 = 102 = 100
|
МА.3.2.4. Nxënësi ka arritur shkallë të lartë të ushtrueshmërisë së zbatimit të veprimeve duke i theksuar veçoritë të cilat aplikohen; di të dallojë madhësitë e drejtpërdrejta dhe të anasjellta dhe këtë e shpreh me shënim përkatës; e di funksionin linear dhe i interpreton grafikisht veçoritë e tij.
Detyrë |
||||||||
Cili nga grafikët e paraqet grafikun e funksionit y = -x + 3? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë.
|
||||||||
Zgjidhja |
||||||||
|
Detyrë |
Nëntë shokë do të pastronin pishinën për katër ditë. Edhe sa shokë tjerë duhet t’u ndihmojnë për t’u pastruar pishina për tri ditë?
Pishina do të pastrohet për tri ditë nëse u ndihmojnë edhe ____ shokë. |
Zgjidhja |
9 : x = 3 : 4 ose x : 9 = 4 : 3 Pishina do të pastrohet për tri ditë nëse u ndihmojnë edhe 3 shokë. |
МА.3.2.5. Nxënësi ka arritur shkallë të lartë të ushtrueshmërisë së zbatimit të veprimeve duke i theksuar veçoritë të cilat aplikohen; di të përdorë barazimet, mosbarazimet dhe sistemet e barazimeve duke i zgjidhur detyrat më të ndërlikuara tekstuale.
Detyrë |
||||
Derisa ka qenë në verim Vjosa secilit prej 9 miqve të vet nga ndërtesa i është paraqitur ose me letër ose me kartolinë. Pullat për kartolina i ka paguar nga 10 dinarë kurse pullat për letra nga 15 dinarë. Sa letra dhe sa kartolina i ka dërguar Vjosa nëse për pulla gjithsej i ka harxhuar 110 dinarë? Shpjego veprimin.
Vjosa i ka dërguar _________ letra dhe _________ kartolina. |
||||
Zgjidhja |
||||
x - numri i letrave
Zgjidhja e sistemit është x = 5 dhe y = 4, pa e marrë parasysh metodën e zgjidhjes. Vjosa i ka dërguar 5 letra dhe 4 kartolina. |
МА.3.3.1. Nxënësi di të llogaritë me kënde duke përfshirë edhe shndërrimin e masave të këndit; përfundon duke i përdorur veçoritë e drejtëzave paralele dhe normale, duke përfshirë këndet në transversale.
Detyrë |
||
Nëse drejtëzat a dhe b janë paralele, cakto sa është këndi α.
|
||
Zgjidhja |
||
Këndi α =48°10' |
МА.3.3.2. Nxënësi di të përdorë veçoritë themelore të trekëndëshit, katërkëndëshit, paralelogramit dhe të llogaritë perimetrat dhe sipërfaqet e tyre në bazë të elementeve të cilat nuk patjetër drejtpërsëdrejti janë dhënë në formulën e detyrës: di t’i ndërtojë.
Detyrë |
||
Sa metra tel duhen për të rrethuar oborrin me formë të trapezit kënddrejtë si në figurë? Shpjego procedurën.
Nevojiten _____ metra tel. |
||
Zgjidhje |
||
|
МА.3.3.3. Nxënësi di të caktojë këndin qendror dhe periferik, të llogaritë sipërfaqen e segmentit, si edhe gjatësinë e harkut.
Detyrë |
Nëse korda AB është e barabartë me rrezen e rrethit, llogarit këndin ACB. ∠ACB = ______
|
Zgjidhja |
∠ACB = 30° |
Detyrë |
Sa herë është sipërfaqja e segmentit rrethor, këndi qendror i të cilit është 30о, më e vogël se sa sipërfaqja e rrethit?
Më e vogël është ____ herë. |
Zgjidhja |
Më e vogël është 12 herë. |
МА.3.3.4. Nxënësi di të llogaritë sipërfaqen dhe vëllimin e prizmit dhe të piramidës, duke përfshirë rastet kur elementet e domosdoshme nuk janë dhënë drejtpërsëdrejti.
Detyrë |
||
Llogarit vëllimin e piramidës së rregullt katërbrinjëshe nëse skaji i bazës është a = 10 cm, kurse lartësia e brinjës anësore h = 13 cm.
|
||
Zgjidhja |
||
H2 = h2 -(a/2)2, H2 = 132 - 52, H2 = 169 - 25, H2 = 144, H = 12 cm V = 1/3 • B • H, V = 1/3a2 • H, V = 1/3•100•12, V = 400 cm3 Vëllimi i piramidës është 400 cm3. |
МА.3.3.5. Nxënësi di të llogaritë sipërfaqen dhe vëllimin e cilindrit, konit dhe të sferës, duke përfshirë rastet kur elementet e domosdoshme nuk janë dhënë drejtpërsëdrejti.
Detyrë |
Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. Trekëndëshi kënddrejtë, katetet e të cilit janë а = 9 cm, b = 12 cm, sillet rreth katetes b. Raporti i sipërfaqeve të bazës dhe mbështjellësit të konit të fituar është: а) 1 : 1 b) 3 : 4 c) 3 : 5 d) 4 : 5
|
Zgjidhja |
c) 3 : 5 |
Detyrë |
Sa është sipërfaqja e sferës më të madhe e cila mund të paketohet në kuti me formë të kubit me skajet 20 cm?
Sipërfaqja e sferës është ____ cm. |
Zgjidhja |
Sipërfaqja e sferës është 400π cm2. |
МА.3.3.6. Nxënësi di të aplikojë përputhshmërinë dhe ngjashmërinë e trekëndëshave, duke i lidhur kështu veçoritë e ndryshme të objekteve gjeometrike.
Detyrë |
||
Segmenti MN është paralel me segmentin АВ. Nëse MN : AB = 2 : 3, sa është përpjesëtimi СМ : MА?
|
||
Zgjidhja |
||
а) 2 : 1 |
Detyrë |
||||||||||||
Te gjykimi i saktë rretho fjalën Saktë, kurse te gjykimi i pasaktë rretho fjalën Pasaktë.
|
||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||
|
МА.3.4.2. Nxënësi di të vlerësojë dhe të përcaktojë të dhënat dhe të llogaritë me vlera të këtilla të përafërta; e shpreh vlerësimin e gabimit (psh., më pak se 1 dinarë, 1cm, 1 g).
Detyrë |
Largësia midis vendit А dhe vendit D është pasqyruar në këtë figurë. Rina e ka vlerësuar largësinë midis vendit А dhe vendit D ashtu që e ka rrethuar secilën nga largësitë në numër të plotë më të afërt të kilometrave dhe i ka mbledhur. Vera i ka mbledhur largësitë e shënuara në hartë, dhe rezultatin e fituar e ka rrethuar në numër më të afërt të kilometrave. Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) Rina e ka fituar numrin më të madh se sa Vera. b) Rina dhe Vera i kanë fituar numrat e barabartë. c) Rina e ka fituar më të vogël se sa Vera. |
Zgjidhja |
a) Rina e ka fituar numrin më të madh se sa Vera. |
МА.3.5.1. Nxënësi di të caktojë pozitën (koordinatat) e pikave të cilat i plotësojnë kushtet më të ndërlikuara.
Detyrë |
Vizato në sistemin e koordinatave të gjitha pikat të cilat janë në të njëjtën largësi nga boshti x si edhe pika А, e të cilat e kanë largësinë nga boshti y dy herë më të madhe se sa largësia e pikës A nga boshti y. |
Zgjidhja |
МА.3.5.2. Nxënësi di të interpretojë diagramet dhe tabelat.
Detyrë |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Në tabelë janë dhënë largësitë e disa qyteteve në kilometra.
а) Cili qytet nga Beogradi është larg 115 km? ....................... b) Cilat dy qytete janë larg 353 km? ..................................... c) Cilat dy qytete janë larg më pak se 50 km? ....................... d) Sa qytete në tabelë janë larg na Beogradi më shumë se 200 km? .........
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zgjidhja |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
а) Кragujevci b) Kraleva dhe Subotica c) Jagodina dhe Kragujevci d) tri |
МА.3.5.3. Nxënësi di të grumbullojë dhe të përpunojë të dhënat dhe vetë të hartojë diagramin ose tabelën; e vizaton grafikun me të cilin e paraqet ndërvartësinë e madhësive.
Detyrë |
Elona e ka ngarë biçikletën 45 minuta. Pas 10 minutave të parë të ngasjes së biçikletës e ka arritur shpejtësinë prej 10 km/h. E ka ngarë biçikletën me këtë shpejtësi gjatë 20 minutave të ardhshëm, e pastaj ka filluar ta zvogëlojë njësoj shpejtësinë derisa nuk është ndalë. Plotëso diagramin i cili e tregon ngasjen e Elonës, sipas shembullit të dhënë.
|
Zgjidhja |
МА.3.5.4. Nxënësi di të përdorë llogarinë e përqindjes në situatat më të ndërlikuara.
Detyrë |
Çmimi i librit së pari është shtuar për 10%, e pastaj është zvogëluar për 10% dhe tani është 198 dinarë. Sa ka qenë çmimi i librit para shtrenjtimit? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) 198 dinarë b) 200 dinarë c) 202 dinarë d) 196,02 dinarë |
Zgjidhja |
b) 200 dinarë |
Standardet arsimore për fund të arsimit të obliguar për matematikë të cilat do të anketohen me detyra të panjohura
МА.2.3.4. Nxënësi di të mbizotërojë me nocionet: prizmi dhe piramida; llogaritë sipërfaqen dhe vëllimin e tyre kur janë të domosdoshme elementet drejtpërsëdrejti të dhëna në detyrë.
Detyrë |
Tehu bazë i piramidës së rregullt tribrinjëshe me skaje të njëjta është 8 cm. Sa është sipërfaqja e saj?
Sipërfaqja e piramidës është ___________ cm2 |
Zgjidhje |
Ss = a2/4 • √3 = 16√3 cm2 S = 4 • Ss = a2√3 = 64√3 cm2 ose S = 4 • (a2/4)√3 = a2√3 = 64√3 cm2 Sipërfaqja e piramidës është 64√3 cm2. |
МА.2.5.4. Nxënësi di të aplikojë llogarinë e përqindjes në situata të thjeshta reale (për shembull, ndryshimi i çmimit të ndonjë prodhimi për përqindjen e dhënë).
Detyrë |
Drita shet akullore. Për secilën akullore të shitur me çmimin prej 60 dinarësh, ajo i fiton 6 dinarë. Sa është fitimi i saj për një akullore i shprehur në përqindje? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) 6 % b) 1 % c) 54 % d) 10 % |
Zgjidhja |
d) 10 % |
МА.3.1.1. Nxënësi di të caktojë vlerën e shprehjes numerike më të ndërlikuar.
Detyrë |
Llogarite prodhimin e shprehjes A dhe B, nëse A = 1 + 3:(6/5) - 2/5 • 5/4 и B = 8/3 - 7/3 • 6/7.
А = _______ , B = ______ , prodhimi A · B = _______ |
Zgjidhja |
А = 3 , B = 2/3 , prodhimi A • B = 2 |
МА.3.2.1. Nxënësi ka arritur shkallë të lartë të ushtrueshmërisë së zbatimit të veprimeve duke i theksuar veçoritë të cilat aplikohen; di të hartojë dhe të zgjidhë barazimet lineare dhe jolineare dhe sistemet e barazimeve lineare me dy të panjohura.
Detyrë |
Cila bashkësi e numrave e pasqyruar në drejtëzën numerike është zgjidhje e mosbarazimit 4 - (6 - 2x)/3 > 4 ? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. |
Zgjidhja |
МА.3.4.1. Nxënësi di që sipas nevoje të shndërrojë njësitë e masës, duke llogaritur me to.
Detyrë |
Filmi ka përfunduar në orën 22 e 10 minuta. Kur ka filluar filmi nëse ka zgjatur 115 minuta? Rretho shkronjën para përgjigjes së saktë. а) në orën 20 e 55 minuta b) në orën 20 e 45 minuta c) në orën 20e 15 minuta d) në orën 20 orë e 5 minuta |
Zgjidhja |
c) në orën 20 e 15 minuta |