ZAKON O UGOSTITELJSTVU: Zaštitnik građana traži da se, u skladu sa Zakonom, preciznije urede uslovi za opremanje ugostiteljskih objekata
Obraćanja građana inspekcijskim organima grada Beograda povodom dima, pare i mirisa koji dolaze iz ugostiteljskih objekata, naročito onih koji svoju delatnost obavljaju u stambenim zgradama, ukazuju ne samo na učestalost ovakvih situacija, već i potrebu za preciznijom pravnom regulativom, s obzirom da nisu propisani bliži uslovi za obavljanje ovakvih delatnosti.
Stoga Zaštitnik građana u Mišljenju koje je uputio Gradu Beogradu ukazuje na neophodnost bližeg uređenja uslova za opremanje ugostiteljskih objekata, koji se odnose na odvođenje dima, pare i mirisa, vodeći pre svega računa da se obezbedi efikasna zaštita okoline od ovih štetnih uticaja, a shodno ovlašćenju koje je Zakonom o ugostiteljstvu ("Sl. glasnik RS", br. 17/2019 - dalje: Zakon) dato jedinicama lokalne samouprave.
Naime, odredbom člana 26. stav 1. Zakona, propisano je da jedinica lokalne samouprave može posebnim aktom bliže da uredi uslove za uređenje i opremanje ugostiteljskog objekta u zavisnosti od načina usluživanja i vrste usluga koje se pretežno pružaju u ugostiteljskom objektu, a koji se odnose na uređenje i opremanje uređajima za odvođenje dima, pare i mirisa, kao i drugih neprijatnih emisija.
Stavom 2. istog člana propisano je da jedinica lokalne samouprave može posebnim aktom bliže da uredi tehničke i druge uslove u ugostiteljskom objektu, koji se nalazi u stambenoj zgradi, kao i način obavljanja ugostiteljske delatnosti, u zavisnosti od načina usluživanja i vrste usluga koje se pretežno pružaju u tom ugostiteljskom objektu, dok je stavom 3. istog člana propisano da jedinica lokalne samouprave donosi poseban akt iz st. 1-3. ovog člana, ako je organizovala obavljanje poslova inspekcijskog nadzora preko ovlašćenih inspektora, na način propisan ovim zakonom.
Istovremeno, odredbom člana 80. stav 8. između ostalog je propisano da inspekcijski nadzor nad primenom ovog zakona vrši jedinica lokalne samouprave preko ovlašćenih inspektora u delu kojim se uređuje ispunjenost propisanih uslova u pogledu uređenja i opremanja ugostiteljskog objekta, koji se odnose na odvođenje dima, pare i mirisa, kao i drugih neprijatnih emisija, u delu koji jedinica lokalne samouprave bliže uređuje svojim aktom (član 26. stav 1. ovog zakona) kao i ispunjenost propisanih tehničkih i drugih uslova u ugostiteljskom objektu, koji se nalazi u stambenoj zgradi, kao i način obavljanja ugostiteljske delatnosti, u zavisnosti od načina usluživanja i vrste usluga koje se pretežno pružaju u tom ugostiteljskom objektu, u delu koji jedinica lokalne samouprave bliže uređuje svojim aktom (član 26. stav 3. ovog zakona);
Odlukom o određivanju bližih tehničkih i drugih uslova za ugostiteljske objekte koji se ne kategorizuju, a koji se nalaze u stambenim zgradama ("Sl. list grada Beograda", br. 37/2016) bliže se uređuju tehnički i drugi uslovi za uređenje i opremanje ugostiteljskih objekata za smeštaj, koji se ne kategorizuju, a nalaze se u stambenim zgradama, kao i način obavljanja ugostiteljske delatnosti, u zavisnosti od načina usluživanja i vrste usluga koje se pretežno pružaju u tom ugostiteljskom objektu.
Pravilnikom o minimalnim tehničkim i sanitarno-higijenskim uslovima za uređenje i opremanje ugostiteljskih objekata ("Sl. glasnik RS", br. 41/2010 i 48/2012 - dr. pravilnik) propisano je, između ostalog, da u prostoriji za obradu životnih namirnica i pripremu hrane moraju da se obezbede prirodna ili veštačka ventilacija, kao i uređaji za prečišćavanje i odvod dima, otpadnih gasova, pare i neprijatnih mirisa.
Pravilnikom o opštim sanitarnim uslovima koje moraju da ispune objekti koji podležu sanitarnom nadzoru ("Sl. glasnik RS", br. 47/2006) propisano je, između ostalog, da se u objektu obezbeđuje prirodna, odnosno veštačka ventilacija. Na otvore za veštačku ventilaciju, prema uslovima okruženja, postavljaju se zaštitne mreže, odnosno filteri radi sprečavanja prodora prašine, dima štetnih gasova, mirisa i sl. Prašina, dim, otpadni gasovi i sl. odvode se iz objekta posebnim ventilacionim kanalima, putem uređaja za sakupljanje, prečišćavanje i odvođenje ovih produkata, od mesta nastajanja do konačne dispozicije. Ventilacioni kanali i filteri moraju se redovno održavati prema uputstvu proizvođača.
Sagledavajući postojeću pozitivnu regulativu u ovoj oblasti, kao i podatke do kojih se došlo tokom sprovedenog postupka, Zaštitnik građana ocenjuje da ne postoje propisi koji bliže uređuju opremanje ugostiteljskih objekata, a koji se pre svega odnose na odvođenje dima, pare i neprijatnih mirisa na način da se istima ne ugrožava ili da se u što manjoj meri ugrožava okolina ugostiteljskog objekta, kao i da neretko ne postoji osnov za obavljanje inspekcijskog nadzora u ovakvim objektima (ne radi se o stacionarnim izvorima zagađivanja, ne primenjuje se maksimalno radno vreme).
S tim u vezi, kako proizilazi da je predmetnu situaciju svakako potrebno dodatno i bliže regulisati, a kako bi postupak inspekcijskog nadzora, pre svega na lokalnom nivou, bio efikasniji i svrsishodniji, pri čemu osnov za bliže regulisanje daje član 26. Zakona, Zaštitnik građana je mišljenja da jedinice lokalne samouprave, a pre svega grad Beograd moraju što pre regulisati ovu oblast odnosno svojom odlukom predvideti dodatne uslove za uređenje i opremanje ugostiteljskog objekta, a koji se odnose na uređenje i opremanje uređajima za odvođenje dima, pare i mirisa, kao i drugih neprijatnih mirisa, poput već donete odluke koja se odnosi na ugostiteljske objekte u stambenim zgradama.
Zaštitnik građana ima potpuno razumevanje za navode Sekretarijata za zaštitu životne sredine koji se tiču prioritetnog rešavanja problema koji su nastali kao posledica proglašenja pandemije na teritoriji Republike Srbije. Međutim, istovremeno podseća da dim, para i neprijatni mirisi koji dolaze iz ugostiteljskih objekata, a naročito onih koji svoju delatnost obavljaju u stambenim zgradama, nisu nov, već predstavljaju višegodišnji, problem stanara koji umanjuje njihov kvalitet života, i koji ostaje nepromenjiva konstanta njihove svakodnevnice. Stoga, uprkos novim izazovima, ni ovaj problem ne sme biti zanemaren, već je potrebno što pre pristupiti njegovom konačnom rešavanju, na način na koji je i planirano, odnosno donošenjem odgovarajućeg akta na nivou jedinice lokalne samouprave.
Izvor: Vebsajt Zaštitni građana, 07.10.2020.Naslov: Redakcija