KRIVIČNI ZAKONIK: Izmenama KZ-a biće ukinuta mogućnost uslovnog otpusta iz zatvora kod obljuba nad nemoćnom osobom ili detetom
Kazne za silovanje i druge oblike nasilja nad ženama, prema inicijativi koju je predsednik države uputio Vladi, drastično se pooštravaju, a uslovni otpust za silovanje, obljubu nad detetom, obljubu nad nemoćnim licem i obljubu zloupotrebom položaja se ukida.
Maksimalne kazne, ako Vlada prihvati predsednikov predlog i uputi ga Narodnoj skupštini, biće doživotna robija za ova tri dela, kao i veće kazne za nedozvoljene polne radnje i nasilje u porodici.
- Pooštravanjem kaznene politike u odnosu na krivična dela silovanja i nasilja nad ženama, čitavo društvo, a pre svega državni organi, poslali bi jasnu poruku žrtvama, kao i svim građanima, da će država najoštrije reagovati s ciljem da se svi oblici nasilja nad ženama odlučno suzbijaju i najoštrije kazne počinioci. To bi znatno ohrabrilo sve žene da ne trpe nasilje i da svaki oblik bez straha prijave i budu uverene da će država biti tu da ih zaštiti - navodi predsednik u predlogu.
U obrazloženju sledi da je u trendu porast prijavljenih krivičnih dela protiv polne slobode, kao i optužnica i osuda, ali i sve teži načini izvršenja i veliko uznemirenje javnosti. Ukupan broj osuđenih za sva dela protiv polne slobode u 2021. bio je 241, na osnovu 277 optužnica, odnosno 498 krivičnih prijava. Poređenja radi, 2017. godine broj osuda bio je 188, optužnica - 227, krivičnih prijava - 338.
Ubuduće, predviđene kazne za osnovni oblik krivičnog dela silovanja nisu više od pet do 12 godina, već od pet do 20, a počiniocu se može izreći i doživotna kazna. Ako je usled silovanja nastupila smrt, minimalna sankcija je 10 godina, a maksimalna doživotni zatvor.
Minimalne kazne za obljubu nad nemoćnim licem ili sa detetom su pet, a maksimalne 20 godina tamnice, uz mogućnost izricanja doživotne robije. Shodno tome, rastu i zaprećene sankcije za teže oblike ovih dela. Minimalna kazna za smrtni ishod je 10 godina, a maksimalna doživotna.
Kod obljube zloupotrebom položaja menja se kazna za osnovni oblik sa sadašnja tri meseca do tri godine - na šest meseci do pet godina. Takođe, ako je kao posledica nastala trudnoća, počinilac će dobiti zatvor od jedne do 10 godina. Kod nedozvoljenih polnih radnji predloženo je ukidanje novčane kazne, pa minimalna ostaje zatvorska sankcija do tri godine.
Za nasilje u porodici minimalna kazna biće od šest meseci do pet godina, umesto dosadašnje od tri meseca do tri godine. Kazne za teže oblike rastu do 15 godina. Onaj ko prekrši mere, poput zabrane prilaska, kazniće se zatvorom od šest meseci do pet godina.
Advokat Krsto Bobot, član Radne grupe za izmenu KZ, kaže da će predsednikov predlog verovatno ići direktno pred Vladu.
- Mogu da razumem želju zakonodavca da pooštravanjem kaznene politike preventivno utiče na potencijalne počinioce u nameri da ih odvrati od krivičnog dela, ali primećujem da ni dosadašnje zaprećene kazne nisu bile niske, već se postavlja pitanje ujednačene sudske prakse. Takođe, suština efikasne borbe protiv kriminaliteta više leži u krivičnom gonjenju, nego u visini kazne - kaže Bobot.
Vanja Macanović iz Autonomnog ženskog centra podržava pooštravanje kazni, ali dodaje da je Srbija obavezna i da promeni definiciju silovanja, zbog čega je već u dva izveštaja Evropske komisije dobila "packe".
- Definicija silovanja mora sadržati odrednicu da za seksualni odnos nije postojala saglasnost. Tada se neće dešavati da silovatelj dvanaestogodišnje devojčice bude osuđen za obljubu sa detetom (delo koje podrazumeva žrtvin pristanak) samo zato što se dete zaledilo od straha i nije uspelo da pruži otpor - kaže Macanovićeva.
Samo za silovanje, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, prošle godine osuđeno je 25 učinilaca, i to na kazne zatvora. Dvoje je osuđeno za obljubu nad nemoćnim licem, 12 za obljubu nad detetom, a 59 za nedozvoljene polne radnje.
Kompanija Paragraf Lex ne preuzima odgovornost za tačnost i istinitost informacija prenetih iz spoljnih sadržaja odnosno drugih izvora, kao i za štetu koja eventualno iz toga, proistekne. Sve informacije objavljene u sekciji "Vesti" su namenjene u svrhu opšteg informisanja.
Naslov: Redakcija